ΓΡΑΦΕΙ Ο Πέτρος Οντούλης, πρώην Διευθυντής Δήμου Τυρνάβου
Τα «δίδυμα πηγάδια» με τα λείψανα κάποιων κτισμάτων που υπάρχουν δίπλα μας, είναι ένα γεγονός που αγνοούσα μέχρι να τα δω… Υπάρχουν στην περιοχή πριν πολλά χρόνια χωρίς να μπορούμε να προσδιορίσουμε τον ακριβή χρόνο κατασκευής τους.
Με την προτροπή και την βοήθεια της «ξενάγησης» του φίλου μου Δ.Ν. ξεκινήσαμε ένα πρωινό Σαββάτου να ανεβαίνουμε τον δρόμο προς την Καζάρμα πάνω από τον Προφήτη Ηλία, να δω τα ‘’δίδυμα πηγάδια’’. Μετά τον αυχένα του Λουσφακιού κατηφορίσαμε τον ασφαλτοστρωμένο δρόμο προς το Δαμάσι και διανύοντας λίγη απόσταση στρίψαμε δεξιά προς τα μέρη που υπάρχουν τα ποιμνιοστάσια, στο «Μικρό Ασπρόχωμα», μέσω ενός δρόμου που όμως δεν βοηθά στη διέλευση των αυτοκινήτων των κτηνοτρόφων και των αγροτών, ο οποίος λόγω της μοναδικότητας του και της ύπαρξης πολλών αγρών και μεγάλου αριθμού ζωικού κεφαλαίου των ποιμνιοστασίων που εξυπηρετεί, πρέπει άμεσα να βελτιωθεί.
Πραγματικά σε λίγο με περίμενε μια μεγάλη έκπληξη… Σε μια αρκετά πετρώδη χορτολιβαδική έκταση αριστερά και δεξιά του δρόμου, διαπιστώνω αρχικά, την ύπαρξη ενός πηγαδιού στην άκρη ενός μικρού ρέματος στην αριστερή του όχθη. Η έκπληξη ήταν μεγαλύτερη όταν διαπίστωσα ότι το πηγάδι είχε νερό, αλλά και από τις πληροφορίες του Νίκου, ότι υπήρχε εκεί από την εποχή των παππούδων του, ίσως πολύ πιο παλιά…
Γύρω – γύρω από το στόμιο υπάρχει υπερυψωμένη πλακόστρωση, η οποία διατήρησε και προστάτευσε το πηγάδι από προσχώσεις και φερτά υλικά αλλά και από τυχόν σαρώσεις συνεπεία έντονων καιρικών φαινομένων.
Στα νεότερα χρόνια είχε προστεθεί βάση και τοιχίο από τσιμέντο, προφανώς για να προστατεύει τους κτηνοτρόφους και τους αγρότες της περιοχής, αλλά και να αποτρέπει τον κίνδυνο πνιγμού των ζώων.
Το πηγάδι όπως φαίνεται στην φωτογραφία είναι κτιστό εσωτερικά με πέτρα, υλικά που λήφθηκαν σίγουρα από την περιοχή, αφού αυτή βρίθει από πέτρες. Στα χρόνια του Βελή πασά και παλιότερα, λόγω της μη ύπαρξης τεχνικών και μεταφορικών μέσων, τα έργα (υδραγωγείο του Βελή πασά, γεφυρώσεις, ξερολιθιές, κτισίματα), ήταν συνήθη πρακτική να προμηθεύονται τις πρώτες ύλες των έργων, από το κοντινό περιβάλλον… Το βάθος του πηγαδιού υπολογίζεται στα 10-12 μ.
Προς τα ΒΔ, διαρρέει ένα μικρό ρέμα και στην απέναντι δεξιά του πλευρά, υπάρχει άλλο ένα πηγάδι, όμως σε εμφανώς χαμηλότερη θέση, ίσως 5-7 μ. 
Η κατασκευή του ίδια με αυτή του πρώτου πηγαδιού. Έχει κι αυτό παλιά πλακόστρωση πέριξ αυτού, στο οποίο προστέθηκε προστατευτική βάση και τοιχίο από τσιμέντο… Είναι κι αυτό κτιστό εσωτερικά με πέτρα και μέσα του έχει φυτρώσει μια συκιά έχοντας πολλούς άξονες που εξέχουν. Το βάθος του είναι περίπου το ίδιο, περί τα 10-12 μ. Στο βάθος του πηγαδιού φαίνεται ξεκάθαρα η ύπαρξη νερού…
Το ανεξήγητο στην περίπτωση αυτή είναι: πως είναι δυνατόν και τα δύο πηγάδια που βρίσκονται σε υψομετρική διαφορά (5-7 μ.), τα οποία χωρίζει μόνο ένα μικρό ρέμα, να έχουν στο ίδιο σχεδόν βάθος και τα δύο ταυτόχρονα νερό, παρά την αρχή των συγκοινωνούντων δοχείων; Είναι δυνατόν τα δύο αυτά πηγάδια να τροφοδοτούνται από διαφορετικές φλέβες νερού σε τόσο κοντινή απόσταση; Πιθανόν… αλλά πόσο ποια φυσική διεργασία στο υπέδαφος τροφοδοτεί τα «δίδυμα πηγάδια»;
Σύμφωνα με την εξιστόρηση του φίλου μου Νίκου, ποτέ δεν θυμάται να έχει μόνο το ένα πηγάδι, νερό, ενώ ακόμη και σε περίοδο ξηρασίας έχουν νερό όλο το χρόνο…
Οι εκπλήξεις όμως δεν σταματούν στα πηγάδια… Προχωρώντας κατάντι του ρέματος, διακρίνονται λείψανα τοιχοποιίας δεξιά και αριστερά του. Η τοιχοποιία όσο περισσότερο ακολουθούμε το ρέμα στα κατάντι γίνεται πιο έντονη και ευδιάκριτη… κυρίως από την αριστερή πλευρά του.
Παρακάτω, οι φωτογραφίες 1–8 δείχνουν καθαρά την ύπαρξη τοιχοποιίας κάποιων κτισμάτων ή κάποιου έργου…
Στο τέλος της τοιχοποιίας φαίνεται (φωτο:9-10) να υπάρχει ακόμη κτισμένη μια βρύση, η οποία ωστόσο δεν διατηρήθηκε πλήρως, επειδή ίσως να βανδαλίστηκε ή να αφαιρέθηκαν σκαλισμένα ενσωματωμένα στοιχεία:
Η βρύση λέγεται ότι είχε σχεδόν πάντα νερό και χρησιμοποιούνταν στα χωράφια και στο πότισμα των ζώων. Τα υλικά κι εδώ προέρχονται από την ίδια περιοχή. Τα συγκολλητικά υλικά –μια προσωπική παρακινδυνευμένη διαπίστωση– ίσως είναι ίδια με αυτά του υδραγωγείου του Βελή πασά ή της Παναγίας Βρυζόστι 12 χλμ. βορειότερα, μεταξύ Μεσοχωρίου και Δομενίκου…
Λίγο πιο κάτω υπάρχει μια ακόμα κάθετη τοιχοποιία σε σχετικά καλή κατάσταση λείψανο κάποιας παλιάς εγκατάστασης…
Αριστερά του ρέματος και στο ίδιο ύψος περίπου με το τελευταίο λείψανο της τοιχοποιίας, υπάρχει μία μέρος κυκλικού τοίχου, που χρησίμευε για την ολοκλήρωση της «γούρνας» που γέμιζε με νερό, για πότισμα των ζώων. Στο κέντρο διακρίνεται και ο πετρώδης πυθμένας της (δεύτερη φωτογραφία). 
Ο φίλος μου Νίκος, λέει ακόμη ότι «προς τα ΒΑ υπάρχει νεκροταφείο. Την περιοχή οι παλιοί την έλεγαν και «Παλιοχώρι».
Άραγε υπάρχουν κάποιοι που γνωρίζουν περισσότερα και μπορούν να μας διαφωτίσουν; Υπάρχουν κάποια γραπτά στοιχεία για την οίκηση της περιοχής και την κατασκευή των δίδυμων πηγαδιών και των κτισμάτων; Είναι μήπως κάποια λείψανα των αναγκαίων έργων που κατασκεύασαν κτηνοτρόφοι που ήρθαν από τα χωριά της Πίνδου τον 18ο–19ο αι.;
Ίσως οι ιστορικοί θα μπορούσαν να μας διαφωτίσουν σχετικά, για όλα αυτά τα ευρήματα. Ίσως από την εξέταση του νεκροταφείου να προσδιοριστεί η χρονολογία των κτισμάτων…
Προς το παρόν ας περιοριστούμε σε ότι βλέπουμε και στην όμορφη σοφία της φύσης,
διασώζοντας ότι έχει απομείνει και γιατί όχι εντάσσοντάς τα στην πολιτιστική κληρονομιά μας!!!
ΥΓ. Σαφέστατα η εξεύρεση του παραμικρού στοιχείου ή χρηστικής πληροφορίας ήταν και είναι ένα δύσκολο εγχείρημα που απαιτεί εργατοώρες, κρίση και κόπο. Σε καμία περίπτωση η αναφορά στα ανωτέρω θέματα δεν κρίνεται ολοκληρωμένη και πλήρης. Η γραφή και η αναφορά των γεγονότων και των προσώπων διαμορφώνεται κάθε φορά από τα στοιχεία που ανασύρονται και την προσωπική κρίση του γράφοντα. Σε κάθε περίπτωση το παρόν τίθεται στην κρίση των αναγνωστών και κάθε διόρθωση ή συμπλήρωση θεωρώ ότι θα ήταν αναγκαία ή δίκαιη… Οποιοσδήποτε όμως μπορεί να συνεισφέρει στην κατεύθυνση της βελτίωσης, εξασφάλισης και ανάδειξης της τοπικής μας ιστορικής μνήμης, είναι ευπρόσδεκτος.
