Τα επίπεδα ρύπανσης του αέρα στην Ελλάδα είναι πέντε φορές πάνω από το ασφαλές όριο
Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση αποτελεί μια «παγκόσμια υγειονομική καταστροφή».
Μόνο επτά χώρες στον κόσμο πληρούσαν τα ασφαλή επίπεδα ρύπανσης του αέρα το 2023, σύμφωνα με έκθεση της ελβετικής εταιρείας τεχνολογίας ποιότητας αέρα IQAir.
Η Παγκόσμια Έκθεση για την Ποιότητα του Αέρα, που δημοσιεύθηκε νωρίτερα φέτος, βασίζεται σε δεδομένα από περισσότερους από 30.000 σταθμούς παρακολούθησης σε 134 χώρες, περιοχές και εδάφη.
Από αυτές, οι 124 παραβίαζαν τα ασφαλή επίπεδα PM2.5 (λεπτά σωματίδια) σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).
Αυτά τα μικροσκοπικά σωματίδια, με διάμετρο μικρότερη από 2,5 μικρόμετρα, μπορούν να εισέλθουν βαθιά στους πνεύμονές μας και να φτάσουν ακόμη και στο κυκλοφορικό μας σύστημα. Συνδέονται με καρδιοπάθειες, πνευμονοπάθειες, υψηλή αρτηριακή πίεση, αυξημένο κίνδυνο άσθματος, κατάθλιψη, άγχος και πρόωρο θάνατο.
Ποιες επτά χώρες πληρούν τα ασφαλή επίπεδα ποιότητας αέρα;
Οι επτά χώρες που πληρούσαν το ασφαλές όριο των πέντε μικρογραμμαρίων ανά κυβικό μέτρο αέρα (µg/m3) ή λιγότερο ήταν η Αυστραλία, η Εσθονία, η Φινλανδία, η Γρενάδα, η Ισλανδία, ο Μαυρίκιος και η Νέα Ζηλανδία.
Το Πουέρτο Ρίκο, οι Βερμούδες και η Γαλλική Πολυνησία βρέθηκαν επίσης εντός ασφαλών ορίων.
Στην Ευρώπη, η Ισλανδία είχε τον πιο καθαρό αέρα με 4 µg/m3, ακολουθούμενη από την Εσθονία με 4,7 µg/m3 και τη Φινλανδία με 4,9 µg/m3.
Μια χρωματική κλίμακα χρησιμοποιήθηκε για να υποδείξει τα επίπεδα ρύπανσης, με πολλές ευρωπαϊκές χώρες να βρίσκονται στην πράσινη κατηγορία, που δηλώνει επίπεδα έως και διπλάσια από το ασφαλές όριο.
Ξεκινώντας από τις χώρες με τα χαμηλότερα επίπεδα ρύπανσης του αέρα, αυτές είναι η Σουηδία, η Ιρλανδία, τη Νορβηγία, η Πορτογαλία, το Λιχτενστάιν, η Δανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ανδόρα, η Λετονία, η Ουκρανία, η Ολλανδία, το Λουξεμβούργο, η Ελβετία, η Γερμανία, το Βέλγιο, η Γαλλία, η Αυστρία, η Ισπανία και η Ρωσία.
Οι ευρωπαϊκές πόλεις έχουν παρουσιάσει βελτίωση από την έκθεση του 2022, με το 54% να κατατάσσεται στην πράσινη κατηγορία το 2023, σε σύγκριση με 39% την προηγούμενη χρονιά.
Πόσο κακή είναι η ρύπανση του αέρα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες;
Στην κίτρινη κατηγορία – που δηλώνει επίπεδα ρύπανσης έως και τριπλάσια από το ασφαλές όριο – βρίσκονται οι Λιθουανία, Τσεχία, Ουγγαρία, Μάλτα, Σλοβακία, Βουλγαρία, Κροατία, Πολωνία, Κύπρος, Σλοβενία και Ιταλία.
Η Κροατία παρουσίασε τη μεγαλύτερη πρόοδο το 2023 στη μείωση των επιπέδων PM2.5, με τον ετήσιο μέσο όρο να μειώνεται πάνω από 40% σε σύγκριση με το 2022. Αυτό επιτεύχθηκε μέσω της αύξησης της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, οι οποίες καλύπτουν πλέον πάνω από το 31% του ενεργειακού της μείγματος – πολύ πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ που είναι 23%.
Η Κροατία έχει επίσης εισαγάγει πολιτικές για την κατάργηση του άνθρακα πριν από το 2033, τη μείωση των εκπομπών μεθανίου κατά 30% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2020 έως το 2030 και τον τερματισμό της αποψίλωσης έως το 2030.
Στην πορτοκαλί κατηγορία – έως και πέντε φορές πάνω από τα ασφαλή επίπεδα – βρίσκονται οι Μολδαβία, Ρουμανία, Αλβανία, Ελλάδα, Τουρκία, Σερβία και Μαυροβούνιο.
Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη παρουσίασε μείωση 18% στα επίπεδα PM2.5 το 2023 σε σύγκριση με το 2022, αλλά παραμένει η πιο ρυπασμένη χώρα στην περιοχή, ακολουθούμενη από τη Βόρεια Μακεδονία – και οι δύο κατατάσσονται στην κόκκινη κατηγορία με επίπεδα ρύπανσης πάνω από πέντε φορές το ασφαλές όριο.
euronews.com
