“Η έκθεση στο κρύο μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη ασθενειών και ίσως ακόμη και να επιβραδύνει τη γήρανση σε κυτταρικό επίπεδο”
Αν έχεις δοκιμάσει ποτέ κολύμβηση σε κρύο νερό, θα ξέρεις το απότομο σοκ που νιώθεις καθώς βουτάς. Σύμφωνα με μια νέα μελέτη, μπορεί να αλλάξει αρκετά γρήγορα την απόκριση του σώματός σου στο στρες σε κυτταρικό επίπεδο – και μάλιστα με θετικό τρόπο.
Οι ερευνητές της μελέτης, από το Πανεπιστήμιο της Οττάβα στον Καναδά, ζήτησαν από 10 υγιείς νεαρούς άνδρες να κάνουν καθημερινές βουτιές σε κρύο νερό στο εργαστήριό τους για μία ώρα κάθε φορά, ενώ ταυτόχρονα έπαιρναν δείγματα αίματος για να μελετήσουν πώς αντιδρούσε το σώμα τους σε κυτταρικό επίπεδο.
Μετά από μία εβδομάδα, οι εθελοντές παρουσίασαν σημάδια βελτιωμένης αυτοφαγίας, μιας υγιούς διαδικασίας ανακύκλωσης των κυττάρων που απομακρύνει τα απόβλητα. Επιπλέον, σημάδια απόπτωσης (προγραμματισμένου κυτταρικού θανάτου) και φλεγμονής μειώθηκαν κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, αφού αρχικά είχαν αυξηθεί.
Η σκέψη είναι ότι η σταθερή έκθεση σε κρύο νερό μπορεί να βελτιώσει τη βασική αντίδραση του σώματός μας σε περιβαλλοντικό στρες – εν προκειμένω, τις χαμηλές θερμοκρασίες. Στην προκειμένη περίπτωση, η βασική αντίδραση μέσω της αυτοφαγίας έγινε πιο προστατευτική.
«Μας εντυπωσίασε το πόσο γρήγορα προσαρμόστηκε το σώμα», λέει ο φυσιολόγος Glen Kenny από το Πανεπιστήμιο της Οττάβα.
«Η έκθεση στο κρύο μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη ασθενειών και ίσως ακόμη και να επιβραδύνει τη γήρανση σε κυτταρικό επίπεδο. Είναι σαν ένα σέρβις για τα μικροσκοπικά “μηχανήματα” του σώματός σου».
Οι ερευνητές σημειώνουν επίσης ότι η αρχική έκθεση σε νερό με θερμοκρασία 14°C ήταν πιο χαοτική, με «δυσλειτουργία» στις διεργασίες της αυτοφαγίας και αύξηση της απόπτωσης. Ωστόσο, αυτό σταθεροποιήθηκε και έγινε πιο ωφέλιμο όσο περνούσε η εβδομάδα.
Αυτό δείχνει ότι το σώμα χρειάζεται χρόνο για να προσαρμοστεί – αλλά ότι αυτή η προσαρμογή δεν απαιτεί πολύ χρόνο. Το σώμα φάνηκε να περνά από το να καταστρέφει κύτταρα εξαιτίας του κρύου, στο να τα επιδιορθώνει αντ’ αυτού.
«Μέχρι το τέλος της περιόδου προσαρμογής, παρατηρήσαμε σημαντική βελτίωση στην κυτταρική αντοχή στο κρύο των συμμετεχόντων», λέει η φυσιολόγος Kelli King.
«Αυτό υποδηλώνει ότι η προσαρμογή στο κρύο μπορεί να βοηθήσει το σώμα να αντιμετωπίζει πιο αποτελεσματικά ακραίες περιβαλλοντικές συνθήκες».
ΠΡΟΣΟΧΗ: Υπάρχουν ωστόσο σημαντικοί περιορισμοί στη μελέτη: πρώτον, συμμετείχαν μόνο 10 άτομα – όλοι νεαροί άνδρες. Οι ερευνητές θα χρειαστεί να επεκτείνουν τη μελέτη σε μεγαλύτερες ομάδες, συμπεριλαμβανομένων και γυναικών, για να διαπιστώσουν αν τα ευρήματα ισχύουν ευρύτερα.
Επιπλέον, η μελέτη έγινε σε πολύ ελεγχόμενο εργαστηριακό περιβάλλον, χωρίς την έκθεση στον κρύο αέρα ή τις αυξομειώσεις θερμοκρασίας που θα είχε, για παράδειγμα, η κολύμβηση σε ανοιχτά νερά.
