Στο πλαίσιο του 3ου Πανελλήνιου Μαθητικού Συνεδρίου «Έλα να σου μιλήσω για τον τόπο μου», το ΓΕΛ Τυρνάβου συμμετείχε με δύο εισηγήσεις, στοχεύοντας στην ανάδειξη πτυχών του πολιτιστικού πλούτου και της ιστορικής ταυτότητας της πόλης μας.
Α. Σταμπωτά Τυρνάβου: Πολιτιστική Κληρονομιά και Παραδοσιακή Τέχνη
Ο Τύρναβος ξεχωρίζει για την πλούσια ιστορία του σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας. Ανάμεσά τους, η τέχνη επεξεργασίας του μεταξωτού υφάσματος και η δημιουργία των σταμπωτών κατέχει ιδιαίτερη θέση, αποτελώντας μια παράδοση που μετρά δεκαετίες – ίσως και εκατονταετίες. Τα σταμπωτά του Τυρνάβου είναι αναπόσπαστο στοιχείο της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς και αναδεικνύουν την τοπική δεξιοτεχνία στην υφαντουργία και τη διακόσμηση υφασμάτων.
Η παραγωγή τους βασιζόταν στη χρήση ξύλινων ή μεταλλικών καλουπιών (σταμπών), χαραγμένων με περίτεχνα σχέδια, και την εφαρμογή φυσικών, κυρίως φυτικών, χρωμάτων. Τα μοτίβα, εμπνευσμένα από τη φύση, την παράδοση και τη θρησκεία, συνδύαζαν αισθητική, λειτουργικότητα και πολιτισμικό συμβολισμό. Η τέχνη αυτή γνώρισε ιδιαίτερη άνθηση στον Τύρναβο, χάρη στην εμπορική δραστηριότητα και την τοπική παραγωγή βαμβακιού.
Με την έλευση της βιομηχανοποίησης, η τέχνη των σταμπωτών άρχισε να παρακμάζει. Ωστόσο, σήμερα καταβάλλονται σοβαρές προσπάθειες για τη διάσωσή της μέσα από ερευνητικά προγράμματα, μουσειακές εκθέσεις και εκπαιδευτικές δράσεις. Η πολιτιστική της αξία αναγνωρίζεται ολοένα και περισσότερο, ενισχύοντας το ενδιαφέρον για τη διατήρηση αυτής της ξεχωριστής τέχνης ως ζωντανού στοιχείου της θεσσαλικής παράδοσης.
Ιδιαίτερη σημασία έχει και η παιδαγωγική της διάσταση: η ένταξη των σταμπωτών σε προγράμματα σχολικών δραστηριοτήτων δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να έρθουν σε βιωματική επαφή με την παραδοσιακή τέχνη, ενισχύοντας τον σεβασμό προς την πολιτιστική τους ταυτότητα και την έννοια της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Μαθητές/τριες που εκπόνησαν την εισήγηση
Αργυρίου Νικολέτα, Καούρ Παβαντίπ, Λαλούμη Χαρίκλεια, Μακαγιός Αθανάσιος, Παπαργύρη Σταυριάνα, Ρεβίσιου Βιργινία, Σιδερά Ηλιάνα, Τεγούση Κωνσταντίνα-Ιωάννα, Τσιτσιρίγγου Δήμητρα
Επιβλέπουσες: Πατσή Κωνσταντινιά (Διευθύντρια ΓΕΛ Τυρνάβου), Χωματά Άννα (ΠΕ03)
Β. Οι Δρόμοι του Κρασιού και του Τσίπουρου στον Τύρναβο: Παράδοση, Ιστορία και Πολιτισμός
Η εργασία αυτή αποσκοπεί στην ανάδειξη της ιστορικής, πολιτιστικής και οικονομικής σημασίας του κρασιού και του τσίπουρου για τον Τύρναβο. Μέσω μιας συνδυαστικής μεθοδολογίας, που περιλάμβανε ατομικές ερευνητικές εργασίες, συνεντεύξεις και ομαδικές δραστηριότητες, οι μαθητές διερεύνησαν τη διαχρονική εξέλιξη αυτών των παραδοσιακών προϊόντων και τη σύνδεσή τους με τα τοπικά έθιμα και την κοινωνική ζωή.
Η εργασία εστιάζει στα έθιμα και τις παραδοσιακές πρακτικές που σχετίζονται με την παραγωγή και κατανάλωση των προϊόντων αυτών, όπως η γιορτή κρασιού, το καρναβάλι, τα λαϊκά τραγούδια, η διαδικασία της απόσταξης και τα τοπικά εδέσματα. Εξετάζοντας τον ευρύτερο αντίκτυπο του κρασιού, οι μαθητές αντιλαμβάνονται πώς η παραγωγή και κατανάλωσή του αντικατοπτρίζει στοιχεία πολιτισμού, καινοτομίας και διατήρησης της παράδοσης.
Μαθητές/τριες που εκπόνησαν την εισήγηση
Ζερβού Βασιλική (Β1), Μακαγιός Αθανάσιος (Β2), Μπασδέκης Γεώργιος (Β3), Μπαμνάρας Ιωάννης (Β3), Μπλάκος Νικόλαος (Β3), Παπακωνσταντίνου Ευδοξία (Β3), Πνάκα Βασιλική (Β3), Σαντίκη Αικατερίνη (Β3)
Επιβλέπουσες: Φακή Ευαγγελία (ΠΕ02), Μάνθου Ευπραξία (ΠΕ02)
