Γράφει ο Θανάσης Τριαρίδης, συγγραφέας
Ο Ηρακλής Τζαφέτας (γεννημένος το 1988) είναι ηθοποιός και σκηνοθέτης που ζει στην Λάρισα. Εδώ και μερικά χρόνια έχει φτιάξει το Θέατρο +Πλην στην Λάρισα όπου και ανεβάζει μη επιχορηγούμενες (άρα αυτοχρηματοδοτούμενες) παραστάσεις – με αποκλειστικό προσανατολισμό το πολιτικό θέατρο. Ως ηθοποιός έχει συμμετάσχει σε πολλες παραγωγές του Θεσσαλικού Θεάτρου (του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Λάρισας) – με τελευταία το περσινό καλοκαίρι στην παράσταση του Κώστα Τσιάνου.
Εδώ και εννιά χρόνια ασχολείται με τα έργα μου – έχει σκηνοθετήσει σε αυτοχρηματοδοτούμενες παραστάσεις έξι φορές κείμενά μου. Τα τρία τελευταία είναι η τριλογία των LEBENSRAUM – είναι ο πρώτος που σε μια τριετία (2022-2024) ανέβασε την Τριλογία ολόκληρη. Προφανώς μέσα από αυτή την πολυετή τριβή γίναμε στενοί φίλοι. Επιπλέον, θεωρώ πως ο Ηρακλής και το +Πλην της Λάρισας είναι μια από τις πιο αληθινές και καθάριες φωνές πολιτικού θεάτρου στην Ελλάδα σήμερα.
Εδώ και δύο εβδομάδες συμβαίνει μια χυδαία κτηνωδία σε βάρος του Ηρακλή Τζαφέτα – ένας λογοκριτικός αλλά και παραδειγματικός αποκλεισμός που θυμίζει τις μεθόδους του ελεεινού κυβερνητικού παρακράτους. Τα γεγονότα εν συντομία: Το Θεσσαλικό Θέατρο υπό τον νεοδιορισμένο διευθυντή του κ. Ορέστη Τάτση (με τον οποίο ας ξεκαθαρίσω πως δεν έχω την παραμικρή γνωριμία ή σχέση, μόλις πριν από λίγες μέρες πρωτοάκουσα το όνομά του με αφορμή αυτή την ιστορία) έφτιαξε ένα μητρώο των Λαρισαίων ηθοποιών από τους οποίους θα επιλέγονται οι ηθοποιοί των παραστάσεων του θεάτρου (επειδή το Θεσσαλονικό Θέατρο είναι κρατικός οργανισμός, μιλάμε για επιχορηγούμενες παραγωγές με πλήρη μισθό).
Από αυτό το μητρώο (όπου συμπεριλήφθηκαν όλοι οι Λαρισαίοι ηθοποιοί) εξαιρέθηκε ο Ηρακλής. Σε τηλεφώνημα διαμαρτυρίας που πήρε στον Καλλιτεχνικό Διευθυντή (Ορέστης Τάτσης), πήρε την απάντηση: “Κόπηκες από την λίστα με άνωθεν εντολή – μου στείλανε σε Screen Shot τις αναρτήσεις σου που έβριζες τον Δήμο…” Και στην συνέχεια ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής είπε του Τζαφέτα: “Μην δίνεις συνέχεια, για να πούμε πως τιμωρήθηκες για το καλοκαίρι, ώστε να πάρεις κάποια δουλειά το χειμώνα…”
Παρά την αχαρακτήριστη προτροπή, ο Τζαφέτας έδωσε συνέχεια (δεν είναι από αυτούς που δεν δίνουν συνέχεια). Κοινοποίησε το θέμα στον Τύπο, κινητοποίησε τον Σ.Ε.Η., μάζεψε υπογραφές και ενεργοποίησε τις παρατάξεις της δημοτικής αντιπολίτευσης. Υπό την πίεση αυτή το Δημοτικό Συμβούλιο Λάρισας της 15ης-4-2025 συζήτησε το θέμα αυτό (ολόκληρη η μαγνητοσκοπημένη συνεδρίαση στα σχόλια). Εκεί τόσο ο Δήμαρχος αλλά και ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου έκαναν έκπληκτοι πως δεν ξέρουν τίποτε – ενώ ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής Ορέστης Τάτσης (μπροστά στις κάμερες και σε εκατό ανθρώπους) είπε πως δεν πήρε “άνωθεν εντολή” αλλά … αυτός ο ίδιος αποφάσισε να κόψει τον Τζαφέτα διότι ένας συνεργάτης του, υπάλληλος του Δήμου, του έστειλε σε screenshot μια ανάρτηση του Τζαφέτα που μιλούσε για “παλιάτσους” και αναδημοσίευε ένα ποίημά μου (ποίημα δικό μου, του Τριαρίδη) που “έβριζε το θέατρο”.
Ο Καλλιτεχνικός ( ; ) Διευθυντής ( ; ), ανάμεσα σε λογής άλλα φληναφήματα, είπε κατά λέξη: “Δεν μπορούσε να εμπιστευτώ κάποιον που είναι υβριστικός”. Και κατόπιν συμπλήρωσε: “Έτσι για να απαλλαγώ από αυτόν του είπα ψέματα πως υπήρχε ~εντολή άνωθεν~”. Και συνέχισε λέγοντας πως μίλησε για “επόμενες δουλειές τον χειμώνα” για να κλείσει κάπως το τηλέφωνο. Κι όλα αυτά … ειπώθηκαν σε μια συνεδρίαση Δημοτικού Συμβουλίου όπου τα πάντα βιντεοσκοπούνται και μένουν στο διηνεκές (αξίζει να δει κανείς την βιντεοσκόπηση, δεν θα πιστεύει στα αυτιά και στα μάτια του…)
Αναλογίζεται κανείς πόσα αδικήματα του Ποινικού Κώδικα παραδέχτηκε μπροστά στις κάμερες ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Θεσσαλικού Θεάτρου – προκειμένου να πάρει επάνω του όλην την ευθύνη ενός αδιανόητου αποκλεισμού;
Το φριχτότερο: Μετά από όλα αυτά τα ανήκουστα, και παρά τις έντονες διαμαρτυρίες όλης της αντιπολίτευσης, ο Δήμος αποφάσισε πως η καταγγελία είναι “αναπόδεικτη” και το θέμα “είναι λήξαν”….
[Για την ιστορία, το ποίημά μου που ο Τζαφέτας αναδημοσίευσε σε εκείνη την ανάρτηση (το ποίημα που “έβριζε το θέατρο”) είναι αυτό:
ΤΟ ΒΡΑΔΥ ΠΟΥ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΔΟΛΟΦΟΝΟΥΣΕ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ
Το βράδυ που ήσουν στο θέατρο
και χειροκροτούσες τις έξοχες ερμηνείες,
την θεσπέσια σκηνοθεσία, το πολύσημο κείμενο,
η κυβέρνηση δολοφονούσε μετανάστες,
όντας σίγουρη πως σε κάνει ό,τι θέλει,
όντας σίγουρη πως εσύ θα είσαι σε κάποιο θέατρο
και θα χειροκροτάς μια θεσπέσια σκηνοθεσία
ένα πολύσημο κείμενο, κάποιες έξοχες ερμηνείες. ]
Πίσω από αυτήν την χυδαία ιστορία, ένα μάγμα λογοκριτικής βίας και κτηνωδίας απλώνει σιγά και απειλητικά. Από ποιον αποκλείστηκε ο Τζαφέτας; Από τον Τάτση – όπως παραδέχεται δημόσια ο ίδιος ο Τάτσης; Ή μήπως από τον Πρόεδρο του Θεσσαλικού Θεάτρου – τον οποίο ο Τάτσης έδωσε ιδιωτικά και στην συνέχεια καλύπτει δημόσια εξευτελίζοντας τον εαυτό του; Ή μήπως από την Δημοτική Αρχή – την οποία όλοι οι προηγούμενοι καλύπτουν; Ή μήπως από τον υπάλληλο/ρουφιάνο που κάνει screenshot τις δημόσιες τοποθετήσεις και αναρτήσεις των πολιτών – ελέγχοντας τα πολιτικά τους φρονήματα; Μήπως υπάρχει κάποια Μαύρη Βίβλος “ποιημάτων που βρίζουν το θέατρο” – και εάν ναι, ποιος την συντάσσει; Άραγε οι “Ομάδες Αλήθειας” της κυβέρνησης έχουν συμμετοχή σε όλο αυτό; Μήπως έχει συγκροτηθεί μια ομάδα ανθρώπων που θεωρούν τους δημόσιους θεσμούς και την δημόσια περιουσία ιδιοκτησία τους; Γιατί αν υπάρχει τέτοια ομάδα, υπάρχει όνομα για αυτήν: Λέγεται παρακρατική συμμορία.
Και γιατί αποκλείστηκε ο Τζαφέτας; Επειδή έχει πολιτικές πεποιθήσεις αντίθετες με την κυβέρνηση; Επειδή αναδημοσίευσε το ποίημα του Τριαρίδη για τους κυβερνητικούς φόνους; Επειδή κάνει κακές παρέες; Επειδή ανεβάζει λάθος έργα; Ή επειδή κάποια μαφία θέλει να δώσει ένα σαφές μήνυμα στους ηθοποιούς της Λάρισας – και όχι μόνο της Λάρισας: “Αν θέλετε να δουλέψετε και να επιβιώσετε, μην δημοσιεύετε πολιτικές θέσεις, μην αναδημοσιεύετε ποιήματα του Τριαρίδη, μην παίζετε λάθος έργα, μην κάνετε κακές παρέες…”
Και τι θα γίνει τώρα; Πώς και από ποιον θα βρει το προφανές δίκιο του ο Τζαφέτας – αφού “η καταγγελία είναι αναπόδεικτη και το θέμα λήξαν”; Ποιος θα τον υποστηρίξει; Διακινδυνεύω μια πρόβλεψη: Από τον χώρο του θεάτρου θα βρεθούν ελάχιστοι έως κανένας. Ο Τζαφέτας είναι ένας άνθρωπος μόνος του που δεν έχει καμία εξουσία -και απεναντι του έχει έναν ολόκληρο μηχανισμό που ανεμίζει λεφτά και εξουσία και δύναμη…
Και εξηγούμαι: το Θεσσαλικό Θέατρο είναι ένα κρατικό μαγαζί που μοιράζει κρατικά λεφτά, αναθέσεις, πεντάμηνα συμβόλαια, πληρωμένες πρόβες, παραστάσεις, αρχαία θέατρα, περιοδείες. Ο Δημος της Λάρισας θα στηρίξει λυσσαλέα τον Καλλιτεχνικό Διευθυντή Τάτση (μετά από την εκδούλευση που του έκανε να τα πάρει όλα απάνω του) και έτσι ο Τάτσης θα μπορεί επί χρόνια να μοιράζει ωραίες ζεστές δημόσιες αναθέσεις και ωραίο ζεστό δημόσιο χρήμα σε ανθρώπους δικούς του… Γιατί κάποιος να διαμαρτυρηθεί για τον Τζαφέτα; Γιατί κάποιος να φωνάξει για την προφανή αδικία; Γιατί κάποιος να φωνάξει για το άδικο και να κλείσει αυτήν την ωραία πόρτα που λέγεται “Θεσσαλικό Θέατρο”;
Απάντηση: Οφείλουμε να αντισταθούμε στο άδικο επειδή το επιτάσσει η ηθική – τελεία. Εφόσον έχουμε ηθική, βέβαια…
Εγώ είμαι με τον Τζαφέτα, λοιπόν. Και θα είμαι πάντοτε με όσους αδικούνται σαν τον Τζαφέτα. Κι όχι επειδή ο Ηρακλής είναι φίλος μου και συνεργάτης μου – αλλά επειδή το άδικο και η βία της εξουσίας έσκασαν πάνω στο κεφάλι του και απειλούν να τον εξαφανίσουν. Και επειδή για κάποιους στρέχει ακόμη η φοβερή φράση του Ζολά: “Οποιος σιωπεί μπροστά στο άδικο που πλήττει έστω κι έναν άνθρωπο, δένει μια πέτρα στο λαιμό όλης της ανθρωπότητας”.
