Η Ιαπωνία και η Σουηδία βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μετάβασης σε μια εποχή χωρίς τσιγάρο
Μπορείτε να φανταστείτε το τσιγάρο ως έκθεμα σε μουσείο; Ένα απομεινάρι του παρελθόντος;
Αυτό είναι το όραμα της Philip Morris International και της Παπαστράτος: ένας κόσμος χωρίς τσιγάρο (smoke-free), όπου το παραδοσιακό κάπνισμα θα αποτελεί πια παρελθόν. Κι αυτό το μέλλον ίσως να μην είναι τόσο μακρινό όσο νομίζουμε — ειδικά αν αναλογιστεί κανείς ότι μέσα σε μόλις δέκα χρόνια, το IQOS κατάφερε να ξεπεράσει σε πωλήσεις τα τσιγάρα Marlboro, το «χρυσό χαρτί» της PMI επί δεκαετίες. Στοιχεία που παρουσιάστηκαν από τον CEO της PMI, κ. Γιάτσεκ Όλτσακ και άλλα στελέχη του Ομίλου στο συνέδριο Technovation που πραγματοποιήθηκε στο Νεσατέλ της Ελβετίας, επιβεβαίωσαν πως η μετάβαση προς μια εποχή χωρίς καπνό δεν είναι απλώς ένα όραμα – είναι ήδη σε εξέλιξη.
Μπορεί να επιτευχθεί ο στόχος για ένα μέλλον χωρίς καθόλου καπνό; Η απάντηση του κ. Όλτσaκ ήταν ξεκάθαρη: «Ναι, αρκεί να υπάρχει θέληση και κίνητρο. Όλα είναι δυνατά. Η πραγματική πρόκληση, όπως τόνισε, είναι ο χρόνος». Ο ίδιος δήλωσε πλήρως πεπεισμένος ότι, «με τα σημερινά επιστημονικά και τεχνολογικά δεδομένα, το παραδοσιακό τσιγάρο θα έπρεπε να αποτελεί ένα απομεινάρι ενός παλαιότερου πολιτισμού, «ένα έκθεμα σε μουσείο». Η ιστορία της ανθρωπότητας έχει δείξει ότι τα καλύτερα προϊόντα πάντα αντικαθιστούν τα παλιά: το smartphone αντικατέστησε το σταθερό τηλέφωνο, το τηλέφωνο αντικατέστησε άλλες μορφές επικοινωνίας. Έτσι και με το τσιγάρο υπάρχουν πλέον καλύτερες εναλλακτικές με μικρότερη βλάβη».
Τόνισε ότι η ιστορία έχει δείξει πως τα καινοτόμα προϊόντα αντικαθιστούν σταδιακά τα παλαιότερα, και το ίδιο μπορεί να συμβεί και με τα τσιγάρα — το ζητούμενο είναι πόσο γρήγορα θα γίνει αυτή η μετάβαση. Υποστήριξε ότι ένα μέλλον χωρίς τσιγάρα είναι απολύτως εφικτό, αρκεί να επιταχυνθεί η υιοθέτηση των εναλλακτικών λύσεων, καθώς σήμερα πάνω από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι συνεχίζουν να καπνίζουν. Και συνέχισε ότι η καθυστέρηση στη διάθεση καλύτερων προϊόντων στην αγορά έχει σοβαρές συνέπειες στην υγεία, αφού οι καπνιστές μένουν χωρίς εναλλακτική επιλογή, παρόλο που η επιστήμη εδώ και χρόνια έχει προχωρήσει.
Απαντώντας στον Τομάσο Ντι Τζιοβάνι, Αντιπρόεδρο Επικοινωνίας της PMI, για το ποιος έχει την ευθύνη για την ταχεία υιοθέτηση των εναλλακτικών προϊόντων, είναι μόνο οι εταιρείες ή και άλλοι φορείς πρέπει να εμπλακούν, ο κ. Όλτσακ, δήλωσε με σαφήνεια πως η ευθύνη είναι κοινή. Τόνισε πως η PMI έχει αναλάβει το μερίδιο ευθύνης της και συνεχίζει να το κάνει, έχοντας ήδη επενδύσει 14 δισεκατομμύρια δολάρια στην έρευνα, ανάπτυξη και διάθεση εναλλακτικών προϊόντων. Παράλληλα, υπογράμμισε τον κρίσιμο ρόλο των ρυθμιστικών Αρχών και των κυβερνήσεων, κυρίως των υπουργείων υγείας, τα οποία όμως, όπως σημείωσε, συχνά αποφεύγουν να αναφερθούν στις εναλλακτικές λύσεις, ακόμα και όταν τα δεδομένα τις καθιστούν προφανώς λιγότερο επιβλαβείς. Αναφέρθηκε και στα μέσα ενημέρωσης, τονίζοντας ότι ενώ προσφέρουν πρόσβαση σε πληροφόρηση, συχνά γίνονται και εργαλεία παραπληροφόρησης.
Το κρίσιμο ερώτημα
Έθεσε όμως το κρίσιμο ερώτημα: πόσο χρόνο είμαστε διατεθειμένοι να περιμένουμε και τι μπορούμε να κάνουμε για να επιταχύνουμε την αλλαγή; Παρά την τεκμηριωμένη επιστημονική βάση, παραμένουν χώρες που απαγορεύουν τα νέα εναλλακτικά προϊόντα, ενώ συνεχίζουν να επιτρέπουν τα τσιγάρα. Ο κ. Όλτσακ ήταν καυστικός: «Αυτό δεν έχει άλλη περιγραφή πέρα από ‘παραλογισμό’».
Επέμεινε στο ότι κάθε μέρα καθυστέρησης κοστίζει, καθώς καταδικάζει εκατομμύρια καπνιστές να συνεχίσουν μια βλαβερή συνήθεια ελλείψει εναλλακτικής. Εξήγησε πως «ένα μέλλον χωρίς καπνό των τσιγάρων, είναι απολύτως εφικτό», προσθέτοντας όμως πως το ζητούμενο είναι το πότε — σε 10, 20 ή 50 χρόνια;
Ο ρόλος των κυβερνήσεων για ένα κόσμο χωρίς τσιγάρο
Σε ερώτηση για τo ρόλο των κυβερνήσεων, ήταν ειλικρινής: «Μιλάω, συζητώ, συναντώ… και μετά από δέκα χρόνια βλέπω ότι συχνά μιλάω στον τοίχο, αλλά δεν χάνω την ελπίδα». Ωστόσο, τόνισε πως οι εξελίξεις σε χώρες όπως η Ιαπωνία, η Σουηδία και η Νέα Ζηλανδία δείχνουν πως η πρόοδος είναι δυνατή.
Όταν ρωτήθηκε για το προσωπικό του αποτύπωμα, απάντησε πως είναι ήδη περήφανος για όσα έχουν επιτευχθεί. Παραδέχθηκε πως τα φορολογικά έσοδα από τα τσιγάρα λειτουργούν αποτρεπτικά στην αλλαγή, επισημαίνοντας την ανάγκη για ειλικρίνεια στο δημόσιο διάλογο.
Μιλώντας για τους επενδυτές, ανέφερε πως ήταν αυτοί που έθεσαν τα πιο σκληρά ερωτήματα στην αρχή, ζητώντας αποδείξεις για την επιστημονική εγκυρότητα. «Οι επενδυτές είναι 100 φορές πιο έξυπνοι από τις κυβερνήσεις», σχολίασε με μια δόση χιούμορ.
Ιαπωνία και Σουηδία δείχνουν τον δρόμο
Καταλήγοντας την τοποθέτησή του, ο CEO της PMI, Γιάτσεκ Όλτσακ, επεσήμανε ότι χώρες όπως η Ιαπωνία και η Σουηδία βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μετάβασης σε μια εποχή χωρίς τσιγάρο, με τη δεύτερη να έχει ουσιαστικά ήδη πετύχει τον στόχο μέσω της χρήσης προϊόντων νικοτίνης για χρήση από το στόμα όπως τα«σακουλάκια νικοτίνης (nicotine pouches)». Όπως είπε, σε αυτές τις αγορές παρατηρείται ότι ακόμα και οι πιο διστακτικοί καπνιστές αρχίζουν να στρέφονται σε εναλλακτικά προϊόντα.
Τόνισε ότι η πρόοδος είναι εφικτή, αλλά θα υπάρξουν χώρες που – παρά την τεχνολογική και επιστημονική τους πρόοδο – θα καταλήξουν να λειτουργούν ως «ζωντανά μουσεία τσιγάρων», χάνοντας δεκαετίες λόγω ρυθμιστικής αδράνειας ή και άρνησης. Επισήμανε πως καμία χώρα δεν έχει απαγορεύσει το τσιγάρο, ενώ αρκετές εξακολουθούν να μην επιτρέπουν τις λιγότερο βλαβερές εναλλακτικές, γεγονός που συνιστά ξεκάθαρη πολιτική επιλογή με πραγματικές συνέπειες.
«Το να μην επιτρέπεις τις εναλλακτικές είναι απόφαση – όχι αδράνεια», κατέληξε ο κ. Όλτσακ.
imerisia.gr – Αποστολή Νεσατέλ Ελβετία – Μαργαρίτα Αργυροπούλου
