Νέα μελέτη δείχνει ότι η …αθώα συνήθεια της πολύωρης καθιστικής ζωής μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο Αλτσχάιμερ, ακόμη κι αν ασκείστε!
Οι ηλικιωμένοι που περνούσαν περισσότερο χρόνο καθιστοί εμφάνισαν χειρότερες γνωστικές λειτουργίες και αλλαγές στον εγκέφαλο που σχετίζονται με τον κίνδυνο Αλτσχάιμερ, ακόμη κι αν ασκούνταν, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Σημαντικά σημεία:
- Περισσότερες ώρες καθιστικής ζωής σχετίζονται με υψηλότερο κίνδυνο Αλτσχάιμερ.
- Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από το αν κάποιοι ασκούνται.
- Οι ειδικοί προτείνουν να διακόπτεται συχνά το κάθισμα με περπάτημα, διατάσεις ή άλλες ελαφρές κινήσεις.
Η νέα μελέτη δημοσιεύτηκε στις 13 Μαΐου στο περιοδικό Alzheimer’s & Dementia. Οι συμμετέχοντες – 404 ηλικιωμένοι – φορούσαν smartwatch για μία εβδομάδα ώστε να καταγράφεται η καθημερινή τους δραστηριότητα, ενώ υπεβλήθησαν σε γνωστικά τεστ και μαγνητικές τομογραφίες εγκεφάλου για επτά χρόνια. Κατά μέσο όρο, περνούσαν 13 ώρες ημερησίως καθιστοί ή ξαπλωμένοι.
Ανεξαρτήτως επιπέδου άσκησης, όσοι κάθονταν περισσότερες ώρες παρουσίαζαν:
- Χειρότερη επεισοδιακή μνήμη
- Χαμηλότερες επιδόσεις σε γνωστικά τεστ
- Μείωση όγκου σε περιοχές του εγκεφάλου
- Μικρότερο «αποτύπωμα Αλτσχάιμερ» στην απεικόνιση εγκεφάλου
Το φαινόμενο ήταν ακόμα πιο έντονο σε άτομα με το γονίδιο APOE-ε4, γνωστό παράγοντα κινδύνου για Αλτσχάιμερ.
Γιατί η καθιστική ζωή επιβαρύνει τον εγκέφαλο;
Οι επιστήμονες δεν έχουν οριστική απάντηση, όμως πιθανολογούν ότι η αδράνεια:
- Αυξάνει τη φλεγμονή
- Μειώνει τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο
- Επηρεάζει την ευαισθησία στην ινσουλίνη
- Μειώνει τη νευρωνική πλαστικότητα
- Επιδρά αρνητικά στον μεταβολισμό
Γιατί δεν βοήθησε η άσκηση;
Αν και η άσκηση παραμένει ωφέλιμη για την υγεία του εγκεφάλου, 30 λεπτά ημερησίως δεν αρκούν αν κάποιος κάθεται τις υπόλοιπες 15-16 ώρες. Άρα, η σύσταση δεν είναι απλώς “κάντε άσκηση”, αλλά “καθίστε λιγότερο”.
Πρακτικές προτάσεις για λιγότερο κάθισμα:
- Σηκωθείτε κάθε 30 λεπτά
- Περπατήστε κατά τη διάρκεια τηλεφωνικών κλήσεων
- Χρησιμοποιήστε στατικό ποδήλατο ή διάδρομο γραφείου
- Επιλέξτε τις σκάλες αντί του ασανσέρ
- Πάρτε πιο μακρινή θέση στάθμευσης
- Κάντε ασκήσεις καθιστοί αν έχετε περιορισμούς κινητικότητας
Επομένως, δεν αρκεί η καθημερινή άσκηση – η συνεχής καθιστική στάση από μόνη της μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο Αλτσχάιμερ, ιδίως σε άτομα με γενετική προδιάθεση. Η συχνή κίνηση μέσα στη μέρα είναι κλειδί για την υγεία του εγκεφάλου.
