Η μωβ μέδουσα, με την επιστημονική ονομασία Pelagia noctiluca, επεκτείνεται ραγδαία σε αρκετές περιοχές της Ελλάδας, ιδιαίτερα στον Παγασητικό κόλπο, τη βόρεια Εύβοια και τις Σποράδες.
Σύμφωνα με το Ελληνικό Παρατηρητήριο Βιοποικιλότητας, το φαινόμενο της έξαρσης του συγκεκριμένου είδους —που είναι γνωστό για την έντονη εμφάνισή του και το επώδυνο τσίμπημα— εξελίσσεται με μεγαλύτερη ένταση απ’ ό,τι είχε αρχικά προβλεφθεί, και καταγράφονται συνθήκες παρόμοιες με εκείνες των μαζικών εξάρσεων μεδουσών την περίοδο 2020-2023.
Αν και τα μέχρι στιγμής δεδομένα δείχνουν συγκέντρωση σε συγκεκριμένες περιοχές, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η εξάπλωση πιθανώς θα συνεχιστεί, με πιθανή μετακίνηση προς περιοχές όπως η Ανατολική Αττική, ανάλογα με τα ρεύματα της θάλασσας.
Το παρατηρητήριο, το οποίο διατηρεί διαδραστικό χάρτη σε πραγματικό χρόνο με την πορεία της εξάπλωσης, προτρέπει τους λουόμενους και τους κολυμβητές στις επηρεαζόμενες περιοχές να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, καθώς το τσίμπημα του είδους είναι ισχυρό και μπορεί να είναι επικίνδυνο, ειδικά για άτομα με ιστορικό αλλεργιών.
Ο θαλάσσιος οικολόγος καθηγητής, Στέλιος Κατσανεβάκης, από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου εξηγεί ότι, αν και το φαινόμενο δεν είναι καινούργιο, η αυξανόμενη συχνότητα και έντασή του συνδέεται με βαθύτερες περιβαλλοντικές μεταβολές.
Οι κύριοι παράγοντες αυτών των επαναλαμβανόμενων εξάρσεων μεδουσών, σύμφωνα με τον καθηγητή, είναι:
- η υπεραλίευση, που έχει μειώσει σημαντικά τους φυσικούς θηρευτές των μεδουσών,
- η αύξηση των υποδομών στη θάλασσα, που δημιουργούν ευνοϊκότερες συνθήκες αναπαραγωγής και επιμήκυνσης του κύκλου ζωής των μεδουσών.
Επιπλέον, η κλιματική αλλαγή μεταβάλλει το θαλάσσιο οικοσύστημα, διευκολύνοντας την εξάπλωση των μεδουσών. Θερμότερα νερά και μεταβολές στα θαλάσσια ρεύματα έχουν επιτρέψει σε τροπικά είδη, όπως η Rhopilema nomadica (που παλαιότερα εντοπιζόταν κοντά σε Ισραηλινά ή Λιβυκά νερά), να φτάσουν πλέον και στα ελληνικά.
Ο καθηγητής κ. Κατσανεβάκης τονίζει ότι, αν και δεν χρειάζεται πανικός, απαιτείται ενημέρωση και προσοχή.
Σε περιοχές όπου ο αριθμός των μεδουσών αυξάνεται, είναι προτιμότερο να αποφεύγεται η κολύμβηση.
Προσθέτει επίσης ότι τα μαγιό με προστασία UV μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του κινδύνου τσιμπήματος.
