Παγωτόφυτο ή μπούζι (Carpobrotus edulis): το εντυπωσιακό φυτό που στολίζει τις ελληνικές ακτές, αλλά στην πραγματικότητα πρόκειται για έναν εισβολέα που απειλεί τη βιοποικιλότητα και προκαλεί διάβρωση.
Το παγωτόφυτο (Carpobrotus edulis), με τα εντυπωσιακά του άνθη και τα σαρκώδη φύλλα, είναι ένα φυτό που μπορεί να φαίνεται αθώο και διακοσμητικό. Όμως, πίσω από αυτή την ομορφιά κρύβεται ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους για τα παράκτια οικοσυστήματα της Ελλάδας. Από την Κρήτη και τις Κυκλάδες μέχρι τη Χαλκιδική, το παγωτόφυτο απλώνεται και απειλεί τη βιοποικιλότητα και τη σταθερότητα των εδαφών μας.
Πώς έφτασε το παγωτόφυτο στις ελληνικές ακτές;
Το Carpobrotus edulis κατάγεται από τη Νότια Αφρική. Στις αρχές του 20ού αιώνα φυτεύτηκε σε πολλές μεσογειακές χώρες, ανάμεσά τους και στην Ελλάδα, για να σταθεροποιεί αμμοθίνες και εδάφη κοντά στη θάλασσα. Αντί όμως να προσφέρει προστασία, εξελίχθηκε σε χωροκατακτητικό είδος που απειλεί τοπικά φυτά και ζώα.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι του παγωτόφυτου για την Ελλάδα;
1. Εξαφανίζει τα ιθαγενή φυτά:
Το παγωτόφυτο αναπτύσσεται πολύ γρήγορα, καλύπτει μεγάλες εκτάσεις και πνίγει φυτά όπως η θινόκοκκος και άλλα ενδημικά είδη που σταθεροποιούν φυσικά τις ακτές μας.
2. Επιτείνει τη διάβρωση:
Παρά τον αρχικό σκοπό της φύτευσής του, το παγωτόφυτο επιδεινώνει τη διάβρωση όταν οι πυκνές συστάδες του καταρρέουν και αφήνουν το έδαφος εκτεθειμένο.
3. Μειώνει τη βιοποικιλότητα:
Η εξάπλωσή του στερεί τροφή και καταφύγιο σε πουλιά, έντομα και μικρά θηλαστικά που εξαρτώνται από τα ιθαγενή φυτά.
4. Υποβαθμίζει το έδαφος:
Το φυτό απελευθερώνει άλατα στο έδαφος, καθιστώντας το αφιλόξενο για τα φυσικά φυτά της περιοχής.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
✅ Να μην φυτεύουμε παγωτόφυτο σε κήπους ή παραθαλάσσια οικόπεδα.
✅ Να ενημερώνουμε τους γείτονες και τις τοπικές αρχές για την παρουσία του.
✅ Να προτιμούμε ενδημικά φυτά που στηρίζουν το φυσικό περιβάλλον.
✅ Να συμμετέχουμε σε δράσεις απομάκρυνσης και αποκατάστασης των ακτών.
Το παγωτόφυτο μπορεί να δείχνει όμορφο, όμως απειλεί σοβαρά τα ελληνικά οικοσυστήματα. Με σωστή ενημέρωση και δράση, μπορούμε να προστατέψουμε τις ακτές και τη φυσική μας κληρονομιά.
