Μέσα σε μόλις 40 χρόνια σχηματίστηκε νέος τύπος βράχου από ανθρώπινα απορρίμματα. Ο “πλαστόλιθος” δείχνει πώς η ρύπανση αλλάζει το πρόσωπο της Γης – με ανησυχητικές συνέπειες.
Δυστυχώς πρέπει να ξεχάσουμε όσα ξέραμε: ότι δηλαδή οι γεωλογικοί σχηματισμοί χρειάζονται εκατοντάδες χιλιάδες ή και εκατομμύρια χρόνια για να προκύψουν. Σήμερα, η ανθρώπινη δραστηριότητα – και πιο συγκεκριμένα η ρύπανση – κατάφερε να δημιουργήσει έναν εντελώς νέο τύπο βράχου μέσα σε μόλις τέσσερις δεκαετίες!
Ο βράχος αυτός, που φέρει ήδη το όνομα plastistone (πλαστόλιθος), αποτελεί ένα ανησυχητικό προϊόν της εποχής μας. Πρόκειται για μείγμα από πλαστικά απορρίμματα, οργανικά υλικά, πέτρες και άμμο, που συγκολλήθηκαν μεταξύ τους μέσω θερμότητας, πίεσης και άλλων φυσικοχημικών διεργασιών – σε χωματερές ή παραθαλάσσια περιβάλλοντα επιβαρυμένα από σκουπίδια.
«Αυτό δεν είναι μια φυσική γεωλογική εξέλιξη, αλλά ένα ανθρώπινο αποτύπωμα που εισβάλλει κυριολεκτικά στη γεωλογία της Γης», δηλώνει η επικεφαλής γεωλόγος της μελέτης.
Τα δείγματα του plastistone βρέθηκαν κυρίως σε παράκτιες περιοχές, όπου τα πλαστικά έχουν λιώσει και αναμειχθεί με ηφαιστειακά πετρώματα και ιζήματα. Το αποτέλεσμα: ένας νέος, συμπαγής και εντυπωσιακά σταθερός βράχος, που μοιάζει με φυσικό πέτρωμα αλλά είναι κατά βάση αποτέλεσμα της ανθρώπινης αμέλειας.
Η επιστημονική κοινότητα παρακολουθεί με ανησυχία αυτή την εξέλιξη. Η ύπαρξη του plastistone αποδεικνύει ότι η εποχή του Ανθρωπόκαινου, στην οποία οι άνθρωποι διαμορφώνουν τις γεωλογικές διεργασίες του πλανήτη, δεν είναι πια θεωρία, αλλά απτή πραγματικότητα.
Οι Πλαστόλιθοι ως Κίνδυνος για την Υγεία και το Περιβάλλον
Πέρα από την αλλοίωση των τοπικών οικοσυστημάτων, οι πλαστόλιθοι αποτελούν άμεση απειλή για τη δημόσια υγεία. Η μελέτη δείχνει ότι μειώνουν τη μικροβιακή ποικιλότητα στο έδαφος και δημιουργούν νέες αποικίες μικροοργανισμών με άγνωστες συνέπειες.
Ο μεγαλύτερος, όμως, κίνδυνος προέρχεται από το γεγονός ότι οι πλαστόλιθοι – αν και μοιάζουν με φυσικούς βράχους – είναι στην πραγματικότητα εύθραυστες, ανθρώπινες κατασκευές. Με την πάροδο του χρόνου, υπό την επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας, των κυμάτων και της διάβρωσης, διασπώνται και απελευθερώνουν μικροπλαστικά, τα οποία καταλήγουν στους ωκεανούς και στη συνέχεια στην τροφική αλυσίδα, φτάνοντας ακόμη και στον ανθρώπινο οργανισμό. Η παρουσία πλαστόλιθων σε απομονωμένες, παρθένες ακτές δείχνει ότι η εξάπλωση της ρύπανσης είναι πλέον παγκόσμια και βαθιά ριζωμένη στο περιβάλλον.
*Περιοδικό Earth‑Science Reviews, με τίτλο: “Plastistone: An emerging type of sedimentary rock”.
