Της Κωνσταντινιάς Πατσή*
Η απελευθέρωση του Τυρνάβου έγινε την 1η Σεπτεμβρίου του 1881, όταν ολόκληρη η Θεσσαλία και η περιοχή της Άρτας προσαρτήθηκαν στην Ελλάδα με απόφαση του συνεδρίου του Βερολίνου που συνήλθε το Μάρτιο του ίδιου χρόνου από τις Μεγάλες Δυνάμεις.
Ο δήμος Τυρνάβου σχηματίσθηκε με το Β.Δ. της 31ης Μαρτίου 1883. Από τα πρώτα χρόνια του ελεύθερου βίου αναπτύχθηκε πολύ ο κομματισμός. Στην αρχή δημιουργήθηκαν 5 κομματίδια με επικεφαλής τον Αθανάσιο Ζαφειριάδη, τον γιατρό Μανωλάκη Δημητριάδη, τον υφασματέμπορο Σταμουλάκη Μουλούλη, που στη συνέχεια έγινε δήμαρχος, το Μανώλη Μουζά και το Θεόδωρο Μπαφάλη. Μετά τον θάνατο του Σταμ. Μουλούλη τα 5 αυτά κομματίδια συμπτύχθηκαν σε δύο με αρχηγούς τον Αθ. Ζαφειριάδη και τον Μανωλάκη Δημητριάδη [1]
Το κείμενο που ακολουθεί αναφέρεται στις δημοτικές εκλογές στον δήμο Τυρναβου, οι οποίες διεξήχθησαν σε έντονο κλίμα την Κυριακή, 5 Σεπτεμβρίου 1899. Τον δήμο του Τυρνάβου, στον οποίο ανήκαν και τα γύρω μικρά και μεγάλα χωριά (Αμπελώνας, Βρυότοπος, Αργυροπούλι, Λυγαριά, Βοτανοχώρι, Δελέρια, Ροδιά, Πλατανούλια, Δέντρα, Αγία Σοφία, Γιάννουλη, Φαλάννη, Δασοχώρι) στις εκλογές της 5ης Σεπτεμβρίου 1899 διεκδικούσαν δύο υποψήφιοι: ο Αθ. Ζαφειριάδης, ο οποίος είχε εκλεγεί 3 (συνεχείς) φορές δήμαρχος έως τότε και είχε την υποστήριξη του βουλευτή της επαρχίας Λυμπρίτη, και ο Εμμανουήλ Δημητριάδης. Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Όλυμπος (στις 11 Σεπτεμβρίου 1899) παρά την ισχυρή αντίδραση των φίλων και ψηφοφόρων του πρώην δημάρχου Αθ. Ζαφειριάδη και του βουλευτή Λυμπρίτη, το εκλογικό αποτέλεσμα δικαίωσε τον λαοφιλή ιατρό του Τυρνάβου και πρώην βουλευτή, Εμμανουήλ Δημητριάδη, καθώς απέσπασε την πλειοψηφία με 550 (περίπου) ψηφοδέλτια. Το σχετικό κείμενο αναφέρει.
«Ὑπό πολύ διαφορετικάς συνθήκας διεξήχθη ἡ ἐκλογή τῆς γείτονος πόλεως, ἐνῷ ἐν Λαρίσῃ ἐν ἡσυχίᾳ καί γαλήνη οἱ πολῖται ἄνευ διαδηλώσεων καί κραυγῶν προσήρχοντο νιφάλιοι εἰς τάς κάλπας καί ἔρριπτον τήν ψῆφον ἀθορύβως κατά τήν ἰδίαν πεποίθησιν, ἐν Τυρνάβῳ εἶχε διοργανωθῆ ἰσχυρά ἀντίδρασις κατά τοῦ ἐπιτυχόντος Ἐμμανουήλ Δημητριάδου, συνήφθη κραταιά ἐκλογική πάλη ἐκ μέρους τοῦ πρώην δημάρχου κ. Ζαφειριάδου καί τῶν ἰσχυρῶν αὐτοῦ φίλων, τό ἀκατάσχετον ὅμως λαϊκόν ρεῦμα τῆς συμπαθείας καί ὑπολήψεως πρός τόν χρηστόν καί ἐπιφανῆ συμπολίτην κ. Ἐμμ. Δημητριάδην, δέν ἦτον δυνατόν νά ἀναχαιτισθῆ ὑπό παντός τεχνικοῦ προχώματος τό ὁποῖον εἶχον ἀνεγείρει ἰσχυροί καί πεπειραμένοι ἀντίπαλοι καί ἡ δάφνη τῆς νίκης ἔστεψε τήν ἀγαθήν μερίδα τήν ὑπέρ τοῦ κοινοῦ πρό χρόνων ἐργαζομένην, πλειοψηφία δέ πεντακοσίων πενήντα περίπου ψήφων ἀνέδειξε τόν λαοφιλῆ ἰατρόν δήμαρχον, ἱκανοποιηθέντος τοῦ λαϊκοῦ φρονήματος καί ἀμοιβομένων οὕτω διά τῆς τιμῆς καί τῶν ἐπαίνων τῶν τε ἰατρικῶν ὑπηρεσιῶν καί τῶν πολιτικῶν, καθ’ ὅν καιρόν εἶχε ἐκλεγῆ βουλευτής, τάς ὁποίας ἀόκνως καί ἀκαταπαύστως παρεῖχε εἰς τούς συνδημότας τῆς πόλεως καί τῶν χωρίων ὁ ἀκραιφνής πατριώτης καί εὐαίσθητος συμπολίτης τῶν ἀναβιβασάντων αὐτόν εἰς τό ἐπίζηλον ἀξίωμα. Συγχαιρόμενοι δέ τόν ἀξιότιμον ἰατρόν κ. Δημητριάδην ἐπί τῇ ἐπιτυχίᾳ καί γιγνώσκοντες τήν ἱκανότητα, ἀνάπτυξιν καί δραστηριότητα αὐτοῦ δυνάμεθα νά ἰσχυρισθῶμεν ἀπό τοῦδε ὅτι οἱ ἐκλογεῖς αὐτοῦ οὐχί μόνον δέν θέλουσιν μεταμεληθῆ διά τήν πανηγυρικήν ἀναγόρευσιν τοῦ νέου δημάρχου, ἀλλά ὅτι καί εἰς τό πέρας τῆς τετραετίας ἐν ὁμοφωνίᾳ θέλωσιν ἀγορεύση καί πάλιν τόν ἴδιον δημοτικόν ἄρχοντα».
Τέλος ὁ θεωρούμενος ὡς πανίσχυρος δήμαρχος Τυρνάβου καί εἰς τρεῖς συνεχεῖς τετραετίας διατελέσας ὡς τοιοῦτος ὁ κ. Ζαφειριάδης, ἔχασε τήν ἐκλογήν οἰκτρῶς. καί ἄρδην ἀνέτρεψε ὁ λαός τόν θρόνον τοῦ δημαρχιακοῦ ἀξώματος, μέ ὅλον τόν ὑποτιθέμενον Λυμπριτικόν ὄγκον, ὅστις δέν ἠδυνηθη ν’ ἀναδείξη καί πάλιν δήμαρχον τόν φίλον του, πρός ζημίαν καί βλάβην τῶν συμφερόντων τοῦ τε δήμου καί τοῦ λαοῦ. Ὁ λαός τοῦ δήμου τούτου ἔδωσε ἕν καλόν μάθημα εἰς τούς τιμαριούχους ἵνα ἐννοήσωσιν ὅτι παρῆλθεν ἡ ἐποχή τοῦ κοτσαμπασισμοῦ. Εὖγε σας Τυρναβῖται, Καζακλαριῶται κ.τ.λ
Σημ. Στηριζόμενοι στο άρθρο μπορούμε να συμπεράνουμε ότι δήμαρχοι της πόλης του Τυρνάβου από το 1883 μέχρι το 1903 υπήρξαν οι :
- Σταμουλάκης Μουλούλης (4 χρόνια) μάλλον την περίοδο 1883-1887 (3 Ιουλίου1883 – 30 Σεπτεμβρίου1887)
- Αθ. Ζαφειριάδης (12 χρόνια) μάλλον την περίοδο 1887-1899
1 Οκτωβρίου 1887 – 7 Ιουλίου 1891- α΄ τετραετία,
8 Ιουλίου1891 – 11 Σεπτεμβρίου1895- β΄ τετραετία, και
12 Σεπτεμβρίου1895 – 5 Σεπτεμβρίου1899- γ΄ τετραετία)
- Εμμανουήλ Δημητριάδης μάλλον την περίοδο 1899-1903 ( 6 Σεπτεμβρίου1899- 7 Σεπτεμβρίου 1903)
Βιβλιογραφία
Εφημερίδα Όλυμπος, Έτος ΣΤ, Αριθμ.75, Περίοδος Β, 11 Σεπτεμβρίου 1899
[1]Tύρναβος-Βικιπαίδεια
Στη φωτογραφία Τυρναβίτικο σπίτι (1819) Λιθογραφία Λουί Ντυπρέ
* Η Κωνσταντινιά Πατσή είναι Διευθύντρια του ΓΕ.Λ Τυρνάβου. Πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, κάτοχος Μεταπτυχιακού διπλώματος Master of Business Administration (MBA) του Staffordshire University
