Ο ηθοποιός που υποδύεται τον μεγάλο φιλόσοφο στην παράσταση που ανεβαίνει σήμερα στο κηποθέατρο μιλά για το έργο
Δεν κρύβει τον ενθουσιασμό του για την προσπάθεια που έγινε από τον σκηνοθέτη Δήμο Αβδελιώδη και όλους τους συντελεστές για να ανέβει στην αρχαία ελληνική γλώσσα η απολογία του Σωκράτη που έγραψε ο Πλάτωνας, ώστε να αποδοθεί σε όλο της το εύρος, ο ηθοποιός Βασίλης Καραμπούλας, που υποδύεται τον μεγάλο φιλόσοφο και απολογείται ενώπιον του κοινού.
Ο γνωστός ηθοποιός μιλάει στο paidis.com, αναφέρεται σε αυτή καθ’ αυτή την παράσταση, στην απόφαση η ερμηνεία να γίνεται στην αρχαία ελληνική γλώσσα, στην αποδοχή του κόσμου αλλά και σ’ αυτή καθ’ αυτή την απολογία για την οποία υποστηρίζει ότι είναι σαν να έγινε χθες.
Η συζήτηση σύντομη αλλά περιεκτική:
κ. Καραμπούλα πόσο δύσκολο είναι να αποδοθεί στα αρχαία η απολογία του Σωκράτη;
Ξεκινήσαμε με τον σκηνοθέτη Δήμο Αβδελιώδη, όχι με σκοπό να ανεβάσουμε το έργο αλλά να εμπεδώσουμε το κείμενο ώστε να είμαι έτοιμος. Ηταν μία σπουδή για μένα.Δουλεύαμε μαζί με τον σκηνοθέτη για πολύ μεγάλο διάστημα πάνω σε «παρτιτούρες»που βασίζονταν στο κείμενο.
Σιγά – σιγά η μέθοδος που ακολουθήθηκε ήταν να κατανοήσουμε τα νοήματα του κειμένου ώστε να τα αποδώσουμε στα αρχαία ελληνικά.
Επιλέξαμε την ερμηνεία στην αρχαία ελληνική γλώσσα γιατί θέλαμε να δείξουμε τη συνέχεια της γλώσσας αλλά και για να αποδώσουμε πλήρως και σε όλο της το μέγεθος την απολογία που δεν είναι δυνατόν να αποδοθεί στη νεοελληνική γλώσσα πλήρως.
Ως προς το πρώτο σκέλος η ερμηνεία στα αρχαία αποδεικνύει τη συνέχεια της γλώσσας αφού οι θεατές ακόμη και αυτοί που δεν γνωρίζουν αρχαία δείχνουν να κατανοούν το έργο και να καταλαβαίνουν τα μηνύματα των λόγων του Σωκράτη.
Ταυτόχρονα όμως η ερμηνεία στην αρχαία ελληνική αναδεικνύει το μεγαλείο του χαρακτήρα του Σωκράτη και παρουσιάζει έναν Σωκράτη πιο έξυπνο, πιο καλό και αγαθό βαθιά προσηλωμένο στις απόψεις, στις ιδέες και στα πιστεύω του.
Δείχνει το πώς έμεινε πιστός στις αρχές του ακόμη και όταν οι μαθητές του ζητούσαν να κάνει εκπτώσεις και να γλυτώσει την τιμωρία.
Τελικά το κώνειο ήταν η παρακαταθήκη για όλους εμάς στον σύγχρονο κόσμο.
Χωρίς το κώνειο δεν θα υπήρχε ο Πλάτωνας, χωρίς τον Πλάτωνα δεν θα υπήρχε ο Αριστοτέλης και φυσικά χωρίς τον Αριστοτέλη δεν θα υπήρχαν ο Μάρξ, ο Εγκελς και όλοι οι νεώτεροι και σύγχρονοι φιλόσοφοι.
Αλήθεια πώς υποδέχεται το κοινό μία τέτοια δύσκολη και απαιτητική παράσταση;
Όταν ξεκινήσαμε πιστεύαμε ότι θα ήταν μια παράσταση για ειδικό κοινό. Ομως η μέχρι σήμερα πορεία της σε Ελλάδα και εξωτερικό έδειξε ότι αγκαλιάστηκε από πολλούς περισσότερους. Ακόμη και αυτοί που δεν γνωρίζουν αρχαία κατανοούν το νόημα τόσο με τη συνέχεια της γλώσσας και τις ερμηνείες όσο και με τους υπέρτιτλους στα ελληνικά και στα αγγλικά που εμφανίζονται σε όλες τις παραστάσεις.
Τελικά το κοινό έρχεται και μας ευχαριστεί που τους κάναμε κοινωνούς αυτού του τεράστιου έργου και αυτό είναι η μεγάλη ικανοποίηση για όλους εμάς.
Παίξατε και τον περασμένο Σεπτέμβριο στη Λάρισα. Πώς είδατε το θεατρόφιλο κοινό της περιοχής;
Το κοινό της Λάρισας ήταν ένα ενθουσιώδες κοινό Παρακολουθούσε με ευλάβεια και μεγάλο ενδιαφέρον την παράσταση χωρίς να κουνηθεί ούτε ένας από τους θεατές από τη θέση του. Είναι ένα μυημένο, ένα υποψιασμένο κοινό.
Βγήκατε και στο εξωτερικό.Πως σας δέχθηκε το κοινό εκεί;
Με μεγάλο ενθουσιασμό και μεγάλο ενδιαφέρον για το μεγάλο φιλόσοφο και τα νοήματα της απολογίας του. Κάθε παράσταση ήταν και μια ξεχωριστή εμπειρία. Μου έκανε εντύπωση που στο Ανόι γνώριζαν πολύ καλά τον Πλάτωνα, αν και το κοινό στην πλειοψηφία του ήταν διπλωμάτες.
Κλείνοντας θα ήθελα να ακούσω τι θα λέγατε για την απολογία.
Το νόημα των λόγων και το ήθος του Σωκράτη πιστεύω ότι μέχρι σήμερα δεν είχε αποδοθεί σωστά. Ο Σωκράτης ήταν ένας άγιος. Η απολογία του αποδεικνύει ότι ο λόγος του ήταν προφητικός και αν και πέρασαν 2.500 χρόνια από τότε, η απολογία είναι σαν να έγινε πρόσφατα, αποδεικνύοντας ότι η εξέλιξη δεν είναι και τόσο γρήγορη όσο εμφανίζεται.
Δεν λύσαμε ακόμη και σήμερα θέματα όπως το γνώθι σαυτόν ή η αλληλεγγύη.
Διαβάζοντας σύγχρονους φιλόσοφους καταλαβαίνεις εύκολα ότι και 2.500 χρόνια μετά υπάρχουν ζητήματα που μας απασχολούν ακόμη.
Ειδικά στην εποχή της κρίσης που ζούμε η απολογία του Σωκράτη είναι ιδιαίτερα επίκαιρη.
Συνέντευξη στον Γιάννη Παιδή