ΓΡΑΦΕΙ Ο Δρ. Αστέριος Παπράς, Χημικός οινολόγος
Ένα έγγραφο της υπηρεσίας του υπουργείου Οικονομικών (1/7/11) που αναφέρεται στις γεωγραφικές ενδείξεις του τσίπουρου, αποτέλεσε αφορμή για αυτή τοποθέτηση πάνω στο πολύ ενδιαφέρον αυτό θέμα που απασχόλησε και απασχολεί τους Έλληνες αμπελουργούς, γιατί συνδέεται άμεσα με την δυνατότητα διάθεσης των προϊόντων τους αλλά και την προστασία του παραδοσιακού χαρακτήρα του τσίπουρου. Στο έγγραφο αυτό του υπουργείου οικονομικών αναφέρεται ότι δεν είναι απαραίτητη η χρήση πρώτης ύλης (στέμφυλα σταφυλιών) από τον τόπο του οποίου το όνομα φέρνει το τσίπουρο.
Δηλαδή για το τσίπουρο Τυρναβου δεν είναι απαραίτητο να χρησιμοποιήσουμε στέμφυλα από τα σταφύλια του Τυρναβου για το τσίπουρο Θεσσαλίας δεν είναι απαραίτητο να χρησιμοποιηθούν στέμφυλα από σταφύλια της Θεσσαλίας κ.λ.
Αυτό όμως έρχεται σε αντίθεση με τις εκφρασμένες θέσεις των αμπελουργών και των αντιστοίχων μαζικών τους φορέων ΚΕΟΣΟΕ (κεντρική ένωση αμπελουργικών συν/στικών οργανώσεων) αλλα και της ΕΔΟΑΟ (εθνική διεπαγγελματική οργάνωση αμπέλου και οίνου.)
Είναι γνωστό ότι οι γεωγραφικές ενδείξεις παίζουν σημαντικό ρόλο στην πώληση (marketing) των γεωργικών προϊόντων, για το λόγo αυτό μια σειρά κανονισμών προστατεύουν και βάζουν τους κανόνες στην παρουσίαση των, δημιουργώντας έτσι τα γνωστά προϊόντα ΠΟΠ (προϊόντα με ονομασία προέλευσης ) ή ΠΓΕ προϊόντα γεωγραφικής ένδειξης κ.λ.π
Ειδικά όμως για τα αλκοολούχα ποτά ο κανονισμός της ΕΕ ορίζει ότι τα σχετικά προϊόντα , (αλκοολούχα ποτά), δικαιούνται να φέρουν την γεωγραφική ένδειξη της περιοχής μέσα στην οποία πραγματοποιείται η φάση εκείνη της παραγωγής η οποία προσδίδει στα αλκοολούχα ποτά τα τελικά τους χαρακτηριστικά και τα ιδιαίτερα γνωρίσματά τους. Με τον ορισμό αυτό ο κανονισμός αφήνει στις εθνικές κυβερνήσεις τη δυνατότητα να συνδέσουν ή όχι την πρώτη ύλη με το παραγόμενο προϊόν, και φυσικά το κάθε κράτος μέλος πράττει ανάλογα με το συμφέρον του.
Εμείς που είμαστε μια αγροτική χώρα το συμφέρον μας είναι να συνδέσουμε τα παραγόμενα προϊόντα με την αγροτική μας παραγωγή.
Άρα και στην περίπτωση των τσίπουρων είναι λογικό, και συμφέρον για την κάθε περιοχή, να συνδεθεί με τα στέμφυλα των σταφυλιών της περιοχή. Αυτό συμφέρει τον αμπελουργικό κόσμο και κατ επέκταση την οικονομία της κάθε περιοχής, έτσι ενδυναμώνεται το αμπελουργικό μας δυναμικό και φυσικά γίνεται καλύτερος έλεγχος.
Δεν είναι τυχαίο ότι μια σειρά ομοειδή προϊόντα στην Ευρώπη σε κράτη τα οποία έχουν σταφυλική παραγωγή συνέδεσαν στενα την παραγωγή τους μέσα στις καθορισμένες περιοχές ορίζοντας ακόμα και την συγκεκριμένη ποικιλία ή ποικιλίες οι οποίες θα χρησιμοποιούνται για την παραγωγή τους . π.χ το Cognac αποκλειστικά από σταφύλια Ugni Blanc της περιοχής Κονιάκ της Γαλλίας, τα ανάλογα αποστάγματα της Αλσατίας από την ποικιλία gewustraminer της περιοχης κ.λ.π.
Κατι ανάλογο έκανε και η Ισπανία.
Βέβαια υπάρχει και η Γερμανία η οποία σαν μη αγροτικό κράτος,( εισάγει ότι χρειάζεται), θεωρεί ότι τα τελικά χαρακτηριστικά των αποσταγμάτων που παράγονται εκεί οφείλονται περισσότερο στον τρόπο απόσταξης οπότε δεν τα συνδέει με την πρώτη ύλη.
Εάν δεν προφυλάξουμε τα τσίπουρα ορίζοντας καθαρά ότι κάθε τσίπουρο που φέρνει γεωγραφική ένδειξη θα πρέπει να παράγεται εντός της περιοχής αλλά και αποκλειστικά από σταφύλια της εν λόγω περιοχής ανοίγουμε τον δρόμο
-στον μη έλεγχο της χρησιμοποιούμενης α΄ύλης και την μεταφορά της από άλλες περιοχές.
– δίνουμε την δυνατότητα στις μεγάλες μονάδες και πολυεθνικές να καταστρατηγήσουν κάθε έλεγχο
-χάνουμε τον χαρακτήρα του πραγματικά τοπικού προϊόντος
– φεύγει η προστιθέμενη αξία από τον τόπο του, και τους ανθρώπους που έχυσαν τον ιδρώτα τους για να δημιουργήσουν ένα όνομα το οποίο θα εκμεταλλευτούν άλλοι.
Το τσίπουρο δεν πρέπει να χάσει τις ρίζες του. Να χαθεί δηλαδή η σύνδεσή του με την πρώτη ύλη, να μην γίνει δηλαδή ότι έγινε με το ούζο το οποίο γίνεται σήμερα με εισαγόμενο οινόπνευμα . (εκτός του οινοποιείου Τυρναβου )
Θα πρέπει για να ονομαστεί κάποιο τσίπουρο Τυρναβου να έχει και τα στέμφυλα των σταφυλιών από τον Τύρναβο για να ονομαστεί κάποιο τσίπουρο Θασσαλίας να έχει αντίστοιχα και τα στέμφυλα των σταφυλιών της Θεσσαλίας κ.λ.π
Οι πονηρές ερωτήσεις του τύπου τι θα γίνει αν κάποια κακή χρονιά δεν έχουμε την απαιτούμενη ποσότητα των α΄ υλών η απάντηση είναι θα κυκλοφορήσουν χωρίς γεωγραφική ένδειξη.
Τέλος θα πρέπει να επισημάνουμε το γεγονός ότι δεν μπορεί να γίνονται τέτοιες ρυθμίσεις κατακαλόκαιρα, απόντων των άμεσα ενδιαφερομένων παραγωγικών τάξεων (αμπελουργών στην περίπτωση) αλλά και χωρίς την ουσιαστική συμβολή του Υπουργείου Γεωργίας που έχει τα αμπελουργικά μητρώα και είναι σε θέση να κάνει τους απαιτούμενους ελέγχους μέσω των δηλώσεων παραγωγής και συγκομιδής. Άποψη βέβαια πρέπει να έχει και η νεοσύστατη περιφέρεια Θεσσαλίας διότι οι αποφάσεις αυτές έχουν ιδιαίτερα αναπτυξιακό χαρακτήρα.
Το τσίπουρο είναι και πρέπει να παραμείνει ένα πραγματικά ΕΛΛΗΝΙΚΟ ποτό, ένα ποτό που θα παράγεται από ελληνικά στέμφυλα, ένα ποτό που φέρνει μαζί του τα χαρακτηριστικά της κάθε περιοχής της Ελληνικής γης, τον κόπο και τον ιδρώτα των Ελλήνων αμπελουργών αλλά και το μεράκι των αποσταγματοποιών της κάθε περιοχής.
