Με βάση το νόμο 3023/2002 και πιο συγκεκριμένα τις διατάξεις που αναφέρονται στις υποχρεώσεις των υποψήφιων βουλευτών ως προς τα οικονομικά στοιχεία της προεκλογικής περιόδου και την προβολή – δημοσιότητα, επισημαίνονται τα εξής:
ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ (Άρθρα 6,7,8)
ΕΣΟΔΑ: ποσά που χορηγούνται στους υποψήφιους βουλευτές για την κάλυψη των αναγκών της προεκλογικής τους εκστρατείας.
ΔΑΠΑΝΕΣ: κάθε ποσό που καταβάλλεται για τη μίσθωση αιθουσών και πολιτικών γραφείων, την αγορά, έκδοση, κυκλοφορία και διακίνηση εντύπων, την καταχώριση και προβολή μηνυμάτων από τον τύπο και την παροχή κάθε μορφής υπηρεσιών από επιχειρήσεις διαφημίσεων, τύπου, και δημοσίων σχέσεων, καθώς και η αξία των αποτιμώμενων σε χρήμα παροχών και διευκολύνσεων προς τους υποψήφιους βουλευτές.
ΤΡΑΠΕΖΙΚΟΣ ΛΟΓ/ΣΜΟΣ: τα Έσοδα και οι Δαπάνες των υποψηφίων βουλευτών διακινούνται μέσω λογαριασμών σε τράπεζες, εγκατεστημένες στην Ελλάδα, σε ποσοστό τουλάχιστον 60% του συνολικού ύψους τους. Οι λογαριασμοί αυτοί γνωστοποιούνται, εντός πέντε ημερών από το άνοιγμά τους στην Επιτροπή Ελέγχου. Κατάθεση στους ανωτέρω λογαριασμούς επιτρέπεται μόνο εφόσον υπάρξει προηγούμενη συναίνεση του υποψηφίου βουλευτή και γίνεται επώνυμα, με ευθύνη της τράπεζας, ως προς τη διαπίστωση των στοιχείων ταυτότητας του καταθέτη.
ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ
1. Η χρηματοδότηση και κάθε είδους παροχές προς τους υποψήφιους βουλευτές από:
i. Φυσικά πρόσωπα που δεν έχουν την Ελληνική Ιθαγένεια
ii. Νομικά πρόσωπα Δημοσίου ή Ιδιωτικού Δικαίου
iii. Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης κάθε βαθμού
iv. Φυσικά πρόσωπα, τα οποία είναι ιδιοκτήτες ή εκδότες ημερησίων ή περιοδικών εντύπων πανελλήνιας ή τοπικής κυκλοφορίας ή ιδιοκτήτες ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών
2. Η χρηματοδότηση υποψήφιων βουλευτών άνω του ποσού των 3.000 ευρώ από το ίδιο πρόσωπο. Σε περίπτωση παράβασης του συγκεκριμένου ορίου:
i. ο χρηματοδότης τιμωρείται με φυλάκιση ενός έτους και χρηματική ποινή τουλάχιστον 15.000 ευρώ
ii. ο υποψήφιος βουλευτής, που παρόλο που γνώριζε για το όριο αποδέχθηκε τη χρηματοδότηση, τιμωρείται με πρόστιμο 30.000 ευρώ
Το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο εκλογικών δαπανών για καταχωρήσεις διαφημιστικών μηνυμάτων στον τύπο για κάθε υποψήφιο βουλευτή καθορίζεται στο είκοσι τοις εκατό (20%) του συνολικού ποσού των εκλογικών δαπανών, όπως αυτό ορίζεται στο παρόν άρθρο.
ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΕΚΛΟΓΙΚΩΝ ΕΣΟΔΩΝ – ΔΑΠΑΝΩΝ (Άρθρο 20)
Οι βουλευτές που θα εκλεγούν υποχρεούνται να καταρτίσουν αναλυτική κατάσταση, στην οποία περιέχονται, κατά κατηγορίες, τα εκλογικά τους έσοδα και οι εκλογικές τους δαπάνες και αναφέρονται τα αντίστοιχα παραστατικά, καθώς επίσης και μία συνοπτική κατάσταση αυτών των εσόδων και δαπανών.
Την ίδια υποχρέωση έχουν οι αναπληρωματικοί των συνδυασμών των κομμάτων ή συνασπισμών κομμάτων που εξελέγησαν βουλευτές, με τις εξής διακρίσεις:
i. Ο πρώτος αναπληρωματικός για τις εκλογικές περιφέρειες στις οποίες εκλέγονται ένας έως και πέντε βουλευτές.
ii. Οι δύο πρώτοι αναπληρωματικοί σε όσες εκλέγονται από έξι έως και δέκα βουλευτές.
iii. Οι τρεις πρώτοι αναπληρωματικοί για την εκλογική περιφέρεια Α’ Θεσσαλονίκης.
iv. Οι τέσσερις πρώτοι αναπληρωματικοί για την εκλογική περιφέρεια Α’ Αθηνών και
v. οι πέντε πρώτοι αναπληρωματικοί για την εκλογική περιφέρεια Β’ Αθηνών.
Η αναλυτική κατάσταση των εκλογικών εσόδων – δαπανών και τα παραστατικά τους υποβάλλονται, εντός σαράντα (40) ημερών από τη διεξαγωγή της ψηφοφορίας, στην Επιτροπή Ελέγχου. Στην αναλυτική κατάσταση αναγράφονται και τα ονόματα όσων κατέβαλαν ποσά μεγαλύτερα από εκατόν πενήντα (150) ευρώ στον υποψήφιο βουλευτή για την ενίσχυση του εκλογικού του αγώνα.
Ο τρόπος σύνταξης της αναλυτικής κατάστασης και οι λεπτομέρειες για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου αυτού ρυθμίζονται με απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΛΕΓΧΟΥ (Άρθρο 21)
Ο έλεγχος των οικονομικών των κομμάτων, των συνασπισμών και των υποψήφιων βουλευτών, καθώς και η τήρηση των υποχρεώσεων που απορρέουν από τον παρόντα νόμο, ανατίθεται σε Επιτροπή Ελέγχου, η οποία ενεργεί, ως ειδικό όργανο, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 29 του Συντάγματος. Η Επιτροπή υποστηρίζεται από ειδική υπηρεσία της Βουλής, η οποία στελεχώνεται με απόφαση του Προέδρου της και ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων του Κανονισμού της Βουλής.
Η επιτροπή αποτελείται από έναν βουλευτή εκπρόσωπο κάθε κόμματος ή συνασπισμού κομμάτων που εκπροσωπείται στη Βουλή, καθώς και από ένα μέλος του Συμβουλίου της Επικρατείας, ένα του Αρείου Πάγου και ένα του Ελεγκτικού Συνεδρίου, οι οποίοι ορίζονται με κλήρωση με τους αναπληρωματικούς τους από τις ολομέλειες των αντίστοιχων δικαστηρίων.
Όποιος παρεμποδίζει, με οποιονδήποτε τρόπο, το ελεγκτικό έργο και ιδίως αρνείται την παροχή στοιχείων στην Επιτροπή ή στους ορκωτούς ελεγκτές τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον έξι (6) μηνών.
Ο έλεγχος των οικονομικών των υποψήφιων βουλευτών ολοκληρώνεται εντός πέντε (5) μηνών από την υποβολή στην Επιτροπή των στοιχείων, τα οποία προβλέπονται σύμφωνα με το νόμο (αναλυτική κατάσταση εκλογικών εσόδων-δαπανών). Μετά το πέρας του ελέγχου συντάσσεται αναλυτική έκθεση στην οποία προσαρτάται ως παράρτημα η έκθεση των ορκωτών ελεγκτών. Η έκθεση της Επιτροπής, με το παράρτημά της, υποβάλλεται αμέσως στον Πρόεδρο της Βουλής και στον Υπουργό Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και αποστέλλεται στα ελεγχόμενα κόμματα και συνασπισμούς. Σε κάθε ελεγχόμενο υποψήφιο βουλευτή αποστέλλεται απόσπασμα της έκθεσης, το οποίο περιέχει το μέρος που τον αφορά.
Στην έδρα κάθε Νομού συγκροτείται, με απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας που εκδίδεται το αργότερο εντός τριών (3) ημερών από την προκήρυξη των εκλογών, Τοπική Επιτροπή Ελέγχου Εκλογικών Παραβάσεων, με Πρόεδρο το Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας ή τον οριζόμενο με την ίδια απόφαση αναπληρωτή του. Η Τοπική Επιτροπή παραλαμβάνει και ελέγχει καταγγελίες, οι οποίες αφορούν τη τήρηση των υποχρεώσεων των κομμάτων, των συνασπισμών και των υποψήφιων βουλευτών, εφόσον είναι έγγραφες, επώνυμες και υποβληθούν μέχρι να τελειώσει η ψηφοφορία.
ΠΡΟΒΟΛΗ – ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ (Άρθρο 12)
ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ
1. Η ανάρτηση ή επικόλληση πανό, αφισών, φωτογραφιών και κάθε άλλου είδους υλικού προβολής σε εξωτερικούς, δημόσιους ή ιδιωτικούς χώρους και σε κάθε μορφής αυτοκινούμενα μέσα.
2. Η εγκατάσταση πρόχειρων κατασκευών οποιασδήποτε μορφής για προσωπική προβολή.
3. Η χρήση χρωστικών ουσιών και η αναγραφή συνθημάτων σε οποιονδήποτε εξωτερικό χώρο.
4. Η διακίνηση κάθε μορφής ένθετων φυλλαδίων μέσω του τύπου.
5. Η προβολή διαφημιστικών μηνυμάτων και η μετάδοση κάθε είδους εκπομπών, οι οποίες παρουσιάζονται αμέσως ή εμμέσως από υποψήφιους βουλευτές μέσω των δημόσιων και ιδιωτικών ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών ελεύθερης λήψης ή σταθμών παροχής συνδρομητικών ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών.
6. Η διακίνηση προεκλογικού υλικού από υποψήφιους βουλευτές μέσω του Δημοσίου, των Ν.Π.Δ.Δ. και των κρατικών Ν.Π.Ι.Δ..
7. Η λειτουργία εκλογικών κέντρων από υποψήφιους ή από τρίτους χάριν υποψηφίων. Στα εκλογικά κέντρα δεν περιλαμβάνονται τα πολιτικά γραφεία των υποψήφιων βουλευτών εφόσον δεν είναι εγκατεστημένα σε ισόγειους χώρους. Επιτρέπεται μόνο σε πολιτικά γραφεία βουλευτών που λειτουργούν συνεχώς από την 31η Δεκεμβρίου 2000 να στεγάζονται σε ισόγειους χώρους. Τα πολιτικά γραφεία όλων των υποψηφίων δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα τρία (3) ανεξαρτήτως του τόπου εγκατάστασής τους.
8. Η παραχώρηση της χρήσης ή η μίσθωση υπαίθριων ή στεγαζόμενων χώρων για τη λειτουργία εκλογικών κέντρων και εντευκτηρίων για την προβολή υποψήφιου βουλευτή. Σε αντίθετη περίπτωση συνιστά ποινικό αδίκημα για τους κύριους των ακινήτων, τους εκμισθωτές και τους μισθωτές, το οποίο τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους.
ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ
Η εμφάνιση του υποψήφιου βουλευτή:
1. σε κάθε ραδιοφωνικό ή τηλεοπτικό σταθμό εθνικής εμβέλειας μόνο μια φορά κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου.
2. Σε κάθε ραδιοφωνικό ή τηλεοπτικό σταθμό τοπικής ή περιφερειακής εμβέλειας μέχρι δύο φορές κατά την προεκλογική περίοδο.
Ως εμφανίσεις θεωρούνται οι προσωπικές συνεντεύξεις των υποψηφίων, η συμμετοχή τους σε οργανωμένες συζητήσεις συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που αφορούν τα δελτία ειδήσεων, καθώς και η κάλυψη, κατόπιν αιτήματος του υποψήφιου βουλευτή, της προεκλογικής του δραστηριότητας.
ΚΥΡΩΣΕΙΣ ΣΕ ΒΑΡΟΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΒΟΥΛΕΥΤΩΝ (Άρθρο 25)
1. Σε περίπτωση υποβολής εκτός προθεσμίας ή ελλιπούς ή αντικανονικής
σύνταξης της αναλυτικής κατάστασης εκλογικών εσόδων και δαπανών,
επιβάλλεται πρόστιμο μέχρι το 10% της ετήσιας βουλευτικής αποζημίωσης.
2. Υποψήφιοι βουλευτές που δέχθηκαν χρηματοδότηση ή άλλου είδους παροχή από φορείς ή Φυσικά πρόσωπα που δεν έχουν την Ελληνική Ιθαγένεια, Νομικά πρόσωπα Δημοσίου ή Ιδιωτικού Δικαίου, Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης κάθε βαθμού, Φυσικά πρόσωπα, τα οποία είναι ιδιοκτήτες ή εκδότες ημερησίων ή περιοδικών εντύπων πανελλήνιας ή τοπικής κυκλοφορίας ή ιδιοκτήτες ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών, τιμωρούνται με πρόστιμο μέχρι το 50% της ετήσιας βουλευτικής αποζημίωσης.
3. Υποψήφιοι βουλευτές που δέχθηκαν χρηματοδότηση άνω των 3.000 ευρώ από το ίδιο πρόσωπο τιμωρούνται με πρόστιμο μέχρι το 20% της ετήσιας βουλευτικής αποζημίωσης
4. Σε περίπτωση παράβασης των περιορισμών που αφορούν την προβολή και δημοσιότητα των υποψήφιων βουλευτών επιβάλλεται πρόστιμο μέχρι του ύψους της ετήσιας βουλευτικής αποζημίωσης, ανάλογα με τη σοβαρότητα, τον αριθμό και τη συχνότητα των παραβάσεων, καθώς και την προκαλούμενη ρύπανση και προσβολή της αισθητικής.
5. Η υπέρβαση του επιτρεπόμενου ανώτατου ύψους των εκλογικών δαπανών καθώς και η υπέρβαση του ανώτατου ορίου δαπανών για καταχώριση διαφημιστικών μηνυμάτων στον τύπο τιμωρείται με πρόστιμο μέχρι το δεκαπλάσιο του ποσού της υπέρβασης.
6. Κάθε παράβαση σχετική με την προβολή των διαφημιστικών μηνυμάτων ή τη μετάδοση κάθε είδους εκπομπών από υποψήφιους βουλευτές τιμωρείται με πρόστιμο μέχρι το διπλάσιο της ετήσιας βουλευτικής αποζημίωσης.
7. Σε περίπτωση παράβασης των περιορισμών που ισχύουν για τα πολιτικά γραφεία των υποψήφιων βουλευτών επιβάλλεται πρόστιμο μέχρι το ύψος της ετήσιας βουλευτικής αποζημίωσης.
