Επιστήμονες από την Ολλανδία και τις ΗΠΑ έχουν κατασκευάσει μια έκδοση του ιού H5N1 της γρίπης των πτηνών, που μπορεί να μεταδοθεί από αέρος. Και τώρα το ερώτημα είναι: τι υπερισχύει – η ιατρική κατανόηση του ιού της γρίπης που θεωρητικά θα μπορούσε μια ημέρα να μεταλλαχθεί και να αποδειχθεί θανάσιμος για ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού του κόσμου, ή η διατήρηση αυτής της γνώσης μακριά από χέρια ανθρώπων που θα μπορούσαν να τον χρησιμοποιήσουν για να βλάψουν τους άλλους;…
Μέχρι τώρα, ο ιός μεταδίδεται στους ανθρώπους μέσω της άμεσης φυσικής επαφής με μολυσμένα πτηνά – κυρίως από την κατανάλωση πουλερικών, όπως κοτόπουλα, πάπιες και χήνες.
Αν και ο αριθμός των ανθρώπων που αρρώστησαν και έχασαν τη ζωή τους είναι σχετικά μικρός, οι επιστήμονες εδώ και καιρό ανησυχούν για τις πιο σοβαρές συνέπειες που θα είχε αν ο ιός H5N1 μεταλλασσόταν σε μια αερομεταφερόμενη μορφή. Έτσι, σε μια προσπάθεια να βρουν πώς αυτό θα μπορούσε να συμβεί, και να διατυπώσουν μια επιστημονική και ιατρική απάντηση, οι ερευνητές δημιούργησαν ένα μεταλλαγμένο νέο στέλεχος του ιού στο εργαστήριο με σκοπό την έκδοση αποτελεσμάτων, που θα μπορούσαν να μελετήσουν κι άλλοι.
Αλλά η εργασία τους έχει διχάσει την επιστημονική κοινότητα και παγκόσμιες υπηρεσίες ασφαλείας ανησυχούν για βιοτρομοκρατία. Ο φόβος είναι ότι αν η νέα παραλλαγή του ιού H5N1 βγει από το εργαστήριο, ή η γνώση για το πώς κατασκευάστηκε φτάσει στα χέρια βιο-τρομοκρατών, οι συνέπειες θα μπορούσαν να είναι καταστροφικές.
Η Laurie Garrett, βραβευμένη συγγραφέας της επιστήμης, ανησυχεί επειδή ο Η5Ν1 είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος, με υψηλό ποσοστό θνησιμότητας. Σε περίπτωση που μια αερομεταφερόμενη παραλλαγή μεταδοθεί εύκολα σε όλο τον κόσμο, θα μπορούσε να προκαλέσει πανδημία με καταστροφικά αποτελέσματα.
“Δεν υπάρχει τρόπος να πούμε πόσοι άνθρωποι θα πεθάνουν», λέει η Γκάρετ. “Η ισπανική γρίπη του 1918 σκότωσε 100 εκατομμύρια ανθρώπους, το 2% . Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης θα μπορούσε να σκοτώσει το 50%.”
Άλλοι πάλι πιστεύουν ότι τα οφέλη από την περαιτέρω κατανόηση των εν λόγω ιών υπερκαλύπτουν κατά πολύ οποιαδήποτε φανταστική απειλή, και ότι μεγάλο μέρος της ρητορικής είναι κινδυνολογίες και υπερβολές. Επιμένουν ότι, προκειμένου να εργαστούν για να αποφευχθεί η εξάπλωση του ιού, η ιατρική κοινότητα πρέπει να γνωρίζει περισσότερα για το πώς λειτουργεί. Και είναι ζωτικής σημασίας για τη γνώση να διαδίδεται μέσω επιστημονικών περιοδικών.
Νωρίτερα αυτό το μήνα, μετά από μια τεταμένη αντιπαράθεση μεταξύ των στρατοπέδων, αποφασίστηκε να δημοσιευτεί η εργασία. Θα έπρεπε το ευρύ κοινό να ανησυχεί;
