Μια σειρά στοχευμένων μεταρρυθμίσεων και αλλαγών στην κατανομή των πόρων της νέας ΚΑΠ παρουσίασε από την Τρίπολη ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Σπ. Λιβανός. Οι μεταρρυθμίσεις αυτές είναι:
Καταργούνται αδικίες και διορθώνονται στρεβλώσεις που αφορούν σε κακοδιαχείριση επιδοτήσεων, ανισοκατανομή δικαιωμάτων, αυθαιρεσίες και ανομίες του παρελθόντος. Συνδέονται οι ενισχύσεις με την παραγωγή και την καινοτομία.
Αναδιαρθρώνονται οι ελεγκτικοί μηχανισμοί με στόχο την αποτελεσματικότερη προστασία καταναλωτών και παραγωγών από νοθείες και παράνομες ελληνοποιήσεις, αλλά και την τιμωρία όσων παρανομούν.
Ξεκινά η υλοποίηση ενός τεράστιου προγράμματος επενδύσεων στις εγγειοβελτιωτικές υποδομές, εντάσσοντας στο Ταμείο Ανάκαμψης έργα φραγμάτων νερού και δικτύων άρδευσης ύψους 1 δισ. €. «Επενδύουμε στη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων και της ενέργειας για τους αγρότες μας», είπε ο κ. Λιβανός. Και πρόσθεσε ότι προχωρά η μεταρρύθμιση στο πλαίσιο λειτουργίας των ΤΟΕΒ για την αποτελεσματικότερη διαχείριση των υδάτινων πόρων και τη μείωση του κόστους παραγωγής.
Προχωρά ο ψηφιακός μετασχηματισμός του ελληνικού αγροτικού τομέα για να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της νέας ψηφιακής εποχής, εντάσσοντας στο Ταμείο Ανάκαμψης έργα για την έξυπνη γεωργία, τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό και τη διασύνδεση των πληροφοριακών συστημάτων.
Ενισχύονται η επιχειρηματικότητα, οι συνεταιρισμοί και τα συλλογικά σχήματα με στόχο τη δημιουργία οικονομιών κλίμακας, την επένδυση στην καινοτομία, την καθετοποίηση, και συνάμα τον δραστικό περιορισμό της μαύρης οικονομίας.
Το ΥΠΑΑΤ επενδύει στην εξωστρέφεια για την αύξηση των εξαγωγών χτίζοντας μια δυναμική αγροτική εξωτερική πολιτική για τα ελληνικά προϊόντα και διαμορφώνοντας ένα ισχυρό εθνικό brand name για τις παγκόσμιες αγορές.
Βασικά εργαλεία στην άσκηση της πολιτικής των μεταρρυθμίσεων που εξήγγειλε ο κ. Λιβανός θα είναι το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο, όπως σημείωσε «κινητοποιεί πάνω από 2 δις ευρώ στον αγροτικό τομέα» και η νέα ΚΑΠ από την οποία για την προγραμματική περίοδο 2021- 2027, η κυβέρνηση και προσωπικά ο Πρωθυπουργός, με τις διαπραγματεύσεις που έκανε, πέτυχε να παραμείνει ίδια στη νέα περίοδο, δηλαδή στα 19,3 δις ευρώ, τη στιγμή που στις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ υπήρξε μείωση κατά 10%, ενώ, ως χώρα, αποφύγαμε την εξωτερική σύγκλιση.
Για τα επόμενα χρόνια, όπως είπε ο κ. Λιβανός, το ΥΠΑΑΤ εκπονεί «ένα φιλόδοξο αναπτυξιακό πρόγραμμα ενίσχυσης της αγροτικής μας οικονομίας ύψους 22 δισ. €». Και σημείωσε ότι η ΚΑΠ «αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία για τη χώρα μας, που θα καθορίσει την αγροτική μας οικονομία τα επόμενα 10 χρόνια. Η εφαρμογή της θα έχει σημαντικά οφέλη όχι μόνο για τους αγρότες και παραγωγούς, αλλά για το σύνολο των Ελλήνων πολιτών, καθώς αποτελεί μια περισσότερο δίκαιη, πράσινη, κοινωνική και ευέλικτη αγροτική πολιτική. Θέτει ακριβώς τις βάσεις για τη διασφάλιση πιο υγιεινών και πιο ποιοτικών τροφίμων για όλους, τη μείωση της σπατάλης, αλλά και την προστασία του περιβάλλοντος».
Με αυτόν ακριβώς το στόχο και προκειμένου να αποκατασταθεί η αναπτυξιακή δικαιοσύνη, να αρθούν χρόνιες στρεβλώσεις, να ενισχυθούν οι νέοι αγρότες και να τεθούν δίκαιοι κανόνες για όλους, ώστε όλοι να βγουν κερδισμένοι, ο κ. Λιβανός ανακοίνωσε στο πλαίσιο εφαρμογής της ΚΑΠ τις εξής αναπτυξιακές μεταρρυθμίσεις:
Πρώτον: Καταργούνται τα ιστορικά δικαιώματα
Καταργούνται οι ανισότητες των ιστορικών δικαιωμάτων, με στρατηγικό σχεδιασμό, σταδιακά από το 2022 με συγκεκριμένα βήματα έως το 2026.
«Βάζουμε επιτέλους τέλος στα ιστορικά δικαιώματα με αποφασιστικότητα, δικαιοσύνη και κοινωνική ευαισθησία, ώστε να μην αδικηθεί κανείς και να μην υπάρξουν αιφνιδιασμοί. Κάνουμε αυτό που κανείς στο παρελθόν δεν τόλμησε να κάνει. Προχωράμε σε αλλαγή στην καταβολή της βασικής ενίσχυσης, με την επιλογή μέσω της σύγκλισης στο 100% της μοναδιαίας τιμής δικαιώματος ανά αγρονομική Περιφέρεια», σημείωσε ο κ. Λιβανός
Δεύτερον: Ενισχύονται οι μικρές και μεσαίες εκμεταλλεύσεις μέσω της αναδιανεμητικής ενίσχυσης.
Από το 2023 εφαρμόζεται η αναδιανεμητική ενίσχυση, δηλαδή η δίκαιη ενίσχυση των μικρών και μεσαίων εκμεταλλεύσεων με πόρους που προέρχονται από τον περιορισμό των ενισχύσεων που λαμβάνουν οι μεγάλες γεωργικές εκμεταλλεύσεις.
«Έτσι, ανατρέπουμε άλλη μια αδικία της υφιστάμενης κατάστασης, τη διαχρονική ανισοκατανομή της καταβολής των ενισχύσεων όπου το 30% των δικαιούχων της βασικής ενίσχυσης εισπράττει το 80% των πόρων», επισήμανε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Τρίτον: Στηρίζονται στοχευμένα σημαντικούς τομείς παραγωγής που αντιμετωπίζουν προβλήματα ανταγωνιστικότητας & βιωσιμότητας, μέσω των συνδεδεμένων ενισχύσεων.
Προκειμένου να μην υπάρξουν αιφνιδιασμοί, για το 2022 το καθεστώς τους θα παραμείνει σταθερό. Ωστόσο από το 2023 προχωρά ο ανασχεδιασμό τους, με γνώμονα την ενίσχυση παραγωγικών κατευθύνσεων, όπως είναι η κτηνοτροφία, οι πρωτεϊνούχες καλλιέργειες και τα ψυχανθή.
Τέταρτον: Ενσωματώνοντται στο Στρατηγικό Σχέδιο γεωργικές πρακτικές επωφελείς για το κλίμα και το περιβάλλον.
Το ΥΠΑΑΤ συντάσσεται με τις προτεραιότητες της ευρωπαϊκής πράσινης συμφωνίας και προχωρά στην εφαρμογή των οικολογικών σχημάτων, μέσω στοχευμένων δράσεων που θα αφορούν στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, στην προστασία των εδαφικών και υδατικών πόρων, στην προστασία της βιοποικιλότητας και του τοπίου & στην εφαρμογή μεθόδων γεωργίας ακριβείας.
Πέμπτον: Προωθείται η ηλικιακή ανανέωση του αγροτικού μας πληθυσμού μέσω της προσέλκυσης νέων ανθρώπων στον πρωτογενή τομέα.
Πολιτική επιλογή του ΥΠΑΑΤ και της κυβέρνησης είναι να επιστρέψουν οι νέοι στο χωράφι! Στην παραγωγή! Η δημογραφική ανανέωση είναι αναγκαία για την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής γεωργίας και κατ΄ επέκταση της ανταγωνιστικότητας της χώρας.
«Είμαστε αποφασισμένοι να στηρίξουμε ουσιαστικά τους νέους γεωργούς και το αποδεικνύουμε στην πράξη. Στο νέο μέτρο για τους νέους αγρότες υπερδιπλασιάσαμε ήδη το ποσό της δημόσιας δαπάνης σε σχέση με την προηγούμενη πρόσκληση. Αυξάνουμε στο στρατηγικό μας σχέδιο για τη νέα ΚΑΠ, πάνω από 3% το ποσοστό του προϋπολογισμού για τους νέους αγρότες», τόνισε ο κ. Λιβανός, εξηγώντας ότι με τον τρόπο αυτό «μειώνουμε την ανεργία και αυξάνουμε τις θέσεις δημιουργικής απασχόλησης και παραγωγικής εργασίας, δίνοντας διέξοδο στους ταλαιπωρημένους νέους μας», σημείωσε ο ΥΠΑΑΤ.
Έκτον: Στηρίζονται τις βιολογικές καλλιέργειες με βάση τη Στρατηγική «Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο».
Η κυβέρνηση και το ΥΠΑΑΤ επενδύει στα βιολογικά για να δοθεί προστιθέμενη αξία στα προϊόντα μας, να αυξηθούν οι εξαγωγές μας και να επιτευχθούν πιο προσιτές τιμές για τον Έλληνα καταναλωτή.
Έβδομον: Ενδυναμώνεται η αγροτική εκπαίδευση & κατάρτιση.
Ενεργοποιείται το Πρόγραμμα Γεωργικών Συμβούλων που λίμναζε όλα τα τελευταία χρόνια. Δημιουργείται το ΑΚΙΣ ( Agriculture Knowledge Innovation System ), ένα σύγχρονο σύστημα που καλύπτει πραγματικά τις ανάγκες των παραγωγών μας και λειτουργεί σε τρία επίπεδα: εκπαίδευση – κατάρτιση, παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών και έρευνα.
Όπως επισήμανε ο κ. Λιβανός «εφαρμόζοντας αυτή τη στρατηγική, κάνοντας πράξη αυτές τις ξεκάθαρες πολιτικές μεταρρυθμίσεις, έχουμε μετρήσιμα οφέλη για όλους:
Στηρίζουμε τους Έλληνες παραγωγούς
Ενισχύουμε το νέους αγρότες
Προστατεύουμε το περιβάλλον
Παράγουμε πιο ποιοτικά προϊόντα
Δίνουμε ασφάλεια στον καταναλωτή
Ανοίγουμε νέους δρόμους ανάπτυξης
Χτίζουμε μαζί τη σύγχρονη Ελλάδα του αύριο
Για να πετύχουμε αυτή τη μεγάλη αλλαγή στην αγροτική μας πολιτική, θέτουμε ως βασικό πυλώνα την ανάδειξη, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και παγκοσμίως, της μοναδικότητας και της διατροφικής υπεροχής των προϊόντων της ελληνικής γης και θάλασσας. Καθιστούμε την «Ελληνική Διατροφή» ένα ξεχωριστό brand μοναδικής αξίας και παγκόσμιας προβολής. Όπως εξήγησε η «Ελληνική Διατροφή» αποτελεί για το ΥΠΑΑΤ ένα ευρύ και φιλόδοξο πρόγραμμα, ένα πρόγραμμα «ομπρέλα» για όλες τις δράσεις και πολιτικές μας, με στόχο την ανάδειξη του διατροφικού μας πλούτου και τη σύνδεση της αγροδιατροφής με τη υγεία, την ιστορία, τον πολιτισμό, τη γαστρονομία και τον τουρισμό. Ένα σύνολο πολιτικών που θα αναδεικνύει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την Ελλάδα στα πέρατα του κόσμου».
Μέσα από την εφαρμογή του προγράμματος της «Ελληνικής Διατροφής», ο κ. Λιβανός είπε ότι επιδίωξη του ΥΠΑΑΤ είναι:
Να δώσουμε νέα προοπτική και ώθηση στην ελληνική αγροτική παραγωγή.
Να αναβαθμίσουμε τη θέση του Έλληνα αγρότη και της Ελληνίδας αγρότισσας στην κοινωνική και οικονομική αλυσίδα.
Να ενδυναμώσουμε την ελληνική περιφέρεια που διαθέτει ανεξάντλητες πηγές δημιουργίας και ανάπτυξης.
«Σε αυτήν την προσπάθεια είμαστε όλοι μαζί! Όπως λέει και το σύνθημά μας: Δουλεύουμε μαζί, κερδίζουμε όλοι!», κατέληξε ο κ. Λιβανός.
Οικονόμου: Η ΚΑΠ δεν είναι ένα κοστούμι που πρέπει να φορέσουμε, είναι μηχανισμός που μετασχηματίζει τον πρωτογενή τομέα προς όφελος της Ελλάδας
Ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και τροφίμων κ. Γιάννης Οικονόμου τόνισε ότι για την κυβέρνηση ο πρωτογενής τομέας αποτελεί κεντρικό συστατικό πυλώνα της αναπτυξιακής στρατηγικής της χώρας.
«Συνδέεται άμεσα με το εισόδημα εκατοντάδων χιλιάδων οικογενειών, με την εξωστρέφεια της οικονομίας και το εμπορικό μας ισοζύγιο. Χαρακτηριστικό είναι, πως σε 9 από τις 13 περιφέρειες της χώρας αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους – ισχυρότερους τομείς απασχόλησης. Αποτελεί την πιο αξιόπιστη επιλογή ενίσχυσης του κοινωνικοοικονομικού ιστού της Ελληνικής περιφέρειας συμβάλλοντας έτσι στην ισόρροπη ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή», τόνισε.
Ο κ. Οικονόμου χαρακτήρισε κατάλληλο και καθοριστικό το momentum σημειώνοντας ότι ο μετασχηματισμός του πρωτογενή τομέα είναι επιβεβλημένος.
Και πρόσθεσε: «Ο πρωτογενής τομέας παράλληλα προωθεί τη διάδοση νέας γνώσης γεφυρώνοντας το χάσμα ανάμεσα στην επιστήμη και την εφαρμογή των αποτελεσμάτων της έρευνας με καινοτόμες προσεγγίσεις στην πράξη.
Όλα αυτά αποδεικνύουν γιατί είναι τόσο σημαντική η νέα ΚΑΠ, γιατί είναι τόσο σημαντικά τα 19,3 δις μέχρι το 2027 σε ενισχύσεις και επενδύσει για να πετύχουμε τους στόχους μας.
Αρκεί βεβαίως να μην την αντιμετωπίσουμε σαν ένα κουστούμι, που μας αρέσει δεν μας αρέσει πρέπει να το φορέσουμε. Ούτε πολύ περισσότερο σαν έναν κουμπαρά, που απλώς τροφοδοτεί με χρήματα τους λογαριασμούς των δικαιούχων».
Όπως ανέφερε ο κ. Οικονόμου η Κοινή Γεωργική Πολιτική αλλάζει . «Αλλάζει φιλοσοφία. Οπότε εμείς δεν μπορούμε να μείνουμε ίδιοι. Αν μείνουμε ίδιοι, θα χάσουμε χρήματα. Αν μείνουμε ίδιοι θα χάσουμε το τρένο που οδηγεί στο μέλλον. Αυτές θα είναι οι συνέπειες. Για αυτό πρέπει να αξιοποιήσουμε την ΚΑΠ ως το πλαίσιο και το εργαλείο για μια ολοκληρωμένη αγροτική πολιτική. Μια πολιτική, που δεν θα βάζει το κάρο μπροστά από το άλογο, ούτε θα αναλώνεται σε σημειακές βελτιώσεις, σε αφηρημένες διαπιστώσεις και σε αποσπασματικές παρεμβάσεις.
Αλλά για μια ολοκληρωμένη αγροτική πολιτική που θα αντιλαμβάνεται τον πρωτογεννή τομέα σαν μια ενιαία αλυσίδα αξίας και οι προτεραιότητες θα ξεκινούν από την αρχή : από την ανάγκη αύξησης της παραγωγής και τις προϋποθέσεις που χρειάζονται για να πετύχουμε την αύξηση αυτή».
Όπως εξήγησε οι προϋποθέσεις αυτές αφορούν τη χρηματοδότηση, την εκπαίδευση, την γεωργία ακριβείας, την έρευνα, τα αρδευτικά έργα, τη μείωση του κόστους παραγωγής, την ενίσχυση του ρόλου των συνεργατικών σχημάτων, την προσέλκυση περισσότερων νέων ανθρώπων στην ύπαιθρο. Και επισήμανε την ανάγκη να ενισχύσουμε, νέα θεσμικά και χρηματοδοτικά εργαλεία την ανθεκτικότητα αυτής της παραγωγής απέναντι σε μεγάλες ζημιές που συμβαίνουν όλο και συχνότερα αλλά και σε φαινόμενα ακραίας διακύμανσης τιμών. Στη συνέχεια την στρατηγική επιλογή υποστήριξης συγκεκριμένων κλάδων για να μπορέσουμε να πάρουμε την μεγαλύτερη δυνατή προστιθέμενη αξία από τα μοναδικά τους χαρακτηριστικά και την μεταποίηση και την τυποποίηση που θα ακολουθήσει. Αμέσως μετά, ακολουθεί το κτίσιμο και η θωράκιση της ταυτότητας τους έναντι της νοθείας και των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών και τέλος η στρατηγική επανατοποθέτησης τους στις αγορές της Ελλάδας και του εξωτερικού».
Μεγάλος κερδισμένος του μετασχηματισμού του πρωτογενή τομέα είναι ο τόπος η χώρα μας τόνισε ο κ. Οικονόμου και κατέληξε:
«Όταν περισσότεροι νέοι μας επιστρέψουν στην ύπαιθρο, όταν η γη μας αποδώσει ανθεκτικότερους, βιωσιμότερους και ανταγωνιστικότερους καρπούς, όταν η ανάπτυξη στηριχτεί και στον αγροτικό μας κόσμο, όταν η Ελληνίδα και ο Έλληνας αγρότης πατήσουν πιο γερά στα πόδια τους θα έχουμε κερδίσει όλοι. Θα έχει κερδίσει η Ελλάδα».
