Μετά από εννέα πολύ δύσκολους μήνες, η κατάσταση στην αγορά παραμένει προβληματική. Η εκτίμηση της ΕΣΕΕ για το τελευταίο τρίμηνο του 2010 δεν αφήνει περιθώρια αισιοδοξίας, αφού οι πωλήσεις στο εμπόριο συνεχίζουν να «βουλιάζουν» και το «τέρας» του πληθωρισμού κάθε μήνα θεριεύει. Παρά τη μείωση των ακάλυπτων επιταγών που καταγράφηκε τον Σεπτέμβριο, δεν αποκλιμακώθηκαν οι πραγματικοί δείκτες «ασφυξίας» και «απαισιοδοξίας» της αγοράς. Στο εννεάμηνο του 2010 η συνολική αξία των ακάλυπτων επιταγών και των απλήρωτων συναλλαγματικών μπορεί να διαμορφώθηκε στο 1,5 δις ευρώ έναντι 2,6 δις ευρώ πέρσι, θα πρέπει όμως να λάβουμε υπόψη μας ότι η χρήση των μεταχρονολογημένων επιταγών μειώθηκε στο τέλος του 2009 κατά 12,5%, ενώ η μείωση για το 2010 αναμένεται να είναι υπερδιπλάσια, αφού πολλές Μμε Επιχειρήσεις τον τελευταίο χρόνο στερούνται μπλοκ επιταγών.
Σύμφωνα με στοιχεία της Ε.Κ.Τ, η αξία των συναλλαγών με επιταγές στην Ελλάδα ξεπερνά τα 408 δις ευρώ, τα οποία αντιστοιχούν στο 172% του ΑΕΠ, όταν στην Ε.Ε το αντίστοιχο ποσό δεν ξεπερνά το 57%.
Στην Ελλάδα πραγματοποιούνται ετησίως 25 δις συναλλαγές με κατά κεφαλή αξία 36 ευρώ αλλά με μέση αξία ανά συναλλαγή τα 16.133 ευρώ, όταν στην Ε.Ε η κατά κεφαλή αξία είναι 15 ευρώ και η μέση αξία ανά συναλλαγή είναι 1.227 ευρώ.
Η αξία των ηλεκτρονικών πληρωμών στην χώρα μας, με κύρια αιτία την έλλειψη μετρητών, παραμένει σε χαμηλά επίπεδα και αντιστοιχεί στο 36,5% της αξίας των επιταγών.
Παρά το γεγονός, λοιπόν, ότι οι τράπεζες εδώ και καιρό έχουν προχωρήσει στη δραστική μείωση έκδοσης μπλοκ επιταγών προς τις επιχειρήσεις, οι εκτιμήσεις της αγοράς είναι ότι οι ακάλυπτες επιταγές θα φτάσουν μέχρι τέλος του έτους τα 2 δις ευρώ, αφού ο Δεκέμβριος είναι ο μήνας λήξης πολλών μεταχρονολογημένων επιταγών, ενώ το βέβαιο είναι ότι ο αριθμός των 1.000.000 και πλέον εγγεγραμμένων στην μαύρη λίστα του «ΤΕΙΡΕΣΙΑ» δεν πρόκειται να μειωθεί.
Το Σεπτέμβριο καταγράφηκε στην χώρα μας η υψηλότερη ένταση απαισιοδοξίας σε επιχειρηματίες και καταναλωτές με τον Γενικό Δείκτη Κλίματος να μειώνεται στις -67 έναντι των -11 μονάδων του Μ.Ο. της Ε.Ε. των 27. Ο δείκτης των λιανικών πωλήσεων κατρακύλησε στις -45μονάδες όταν ο Μ.Ο. της Ευρωζώνης ήταν μόλις μείον μια μονάδα, επιβεβαιώνοντας ότι η μείωση του τζίρου και του όγκου στο εμπόριο συνεχίζεται ακάθεκτη.
Ο ετήσιος εναρμονισμένος πληθωρισμός στην Ελλάδα τρέχει με ρυθμό υπερτριπλάσιο του μέσου όρου της Ευρωζώνης (1,8%) και σύμφωνα με την Eurostat αυξήθηκε περαιτέρω το Σεπτέμβριο στο 5,7%. Μαζί λοιπόν με την Ρουμανία που ο πληθωρισμός σημείωσε το υψηλότερο ποσοστό (7,7%) και τη χώρα μας υπό την εποπτεία του ΔΝΤ, οι κύριες αιτίες είναι τα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής που περιλαμβάνουν σημαντικές αυξήσεις έμμεσης φορολογίας σε ΦΠΑ και ειδικούς φορείς κατανάλωσης.
Στη χώρα μας, την κατάσταση επιδεινώνει επιπλέον ο πληθωριστικός κίνδυνος με έντονες πιέσεις κατά τους χειμερινούς μήνες από τις τιμές των βιομηχανικών προϊόντων. Την κύρια ευθύνη διαμόρφωσης υψηλών τιμών έχουν οι πολυεθνικές λόγω του υψηλού μεριδίου που κατέχουν στην αγορά και το κράτος λόγω αύξησης της φορολογίας.
Η αύξηση του δείκτη τιμών εισαγωγών, η οποία έφτασε το 4,6%, με βασική αιτία τη μεταβολή των πρώτων υλών στη βιομηχανία και τα καύσιμα, συγκρατείται από την μείωση κατά 10% των εισαγωγών που κυμάνθηκαν στα 23 δις ευρώ. Σύμφωνα με την Eurostat, το εμπορικό έλλειμμα διαμορφώθηκε στα 14,4 δις ευρώ, μειωμένο κατά περίπου 3 δις με οριακή αύξηση των εξαγωγών κατά 2% σε ετήσια βάση, φτάνοντας στα 8,7 δις ευρώ.
Το επόμενο και τελευταίο τρίμηνο του έτους δικαιολογημένα χαρακτηρίζεται από τους οικονομικούς συντάκτες ως το «τρίμηνο της εφορίας», αφού ένα μπαράζ «φορολογαριασμών» απειλεί τους πάντες, με τις εφορίες να έχουν ξεκινήσει να στέλνουν τα ειδοποιητήρια είσπραξης ενός λογαριασμού που ξεπερνά τα 3 δις ευρώ. Οι φόροι που πρέπει να καταβληθούν μέχρι τέλος του χρόνου προέρχονται από την περαίωση, τον ΦΑΠ του 2010, το ΕΤΑΚ του 2009, την έκτακτη εισφορά του 2008, τα τέλη κυκλοφορίας, τα εκκαθαριστικά εισοδήματος καθώς και τις πολλαπλές ρυθμίσεις ληξιπροθέσμων φορολογικών και ασφαλιστικών εκκρεμοτήτων.
Η ΕΣΕΕ, μεταφέροντας την αγωνία της καθημερινότητας των εμπόρων, αλλά και των καταναλωτών αναρωτιέται πώς μπορεί να υπάρξει αναπτυξιακή σκέψη όταν υπάρχει ένας εφιάλτης φόρων. Επίσης, αναρωτιέται κανείς πώς θα εισπραχθούν τόσοι φόροι, πόσοι και ποιοι μπορούν να πληρώσουν και από που θα βρεθούν 3 δις σε τρεις μήνες.
Η οικονομική και η κοινή λογική της αγοράς δεν βλέπει προοπτική ανάπτυξης, όταν στην ελληνική επιχειρηματικότητα κυριαρχεί η έλλειψη ρευστότητας, η συρρίκνωση της ζήτησης, ο υποτονικός τζίρος, τα ανύπαρκτα κέρδη και ταυτόχρονα της επιβάλλονται ανελέητα νέοι φόροι, ενώ γίνεται λόγος για τρίτη αύξηση του ΦΠΑ μέσα στο 2010.
Η επιβολή υπέρμετρης φορολογίας δεν είναι η λύση στο δημοσιονομικό πρόβλημα της χώρας μας, δεν είναι λύση για τη φοροδιαφυγή, δεν είναι λύση για τη φυγή και τη μεταφορά της έδρας πολλών επιχειρήσεων σε γειτονικές χώρες, δεν είναι λύση για προσέλκυση επενδύσεων, δεν είναι λύση για τον υπερδανεισμό νοικοκυριών και επιχειρήσεων, δεν είναι λύση για την αντιμετώπιση της υποκατανάλωσης, δεν είναι λύση στα «λουκέτα», δεν είναι λύση στο αρνητικό οικονομικό κλίμα και σίγουρα δεν είναι αντίδοτο στην παρατεταμένη ύφεση.
Η ΕΣΕΕ προτείνει ως πλέον ενδεδειγμένες και σίγουρες λύσεις:
-
τη μείωση της φορολογίας των συνεπών και ενήμερων επιχειρήσεων,
-
την εφαρμογή ενιαίου συντελεστή ΦΠΑ στο 15%, με εξαίρεση τα βασικά αγαθά του χαμηλού συντελεστή,
-
την επίσπευση των προγραμμάτων του ΕΣΠΑ, του ΟΑΕΔ, του νυν ΤΕΜΠΜΕ και μελλοντικά ΕΤΕΑΝ,
-
τον αναθεωρημένο αναπτυξιακό νόμο,
-
την ταχεία επάνοδο των επιχειρήσεων στις γραμμές χρηματοδότησης των ελληνικών τραπεζών.
Δυστυχώς, οι πρωτοβουλίες για τη διευκόλυνση της αγοράς ακόμα σχεδιάζονται, ενώ οι απαραίτητες λύσεις και οι αναμενόμενες βοήθειες καθυστερούν, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ισορροπία μεταξύ μέτρων λιτότητας και ανάπτυξης.
