ΜΕΓΑΛΗ Η ΑΠΩΛΕΙΑ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΝΙΚΟΥ ΝΙΚΟΝΑΝΟΥ

Ανακοίνωση της Εφορίας Αρχαιοτήτων Λάρισας για την απώλεια του σημαντικού μελετητή της περιοχής

Έφυγε χθες ένας από τους σημαντικότερους μελετητές της Θεσσαλίας, ο Νίκος Νικονάνος.
Στη σύντομη θητεία του στην περιοχή μας ως επιμελητής αρχαιοτήτων με έδρα τον Βόλο (1969-1973) πραγματοποίησε εκτεταμένες περιοδείες για καταγραφές μνημείων, ανασκαφικές έρευνες και σωστικές στερεωτικές εργασίες, που έβαλαν τις βάσεις για τις μετέπειτα μελέτες.

Εντυπωσιάσθηκε από το πλήθος των βυζαντινών μνημείων, σε μια περιφέρεια στην οποία μόνο τα Μετέωρα, η Πόρτα Παναγιά καθώς και οι μονές Ολυμπιώτισσας και Στομίου ήταν ευρύτερα γνωστές. Ιδιαίτερα στην περιοχή Αγιάς, κατέγραψε με οξυδέρκεια τους ναούς στον Αετόλοφο, το Βαθύρεμα, το Μεγαλόβρυσο και την Αγιά, ενώ το πλήθος των ερειπίων του Κισσάβου τον οδήγησε να τοποθετήσει εκεί το γνωστό από τις βυζαντινές πηγές «Όρος των Κελλίων», άποψη που αργότερα καθιερώθηκε. Τα παραπάνω και πολλά άλλα αποτύπωσε στη διδακτορική διατριβή του με θέμα «Βυζαντινοί ναοί της Θεσσαλίας» (1979), που απετέλεσε σταθμό στις σχετικές βυζαντινές εκδόσεις, καθώς έβαλε τη Θεσσαλία στον βυζαντινό χάρτη της Ελλάδας.

Με μεγάλη συνέπεια εργάσθηκε αργότερα στην Εφορεία Χαλκιδικής και Αγίου Όρους (1973-1984) θέτοντας τις βάσεις για την οργάνωσή της, με λεπτομερείς καταγραφές μνημείων και ανασκαφές, ενώ από το 1984 έως το 2003 υπηρέτησε την έρευνα ως καθηγητής στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Δεν σταμάτησε όμως εκεί. Συνέχισε τις προσπάθειες για τη διάδοση του βυζαντινού πολιτισμού και της τέχνης στην κοινωνία, μέσα από φορείς, μεταξύ των οποίων μπορούμε να αναφέρουμε τους Φίλους του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού και τη Μακεδονική Καλλιτεχνική Εταιρεία «Τέχνη», πάντα με θετικό πνεύμα και με το βλέμμα στραμμένο στους νέους, όπως έδειξε η συμβολή του σε αμέτρητες μεταπτυχιακές και διδακτορικές έρευνες.

Ιδιαίτερα η Θεσσαλία τού οφείλει πολλά, καθώς την έβγαλε από την ανωνυμία και απετέλεσε έμπνευση για πληθώρα νέων ερευνητών, αλλά κυρίως για τους αρχαιολόγους της αρχαιολογικής υπηρεσίας, που καλούνται συχνά να διασώσουν μνημεία κάτω από εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες.

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΩΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΩΝ ΗΜΕΡΩΝ