Φοίβος Δεληβοριάς: Δεν πρόκειται να προχωρήσει ούτε ένα βήμα η χώρα, αν δεν υπάρξει πραγματική δικαιοσύνη, αν δεν μπει ένα τέλος τιμωρητικό σε όλα αυτά

Συνέντευξη στον Ευριπίδη Κουτσίνα

Συνέντευξη με αφορμή την αυριανή του συναυλία στη Λάρισα στη μουσική σκηνή Circus παραχώρησε ο Φοίβος Δεληβοριάς στο The performART Larissa και στον Ευριπίδη Κουτσίνα. Ο γνωστός, χαρισματικός ερμηνευτής που δεν μασάει τα λόγια του εξηγεί τους λόγους που τον οδήγησαν στην απόφαση να μην κάνει εμφανίσεις στην πρωτεύουσα, μιλάει για τις πηγές της έμπνευσής του, ξεκαθαρίζει ότι ποτέ δεν έγραψε τραγούδια απλά για να το γράψει, ενώ παρουσιάζει με τα πλέον μελανά χρώματα την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στη χώρα, χωρίς να κρύβει το θυμό του για το έγκλημα των Τεμπών και όχι μόνο:

1. Φέτος αποφασίσατε να περιοδεύσετε σε όλη την Ελλάδα, αποφεύγοντας τις εμφανίσεις στην Αθήνα. Τι σας οδήγησε σε αυτή την απόφαση και τι διαφορετικό επιδιώκετε να προσφέρετε στο κοινό σας;

Θέλω να μείνω μόνος να γράψω καινούργια τραγούδια. Και –όσο παράξενο κι αν φαίνεται- νιώθω πολύ πιο μόνος ταξιδεύοντας. Ακούω ιστορίες, ξενυχτάω, τριγυρνάω σε μια πόλη που ακόμα τη μαθαίνω, ανασαίνω τον αέρα της με τα άγνωστα σε μένα μυστικά του. Να, τώρα στη Λάρισα, θέλω πριν και μετά το live να βολτάρω, να πατήσω σε πεζοδρόμια που δεν ξέρω πού οδηγούν. Το live επίσης θα είναι πολύ πιο διαφορετικό από αυτά που συνηθίζω. Μόνο δύο μουσικοί μαζί μου κι εγώ στην κιθάρα. Σα γκρουπάκι που πρωτοπαίζει –κι ας είναι φοβεροί παίκτες οι δυο τους. Στόχος και πάλι το άγνωστο, το καινούργιο. Λείπει απ’ τη ζωή μας το καινούργιο. Λείπει κι απ’ τη μουσική. Αν δεν ζητάμε αυτό, δεν έχει νόημα να παίζουμε.

2. Με τον ιδιαίτερο τρόπο γραφής σας, αναδεικνύετε και ζωντανεύετε στιγμές και ανθρώπους της καθημερινότητας. Πώς έχει εξελιχθεί η έμπνευσή σας μέσα από αυτή τη συνεχή σύνδεση με τον απλό κόσμο;

Μα μόνο σ’ αυτόν πιστεύω από μικρός. Κοίταζα πίσω απ’ τα σπίτια, μάντευα τι συμβαίνει από τους φωτισμούς στα παράθυρα, ήμουν σίγουρος πως τίποτα δεν είναι τόσο συνηθισμένο στις ζωές των ανθρώπων όσο θέλουν να δείχνουν προς τα έξω. Κι ακόμα το πιστεύω. Υπάρχει κάτι που θα τους ξεσηκώσει, θα τους κάνει να ερωτευτούν, να παραδοθούν στην τύχη ή σε κάποιο κακό πνεύμα. Ή να πιστέψουν σε κάτι βαθύτερο που θα τους κάνει να βρουν τον ελεύθερο εαυτό τους. Όλα αυτά εμένα μου φαίνονται εποποιίες. Και αυτός είναι ο «Χάρτης» που θέλω να καταγράψω, γυρνώντας τη σημερινή, ζαλισμένη από τις διαρκείς κρίσεις, Ελλάδα. Είμαι σίγουρος πως ό,τι είχε μέσα της δημιουργικό και μαγεμένο, ισχύει ακόμα.

3. Η μουσική σας παραμένει διαχρονική και αγγίζει διαφορετικές γενιές. Πώς καταφέρνετε να παραμείνετε επίκαιρος χωρίς να χάνετε την αυθεντικότητά σας;

Γράφω ψάχνοντας τις ψυχές των άλλων μέσα στην ψυχή μου. Μόνο όταν καταφέρει αυτό το πράγμα να μου προκαλέσει μια βαθιά συγκίνηση, κυκλοφορώ ένα τραγούδι. Ποτέ δεν έγραψα ένα τραγούδι απλώς για να το γράψω, ήθελα να κερδίσω το σκοτάδι, να πιάσω ξημέρωμα.

4. Έχετε συνεργαστεί με πολλούς και διαφορετικούς καλλιτέχνες κατά τη διάρκεια της καριέρας σας. Ποια συνεργασία σας έχει σημαδέψει περισσότερο και γιατί;

Δεν θα ξεχάσω, όπως κανείς απ’ όσους τον γνώρισαν, τον Χατζιδάκι. Πολλούς ταλαντούχους γνώρισα και θαύμασα. Αυτός ήταν σα να πίνει κατ’ ευθείαν απ’ την πηγή. Είχε γίνει ο ίδιος η πηγή, η «στέρνα» του Σεφέρη. Όσοι ακούσουν προσεκτικά τη μουσική του, πίνουν λιγάκι απ’ το αθάνατο νερό.

5. Φέτος συμμετείχατε στην ιστορική συναυλία στο Καλλιμάρμαρο και γράψατε ένα τραγούδι για την τραγωδία των Τεμπών, που άγγιξε πολλές καρδιές. Πώς σας επηρέασε αυτή η εμπειρία, και τι σημαίνει για εσάς να δημιουργείτε μουσική που συνδέεται με τόσο έντονα κοινωνικά και συναισθηματικά θέματα;

Όταν γνώρισα και μίλησα με κάποιους συγγενείς, με αφορμή την πρόσκλησή τους στη συναυλία, συγκλονίστηκα. Και σκέφτηκα πως ούτε ένα τραγούδι μου δεν είναι άξιο να σηκώσει τον πόνο τους, ούτε τη δίψα τους για δικαιοσύνη. Έκατσα, λοιπόν, με φόβο πολύ, να γράψω. Φαντάστηκα τα δέντρα που περνάνε απ’ τη διαδρομή του τρένου, να μεταφέρουν τα λόγια τους στους χαμένους. Ήταν τέτοια η οργή και το σοκ που νιώσαμε όλοι τη μέρα της σύγκρουσης, που δεν προλάβαμε να κατανοήσουμε συλλογικά τι σημαίνει ένα τέτοιο πένθος. Έπρεπε, λοιπόν, το βράδυ στο Καλλιμάρμαρο, πρώτα απ’ όλα να πενθήσουμε. Να πενθήσουμε που ακόμη και το πιο απλό δεν λειτουργεί σ’ αυτή τη χώρα της μίζας, του κερδοσκοπικού δημοσίου έργου, του λαθραίου πλουτισμού που αδιαφορεί και σκοτώνει. Δεν πρόκειται να προχωρήσει ούτε ένα βήμα η χώρα, αν δεν υπάρξει πραγματική δικαιοσύνη, αν δεν μπει ένα τέλος τιμωρητικό σε όλα αυτά, από τους θεσμούς φυσικά. Αυτό είναι το πρόβλημα. Ότι οι θεσμοί δεν κάνουν τη δουλειά τους. Είδατε τι έγινε με τη δίκη για το Μάτι; Πολύ καλά κάνουν οι γονείς και θέλουν να το πάνε στο εξωτερικό. Ε, αν δεν είχα τι να τραγουδήσω για όλα αυτά, καλύτερα να μην ξανατραγουδούσα ποτέ.

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΩΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΩΝ ΗΜΕΡΩΝ