Αφαιρέθηκε κείμενο από βιβλίο της Γ’ Γυμνασίου επειδή αφορούσε την Παλαιστίνη

Αφαιρέθηκε κείμενο του Πέτρου Παπακωνσταντίνου για την Παλαιστίνη από σχολικό βιβλίο Γ’ Γυμνασίου μετά από επιστολή του ΚΙΣ, προκαλώντας αντιδράσεις.

Μεταξύ των αλλαγών στα σχολικά βιβλία που θα διανεμηθούν φέτος το Σεπτέμβριο, ξεχώρισε μια ιδιαίτερα πολιτικά φορτισμένη απόφαση: το άρθρο του δημοσιογράφου Πέτρου Παπακωνσταντίνου με τίτλο «Μια γενιά που της έκλεψαν το χαμόγελο…» —το οποίο περιλάμβανε αναφορές στην Παλαιστίνη και την Ιντιφάντα— αφαιρέθηκε από τη Νεοελληνική Γλώσσα της Γ’ Γυμνασίου . Στη θέση του εισήχθη ένα ουδέτερο, γενικόλογο κείμενο, τίτλος: «Τα παιδιά μπορεί να μεγαλώνουν διαφορετικά», δημιουργημένο μέσω τεχνητής νοημοσύνης .

Ουδεμία αλλαγή στο περιεχόμενο δεν θεωρήθηκε τυχαία: όπως επιβεβαίωσε ο υφυπουργός Παιδείας, Κωνσταντίνος Βλάσης, σε κοινοβουλευτική συζήτηση, η απόφαση ελήφθη ύστερα από παρέμβαση του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος, το οποίο απέστειλε επιστολή εκφράζοντας “ανησυχίες” για το κείμενο .

Το υπουργείο Παιδείας επιχείρησε να δικαιολογήσει την απομάκρυνση χρησιμοποιώντας εκπαιδευτικά και νομικά επιχειρήματα: υποστήριξε πως το κείμενο:

• περιείχε εικόνες παιδιών με όπλα, παραβιάζοντας τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού,
• έκανε γενικεύσεις μέσω χρήσης του όρου «Εβραίοι», κάτι που σήμερα εμπίπτει στον ορισμό του αντισημιτισμού .

Η αντίδραση από την πλευρά του Πέτρου Παπακωνσταντίνου υπήρξε έντονη, χαρακτηρίζοντας την αφαίρεση ως «απίστευτη πολιτική αθλιότητα» και κατηγορώντας την κυβέρνηση ότι «ενεργεί ως ισραηλινή κυβέρνηση», όχι ως ελληνική .

Κριτική προέκυψε και από τον χώρο της εκπαίδευσης. Ο Σελιδοδείκτης για την Εκπαίδευση και την Κοινωνία σχολίασε ότι η αντικατάσταση του κειμένου με ένα άψυχο εγχείρημα τεχνητής νοημοσύνης αποστερεί τους μαθητές από κρίσιμες ιστορικές και κοινωνικές γνώσεις — ενώ άλλοι εκφράζουν ανησυχία ότι η δημόσια εκπαίδευση κινείται προς την πολιτική λογοκρισία .

Το ζήτημα εγείρει ευρύτερα ερωτήματα:

• Τι ιστορία και ποιες φωνές έχουν θέση στην εκπαιδευτική ύλη μιας δημοκρατίας;
• Μήπως το σχολικό μάθημα αποστειρώνεται από πολιτικά φορτισμένες πραγματικότητες, προς χάριν μιας «ούτε στο βάθος» ουδετερότητας;

Η απόφαση για την απόσυρση του κειμένου του Π. Παπακωνσταντίνου δεν αποτελεί απλώς μια εκπαιδευτική επιλογή, αλλά καθίσταται σύμβολο ενός ευρύτερου προβληματισμού: κατά πόσο οι εξωτερικές πολιτικές επιρροές — ακόμα και μέσω φορέων όπως το ΚΙΣ — διαμορφώνουν την εκπαιδευτική ατζέντα. Σε καιρούς όπου η μνήμη και η ενσυναίσθηση είναι πιο αναγκαίες από ποτέ, η σιωπή γύρω από υποθέσεις όπως η Ιντιφάντα θέτει σε αμφισβήτηση τη λειτουργία της δημόσιας εκπαίδευσης ως χώρο κριτικής σκέψης και συνάντησης με το παρόν.