Υπεγράφησαν σήμερα από τον Υπουργό Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης κ. Γ. Ν. Ραγκούση, οι δύο εγκύκλιοι για τις προσεχείς δημοτικές και περιφερειακές εκλογές. Στις εγκυκλίους αυτές αναλύονται σε βάθος μια σειρά θεμάτων που ενδιαφέρουν τους συνδυασμούς, τους υποψηφίους και τους πολίτες ενόψει των θεμελιωδών αλλαγών που επιφέρει ο Καλλικράτης και αφορούν την εκλογική διαδικασία. Ειδικότερα σε αυτές περιγράφονται:
Ποιοι έχουν δικαίωμα ψήφου στις προσεχείς εκλογές
Πώς ασκείται το εκλογικό δικαίωμα
Θέματα που ενδιαφέρουν τους υποψηφίους όπως είναι τα κωλύματα και τα ασυμβίβαστα, η ποσόστωση των δύο φύλλων και η συγκρότηση των ψηφοδελτίων
Θέματα που αφορούν την ανακήρυξη των συνδυασμών και των δικαιωμάτων αυτών καθώς και των διαδικασιών ενστάσεων
Η μορφή και το περιεχόμενο των ψηφοδελτίων και οι σταυροί προτίμησης για τους υποψηφίους περιφερειακούς και δημοτικούς συμβούλους καθώς και για τους υποψηφίους συμβούλους των τοπικών ή δημοτικών κοινοτήτων
Αναλυτική περιγραφή του νέου εκλογικού συστήματος που εισάγει ο «Καλλικράτης» μαζί με παραδείγματα
Χρήσιμα νομικά κείμενα σχετικά με τις επερχόμενες εκλογές
ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ
Δημοτικές Κοινότητες αποτελούν τα σημερινά τοπικά διαμερίσματα, εφόσον έχουν πληθυσμό μεγαλύτερο από 2000 κατοίκους.
Τοπικές Κοινότητες αποτελούν τα σημερινά τοπικά διαμερίσματα, εφόσον έχουν πληθυσμό έως και 2000 κατοίκους.
Ποιοι ψηφίζουν
Για καθεμιά από τις παρακάτω περιπτώσεις ανάδειξης δημοτικών αρχών, ψηφίζουν:
-για Δήμαρχο και δημοτικούς συμβούλους: όλοι οι δημότες εκλογείς, οι οποίοι είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους του νέου Δήμου, οι πολίτες των λοιπών 26 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι ομογενείς, καθώς και οι νομίμως διαμένοντες υπήκοοι τρίτων χωρών που είναι εγγεγραμμένοι στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους του σημερινού Δήμου ή της Κοινότητας όπου κατοικούν.
-για συμβούλους δημοτικών κοινοτήτων: μόνο οι δημότες εκλογείς που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους της οικείας Δημοτικής Κοινότητας, οι πολίτες των λοιπών 26 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι ομογενείς, καθώς και οι νομίμως διαμένοντες υπήκοοι τρίτων χωρών που είναι εγγεγραμμένοι στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους της Δημοτικής Κοινότητας του Δήμου όπου κατοικούν.
-για συμβούλους τοπικών κοινοτήτων: μόνο οι δημότες εκλογείς που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους της τοπικής κοινότητας, οι πολίτες των λοιπών 26 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι ομογενείς, καθώς και οι νομίμως διαμένοντες υπήκοοι τρίτων χωρών που είναι εγγεγραμμένοι στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους της τοπικής κοινότητας του Δήμου όπου κατοικούν .
-για εκπρόσωπο της τοπικής κοινότητας: μόνο οι δημότες εκλογείς, οι οποίοι είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους της τοπικής κοινότητας, οι πολίτες των λοιπών 26 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι ομογενείς, καθώς και οι νομίμως διαμένοντες υπήκοοι τρίτων χωρών που είναι εγγεγραμμένοι στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους της τοπικής κοινότητας όπου κατοικούν .
ΥΠΟΨΗΦΙΟΤΗΤΕΣ – ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΙ
Για Δημοτικό Συμβούλιο
Κάθε συνδυασμός περιλαμβάνει , εκτός του υποψηφίου Δημάρχου, υποψήφιους Δημοτικούς Συμβούλους κατ’ ελάχιστο αριθμό ίσο με τον αριθμό των εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας. Παρέχεται δυνατότητα προσαύξησης του αριθμού των υποψηφίων κάθε εκλογικής περιφέρειας μέχρι πενήντα τοις εκατό (50%) του αντίστοιχου αριθμού των εδρών.
Για συμβούλια δημοτικών κοινοτήτων
Στους δήμους που αποτελούνται από δημοτικές κοινότητες σε όλες τις Δημοτικές Κοινότητες συγκροτούνται συμβούλια, ανεξαρτήτως εάν αποτελούν έδρα του νέου Δήμου και ανεξαρτήτως πληθυσμού σε αντίθεση με ότι ίσχυε στον ΚΔΚ, κατά άρθρο 22, παρ. 3.
Επομένως, στις περιπτώσεις αυτές ο συνδυασμός περιλαμβάνει και αριθμό υποψήφιων συμβούλων δημοτικής κοινότητας ίσο τουλάχιστον με τον αριθμό των μελών του συμβουλίου της δημοτικής κοινότητας με δυνατότητα προσαύξησης κατά έναν . Είναι νόμιμος ο συνδυασμός όταν ο αριθμός των υποψηφίων συμβούλων κάθε δημοτικής κοινότητας είναι ίσος με τα 3/5 του αριθμού των μελών του συμβουλίου της .
Επισημαίνεται ότι δεν απαιτείται ο συνδυασμός να υποβάλλει υποψηφιότητες στο σύνολο των δημοτικών κοινοτήτων, αλλά για να είναι νόμιμη η δήλωση του συνδυασμού αρκεί να περιλαμβάνονται σε αυτήν υποψήφιοι σύμβουλοι για το 1/3 του συνόλου των δημοτικών κοινοτήτων.
Ποσόστωση υποψηφίων από τα δύο φύλα
Κάθε συνδυασμός πρέπει να συμπεριλάβει στο ψηφοδέλτιό του υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους και συμβούλους δημοτικής ή τοπικής κοινότητας από κάθε φύλο (άνδρες – γυναίκες) σε ποσοστό τουλάχιστον ίσο με το ένα τρίτο (1/3) του συνολικού αριθμού των μελών του δημοτικού συμβουλίου ή του συμβουλίου της δημοτικής ή τοπικής κοινότητας .
Η υποβολή υποψηφιότητας για το αξίωμα του Δημάρχου, του δημοτικού συμβούλου, του συμβούλου της δημοτικής ή τοπικής κοινότητας και του εκπροσώπου της τοπικής κοινότητας γίνεται κατά συνδυασμούς. Υποψηφιότητες εκτός συνδυασμού αποκλείονται
Για Δημοτικό Συμβούλιο
Κάθε συνδυασμός περιλαμβάνει , εκτός του υποψηφίου Δημάρχου, υποψήφιους Δημοτικούς Συμβούλους κατ’ ελάχιστο αριθμό ίσο με τον αριθμό των εδρών κάθε εκλογικής περιφέρειας. Παρέχεται δυνατότητα προσαύξησης του αριθμού των υποψηφίων κάθε εκλογικής περιφέρειας μέχρι πενήντα τοις εκατό (50%) του αντίστοιχου αριθμού των εδρών.
Προσοχή
Σε περίπτωση κατά την οποία, συνδυασμός δεν δηλώσει υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους στο σύνολο των εκλογικών περιφερειών, τότε η ποσόστωση των δύο φύλων υπολογίζεται επί του αριθμού των υποψηφίων δημοτικών συμβούλων, όπως αυτοί περιλαμβάνονται στη γραπτή δήλωση του συνδυασμού.
Το ίδιο ισχύει και σε περίπτωση κατά την οποία, συνδυασμός δηλώσει υποψήφιους συμβούλους ίσο με τα 3/5 των μελών του αντίστοιχου συμβουλίου της δημοτικής κοινότητας ή ίσο με το 1/3 των μελών του αντίστοιχου συμβουλίου της τοπικής κοινότητας. Δηλαδή η ποσόστωση των δύο φύλων υπολογίζεται επί του αριθμού των υποψηφίων συμβούλων της αντίστοιχης δημοτικής ή τοπικής κοινότητας, όπως αυτοί περιλαμβάνονται στη γραπτή δήλωση του συνδυασμού.
Σταυρός προτίμησης
Ο εκλογέας εκφράζεται υπέρ των υποψηφίων με σταυρό προτίμησης, ο οποίος σημειώνεται παραπλεύρως του ονόματος του υποψηφίου.
Στους δήμους που αποτελούν ενιαία εκλογική περιφέρεια ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του σε έναν ή δύο ή τρεις υποψήφιους δημοτικούς συμβούλους, δηλαδή μπορεί να βάλει μέχρι τρεις σταυρούς προτίμησης.
Αν σε ένα ψηφοδέλτιο σημειωθούν περισσότεροι από τους προβλεπόμενους σταυροί προτίμησης, το ψηφοδέλτιο είναι έγκυρο και λογίζεται υπέρ του συνδυασμού, χωρίς να λαμβάνεται όμως υπόψη κανένας σταυρός προτίμησης .
Στους δήμους που αποτελούνται από περισσότερες εκλογικές περιφέρειες ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του:
1.α. σε έναν υποψήφιο δημοτικό σύμβουλο, όταν η εκλογική του περιφέρεια είναι μονοεδρική, διεδρική ή τριεδρική
β. σε έναv ή δύο ή τρεις υποψηφίους δημοτικούς συμβούλους όταν η εκλογική του περιφέρεια έχει περισσότερες από τρεις έδρες ή/και
2. σε έναν υποψήφιο δημοτικό σύμβουλο από όλες τις άλλες εκλογικές περιφέρειες του οικείου δήμου.
Δηλαδή, ο εκλογέας μπορεί να θέσει έναν ή περισσότερους σταυρούς προτίμησης, ανάλογα με τις έδρες της εκλογικής του περιφέρειας, σε υποψήφιο δημοτικό σύμβουλο της εκλογικής περιφέρειας, στους εκλογικούς καταλόγους της οποίας είναι εγγεγραμμένος, και έναν σταυρό προτίμησης σε υποψήφιο δημοτικό σύμβουλο όλων των άλλων εκλογικών περιφερειών.
Επίσης, ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του σε έναν ή δύο υποψηφίους του συμβουλίου της δημοτικής κοινότητας και σε έναν υποψήφιο σύμβουλο ή εκπρόσωπο της τοπικής κοινότητας.
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ
Κάθε συνδυασμός περιλαμβάνει, εκτός του υποψήφιου περιφερειάρχη:
• Υποψήφιους Αντιπεριφερειάρχες σε αριθμό ίσο με τον αριθμό των περιφερειακών ενοτήτων, όπως αυτές έχουν καθοριστεί στο άρθρο 3 του Ν. 3852/ 2010. Σημειώνεται ότι ειδικά για τις περιφέρειες Νοτίου και Βορείου Αιγαίου, Ιονίων Νήσων, Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης και Θεσσαλίας ο αριθμός των αντιπεριφερειαρχών είναι ίσος με τον αριθμό των Νομών.
Επισημαίνεται ότι ο αριθμός των Αντιπερειφερειρχών ανά Περιφέρεια, όπως αυτός ορίζεται στον Πίνακα που ακολουθεί, δεν μπορεί να αυξηθεί ή να μειωθεί.
Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης 5
Κεντρικής Μακεδονίας 7
Δυτικής Μακεδονίας 4
Ηπείρου 4
Θεσσαλίας 4
Ιονίων Νήσων 4
Δυτικής Ελλάδας 3
Στερεάς Ελλάδας 5
Αττικής 8
Πελοποννήσου 5
Βορείου Αιγαίου 3
Νοτίου Αιγαίου 2
Κρήτης 4
• Υποψήφιους Περιφερειακούς Συμβούλους κατ’ ελάχιστο αριθμό ίσο με τον αριθμό των εδρών της εκλογικής περιφέρειας, όπου θέτουν υποψηφιότητα, όπως αυτές ορίζονται στην υπ’ αριθμ. 46524/ 2010 απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (Β’ 1294), η οποία επισυνάπτεται στο Παράρτημα. Παρέχεται δυνατότητα προσαύξησης του αριθμού αυτού μέχρι πενήντα τοις εκατό (50%) του αριθμού των εδρών της, αντίστοιχης, εκλογικής περιφέρειας. Τυχόν δεκαδικός αριθμός στρογγυλοποιείται στην επόμενη ακέραιη μονάδα, εφόσον το κλάσμα είναι ίσο με το μισό της μονάδας και άνω .
Ποσόστωση υποψηφίων από τα δύο φύλα
Κάθε συνδυασμός πρέπει να συμπεριλάβει στο ψηφοδέλτιό του υποψήφιους περιφερειακούς συμβούλους από κάθε φύλο (άνδρες – γυναίκες) σε ποσοστό τουλάχιστον ίσο με το ένα τρίτο (1/3) του συνολικού αριθμού των μελών του περιφερειακού συμβουλίου . Τυχόν δεκαδικός αριθμός στρογγυλοποιείται στην επόμενη ακέραιη μονάδα, εφόσον το κλάσμα είναι ίσο με μισό της μονάδας και άνω. Εξυπακούεται ότι δεν απαγορεύεται ο αριθμός αυτός να είναι μεγαλύτερος από τον αριθμό που αντιστοιχεί στο 1/3.
Επισημαίνεται ότι ο συνδυασμός κατανέμει στις εκλογικές περιφέρειες τον αριθμό των υποψηφίων που αντιστοιχεί στην ποσόστωση, όπως επιθυμεί.
Σταυροί προτίμησης
Ο εκλογέας εκφράζεται υπέρ των υποψηφίων με σταυρό προτίμησης. Ο σταυρός σημειώνεται με στυλό μαύρης ή κυανής απόχρωσης δίπλα στο ονοματεπώνυμο του κάθε υποψηφίου είτε δεξιά είτε αριστερά. Σταυρός προτίμησης που σημειώνεται με διαφορετικό τρόπο θεωρείται ότι δεν είναι γραμμένος και η εγκυρότητα του ψηφοδελτίου ελέγχεται, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 130 του Ν. 3852/2010.
Κατά την επαναληπτική ψηφοφορία δεν τίθεται σταυρός προτίμησης. Η ύπαρξη όμως σταυρού προτίμησης σε ψηφοδέλτιο δεν συνεπάγεται την ακυρότητα αυτού.
Ο αριθμός των σταυρών προτίμησης διαμορφώνεται ως εξής:
Αριθμός εδρών εκλογικής περιφέρειας Αριθμός επιτρεπόμενων σταυρών προτίμησης
1-3 1
4-7 2
8-12 3
12- 4
Επισημαίνεται ότι στον υποψήφιο Περιφερειάρχη ή Αντιπεριφερειάρχη δεν σημειώνεται σταυρός προτίμησης, εάν όμως τεθεί σταυρός, το ψηφοδέλτιο δεν ακυρώνεται για το λόγο αυτό.
