Ανακοίνωση του Ιατρικού Συλλόγου Λάρισας
Α. ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΛΥΣΣΑ
Πρόκειται για μια ιογενή λοίμωξη του κεντρικού νευρικού συστήματος, που μεταδίδεται συνήθως μέσω σάλιου από το δάγκωμα μολυσμένου ζώου. Μπορεί να μεταδοθεί επίσης με άμεση «επαφή» βλεννογόνων ή αμυχών δέρματος με μολυσμένο σάλιο καθώς και αερογενώς.
Προσβάλλει όλα τα θερμόαιμα ζώα και στον άνθρωπο η νόσος παίρνει την μορφή εγκεφαλίτιδας.
Ο ιός μπορεί να απεκκρίνεται με το σάλιο 8-10 μέρες πριν την εμφάνιση των κλινικών συμπτωμάτων.
Συμπτώματα στα κατοικίδια ζώα
- Περίοδος επώασης (σκυλιά και γάτες) από 10 μέρες-2μήνες
- Αρχικά λήθαργος, πυρετός, εμετός, ανορεξία
- Προοδευτική εγκεφαλική δυσλειτουργία (αταξία, δυσκολία στην βάδιση, τρόμος, σπασμοί), αδυναμία, παράλυση, δυσκολία στην αναπνοή ή την κατάποση, έντονη σιελόρροια, επιθετικότητα, αυτοκαταστροφική μη φυσιολογική συμπεριφορά
- Θάνατος συνήθως 3-7 ημέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων
Συμπτώματα στον άνθρωπο
- Μεγάλη περίοδος επώασης
- Στην αρχή συμπτώματα παρόμοια με αυτά της γρίπης
- Κνησμός, ερεθισμός και πόνος στο σημείο εισόδου του ιού
- Σωματική κατάπτωση, διαταραχή ύπνου
- Δυσλειτουργία καρδιάς και διαταραχή αναπνοής
- Πυρετός
- Μεγάλη ευερεθιστικότητα, φωτοφοβία και υδροφοβία.
- Σε προχωρημένο στάδιο σπασμοί, που συνοδεύονται από σιελόρροια και έντονη δίψα
- Παράλυση, απώλεια ψυχικής ισορροπίας
- Θάνατος
Β. ΠΡΟΛΗΨΗ
Στον άνθρωπο επιτυγχάνεται είτε με τον περιορισμό της έκθεσης σε ζώα που φέρουν ή πιθανώς φέρουν τον ιό ή παρέχοντας την κατάλληλη τοπική αγωγή στο σημείο τραύματος στα άτομα που έχουν εκτεθεί στον ιό, παράλληλα με την κατάλληλη μετά την έκθεση προφύλαξη.
Στα ζώα η πρόληψη επιτυγχάνεται με τα εξής:
- Αντιλυσσικός εμβολιασμός όλων των δεσποζόμενων σκύλων και γατών, με έμφαση στην εμβολιαστική κάλυψη των αδέσποτων ζώων.
- Τήρηση όλων των όρων κατά τις μετακινήσεις και τις εισαγωγές κατοικίδιων ζώων.
- Δια του στόματος εμβολιασμός ειδών ζώων «δεξαμενών» της νόσου από την άγρια πανίδα (π.χ. κόκκινη αλεπού)
Γ. ΕΜΒΟΛΙΑ– ΔΟΛΩΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΟΚΚΙΝΕΣ ΑΛΕΠΟΥΔΕΣ
- Τα εμβόλια-δολώματα έχουν χρώμα καφέ (μοιάζουν με σοκολάτα) και έχουν μυρωδιά ψαριού που προσελκύει τις αλεπούδες.
- Στο εσωτερικό τους έχουν μια πλαστική κάψουλα που περιέχει το εμβόλιο σε υγρή μορφή.
- Αν κάποιος βρει ένα εμβόλιο-δόλωμα στο δάσος δεν πρέπει να το ακουμπήσει. Αν το βρει σε κατοικημένη περιοχή πρέπει να το πιάσει με γάντι ή πλαστική σακούλα και να το μεταφέρει στο πλησιέστερο Τμήμα Κτηνιατρικής ή να το αφήσει σε μια λιγότερο πολυσύχναστη περιοχή και μέσα σε θάμνους, έτσι ώστε να μην έρθει σε επαφή με ανθρώπους.
- Τα εμβόλια-δολώματα περιέχουν ζωντανό ιό με σκοπό, τόσο την προστασία των αλεπούδων, όσο και την προστασία των υπολοίπων κατοικίδιων ζώων και του ανθρώπου.
- Κίνδυνος έκθεσης στον ιό του εμβολίου υπάρχει για τον άνθρωπο μόνον όταν το υγρό περιεχόμενο της κάψουλας στο εσωτερικό του δολώματος, έρχεται σε επαφή με ανοιχτές πληγές, μη επουλωμένα τραύματα ή βλεννογόνους (μάτια, στόμα).
- Σε περίπτωση επαφής με το υγρό περιεχόμενο της κάψουλας του εμβολίου-δολώματος, πλένουμε σχολαστικά την περιοχή του δέρματος, συμπληρωματικά εφαρμόζουμε οινόπνευμα ή ιώδιο, πλένουμε το στόμα και τα μάτια και επικοινωνούμε αμέσως με γιατρό.
• Τονίζεται ιδιαίτερα ότι κυρίως κυνηγοί ή γεωργοκτηνοτρόφοι, που διαπιστώνουν σκύλο ιδιοκτησίας τους να περιεργάζεται ή να καταναλώνει ένα τέτοιο εμβόλιο-δόλωμα, δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να επιχειρήσουν να του το αποσπάσουν από το στόμα. Σημειώνεται πως οι σκύλοι και τα υπόλοιπα κατοικίδια σαρκοφάγα, δεν κινδυνεύουν, αλλά και δεν αποκτούν ανοσία από το εμβόλιο-δόλωμα.