Οι ανάγκες των σύγχρονων καλλιτεχνών να δημιουργούν τέχνη εκτός μουσείων και γκαλερί δεν είναι κάτι καινούριο. Είναι μια διαδικασία που λαμβάνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις σε όλο τον κόσμο, και ανάλογα την περίπτωση έχει ανοιξει πολλών ειδών συζητήσεις.
Οι ανάγκες των σύγχρονων καλλιτεχνών να δημιουργούν τέχνη εκτός μουσείων και γκαλερί δεν είναι κάτι καινούριο. Είναι μια διαδικασία που λαμβάνει όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις σε όλο τον κόσμο, και ανάλογα την περίπτωση έχει ανοιξει πολλών ειδών συζητήσεις. Από τον θετικό ρόλο που έχουν τέτοιες ενέργειες βγάζοντας την τέχνη «στο δρόμο», μέχρι πιο επιφυλακτικές απόψεις που σχετίζουν τον ρόλο των καλλιτεχνών και του καλλιτεχνικού κυκλώματος στον υποτιθέμενο εξευγενισμό (gentrification) υποβαθμισμένων περιοχών, που απώτερο στόχο έχει την εμπορευματοποίηση περιοχών από οικονομικούς κύκλους και μεσιτικά γραφεία.
Επιεδή ως αρχή το «η τέχνη στο δρόμο» είναι ζητούμενο, παραθέτουμε τέσσερα παραδείγματα καλλιτεχνικών πειραμάτων…και βλέπουμε.
Η Καναδέζα καλλιτέχνιδα Heather Benning έφτιαξε ένα καραμελί κουκλόσπιτο σε φυσικό μέγεθος, χρησιμοποιώντας ένα εγκαταλελειμμένο αγρόκτημα στη μικρή πόλη του Redvers, Σασκάτσουαν. Το σπίτι αυτό είχε μείνει εγκαταλελειμμένο από το 1960, και η Benning το έβαψε με παστέλ χρώματα και το επίπλωσε με αντικείμενα που ταιριάζουν στην δεκαετία του 60. Για την προστασία της εγκατάστασης, αλλά και να είναι πιστή στην φόρμα, η Benning άνοιξε τη βόρεια πλευρά του σπιτιού και αντικατέστησε τους εξωτερικούς τοίχους με πλεξιγκλάς. Η κλίμακα της αναδιαμορφωμένης αγροικίας σε ένα παιδικό κουκλόσπιτο, δημιουργεί ένα εντυπωσιακό θέαμα σε όσους βρίσκονται στην περιοχή και το επισκέπτονται.
Η Internarional Fiber Collective είναι μια διεθνής συλλογικότητα καλλιτεχνών που ανησυχούν για την εξάρτηση των χωρών από το πετρέλαιο. Έτσι ξεκίνησαν το σχέδιο WRAP, (παγκόσμιο καλλιτεχνικό πρότζεκτ βελτίωσης) το οποίο έγινε γνωστό με το έργο τους σε ένα βενζινάδικο. Ένα εγκαταλειμμένο βενζινάδικο τυλιγμένο σε ένα τεράστιο κολλάζ από χιλιάδες μικρά διαφορετικά πλεκτά όλα δεμένα μεταξύ τους, και όλα σχετικά με το θέμα του πετρελαίου. Οι καλλιτέχνες κάλυψαν με αυτά ένα ολόκληρο βενζινάδικο στο κέντρο της Νέας Υόρκης. Χρειάστηκαν πάνω από 3.000 πλεκτά, ραμμένα πάνελ για την ολοκλήρωση του έργου, και το αποτέλεσμα ήταν εντυπωσιακό και αξέχαστο.
Το Ντιτρόιτ είναι μία από τις πόλεις που η καταστροφή του κοινωνικού ιστρού, κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης του 2008 ήταν σοκαριστική. Γι αυτό και έγινε το» σύμβολο των Ηνωμένων Πολιτειών» σε ό,τι αφορά την οικονομική κρίση και το τρομακτικό πρόβλημα με το ζήτημα της στέγης στις ΗΠΑ. Μια ομάδα καλλιτεχνών θέλοντας να τραβήξει την προσοχή πάνω στο ζήτημα, έβαφε κρυφά με το πιο έντονο πορτοκαλί χρώμα για να «βγάζουν μάτι», όλα τα ερειπωμένα κτίρια που θα μπορούσαν να αποτελέσουν λύση στο στεγαστικό πρόβλημα. Ο δήμαρχος βέβαια, προχώρησε όχι στην αναπαλαίωση, αλλά στην κατεδάφιση των κτιρίων.
Το «σπίτι από πάγο» στο Ντιτρόιτ δημιουργήθηκε για να επιστήσει την προσοχή του κόσμου στις προβληματικές συνθήκες του κοινωνικού ιστού στη μητρόπολη του Μίσιγκαν. Ο φωτογράφος Gregory Holm και ο αρχιτέκτονας Matthew Radune επέλεξαν ένα από τα 20.000 εγκαταλελειμμένα σπίτια στο Ντιτρόιτ και το…πάγωσαν. Ήταν μια όμορφη μεταμόρφωση με ένα σοβαρό μήνυμα για την οικονομική κρίση της πόλης. Μετά το χειμώνα το σπίτι πάγος έλιωσε, κατεδαφίστηκε και ξαναφτιάχτηκε για να εξυπηρετήσει άλλους σκοπούς.