«Κυβέρνηση ΝΔ και πανεπιστήμια, ο κατήφορος δεν έχει πάτο», υποστηρίζει η Συσπείρωση Πανεπιστημιακών
Η κυβέρνηση, μέσα στο κατακαλόκαιρο, φέρνει ένα νομοσχέδιο που αποτελεί την επιτομή της χωρίς όρια καταπάτησης κάθε έννοιας δημοκρατίας και αυτοδιοίκησης στα δημόσια πανεπιστήμια. Ταυτόχρονα, αφού τα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια που θέλησε να βαφτίσει πανεπιστήμια αδυνατούν να καλύψουν ακόμα και τα ήδη ελλιπή κριτήρια που η ίδια θέσπισε, τρέχει να καταργήσει σχεδόν όλα τα κριτήρια και χορηγεί προκαταβολική ασυλία σε όσους δώσουν τις σχετικές πιστοποιήσεις.
Το νομοσχέδιο καταρχήν επενδύει για άλλη μια φορά, αλλά ακόμα πιο εμφατικά, στο δόγμα «νόμος και τάξη» με ποινικοποίηση της φοιτητικής ιδιότητας, καταπάτηση της ακαδημαϊκής ελευθερίας και δημιουργίας οργουελικού καθεστώτος επιτήρησης. Με πρόσχημα τη δήθεν ανομία που ενδημεί στα πανεπιστήμια, προτεραιοποιεί την πρόληψη και αντιμετώπιση φαινομένων βίας και παραβατικότητας. Στην πραγματικότητα όμως εισάγει ένα πλαίσιο ακραίας υπερποινικοποίησης, συγκεντρωτικού κρατικού ελέγχου και δραστικής παρέμβασης στην ακαδημαϊκή ελευθερία και αυτονομία των Α.Ε.Ι.. Οι διατάξεις του, από την επέκταση των πειθαρχικών αδικημάτων και ποινών έως την επιβολή υποχρεωτικών κυρώσεων και την άμεση υπουργική εμπλοκή, προσπαθούν να δημιουργήσουν ένα κλίμα φόβου, αυτολογοκρισίας και πίεσης, υπονομεύοντας τον ανοιχτό, δημοκρατικό και αυτοδιοικούμενο χαρακτήρα των πανεπιστημίων. Η αναστολή της φοιτητικής ιδιότητας με εισαγγελική εντολή και χωρίς τελεσίδικη απόφαση είναι πρωτοφανής καταπάτηση του τεκμήριου αθωότητας, με άρση θεμελιωδών δικαιωμάτων με μόνη την καταγγελία τέλεσης αδικημάτων. Παράλληλα, παρέχουν εργαλεία για την «κατά το δοκούν» ποινικοποίηση μελών προσωπικού των Α.Ε.Ι. που δεν είναι αρεστοί στο Υπουργείο Παιδείας, καθώς και για την καταστολή των συλλογικοτήτων και της φοιτητικής δράσης.
Ειδικότερα, στις παραβάσεις που ορίζονται περιέχονται κάποιες ιδιαίτερα αόριστες. Οποιαδήποτε διατάραξη της «εν γένει» ή «ομαλής» λειτουργίας είναι πειθαρχικό παράπτωμα για τα μέλη ΔΕΠ και για τους φοιτητές. Εδώ μπορούν άνετα να ενταχθούν κινητοποιήσεις κάθε είδους, αλλά ακόμη και ανακοινώσεις συλλογικών οργάνων. Για τα μέλη ΔΕΠ εισάγεται μια νέα πειθαρχική ποινή, της παύσης από αξίωμα μονομελούς οργάνου διοίκησης ή μέλους συλλογικού οργάνου του ΑΕΙ, καθώς και η στέρηση δικαιώματος υποβολής υποψηφιότητας για μονομελή όργανα ή το Συμβούλιο Διοίκησης. Αποθαρρύνεται δηλαδή η άσκηση οποιασδήποτε κριτικής και παρέχονται εργαλεία για τον αποκλεισμό όσων δεν συμμορφώνονται. Για κάποια παραπτώματα φοιτητών/τριών, συμπεριλαμβανομένης της ιδιαίτερα αόριστης «παρεμπόδισης της εύρυθμης λειτουργίας», επιβάλλεται υποχρεωτικά και κατ’ ελάχιστον η αναστολή της φοιτητικής ιδιότητας. Για τα ίδια παραπτώματα, αν υπάρξει αμετάκλητη ποινική καταδίκη επιβάλλεται υποχρεωτικά η πειθαρχική ποινή της οριστικής διαγραφής. Οι υποχρεωτικές ποινές υπονομεύουν πλήρως το αυτοδιοίκητο των Α.Ε.Ι., ενώ η οριστική διαγραφή έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τη δυνατότητα που ορθά παρέχεται ακόμα και σε καταδικασμένους για κακουργήματα να σπουδάζουν από τη φυλακή. Ο/η Υπουργός Παιδείας ανακηρύσσεται σε υπερ-πειθαρχικό όργανο των Α.Ε.Ι., όπως είδαμε πρόσφατα να λειτουργεί και για τις άλλες βαθμίδες εκπαίδευσης. Ενώ, για να συμπληρωθεί η δυστοπία, ακολουθούν μακροσκελείς προσθήκες για την πλήρη αστυνόμευση εντός των χώρων των Α.Ε.Ι. από ένα κέντρο ελέγχου την λειτουργία του οποίου αναλαμβάνει ιδιώτης εργολάβος. Ορίζεται ειδικός Εισαγγελέας σε Αθήνα, Πειραιά και Θεσσαλονίκη για τα «εγκλήματα διατάραξης πανεπιστημιακής λειτουργίας» και προτείνονται αλλαγές στον ποινικό κώδικα, ειδικά για την αυστηροποίηση του πλαισίου καταστολής, ωσάν ο χώρος των Πανεπιστημίων να είναι ο πλέον επικίνδυνος στην Ελλάδα και υπονοώντας εμμέσως πλην σαφώς ότι η πανεπιστημιακή κοινότητα αποτελεί μέγιστη απειλή για την κοινωνία! Μόνο οργή μπορεί να προκαλεί αυτό το κρεσέντο αυταρχισμού.
Βέβαια, μπορεί στα πανεπιστήμια να εκδηλώνεται όλη η εκδικητική ιδεοληπτική μανία της κυβέρνησης, αλλά η πολιτική αυτή δεν είναι μεμονωμένη. Εξαπλώνεται καθημερινά σε όλο τον δημόσιο τομέα και κορυφώνεται με τον νέο πειθαρχικό κώδικα. Έχει ως σκοπό να ακυρώσει τη συνδικαλιστική δράση, να καταστείλει την ελευθερία του λόγου και να δημιουργήσει ένα κλίμα τρομοκρατίας, ώστε να αποκρύπτονται σκάνδαλα όπως αυτό του ΟΠΕΚΕΠΕ και να γίνονται οι δημόσιοι υπάλληλοι οι αποδιοπομπαίοι τράγοι σε εγκλήματα όπως αυτό των Τεμπών.
Παράλληλα, η κυβέρνηση, αδιαφορώντας προκλητικά για τις προτάσεις της ΠΟΣΔΕΠ και της Συνόδου Πρυτάνεων στο ζήτημα της καθυστέρησης αποφοίτησης, συνεχίζει να επιμένει στον δρόμο των μαζικών διαγραφών των φοιτητών που έχουν υπερβεί τον ανώτατο επιτρεπόμενο χρόνο φοίτησης βάσει του ν. 4957/2022. Δεν υπήρξε καμία απολύτως νομοθετική ρύθμιση ή κυβερνητική πρωτοβουλία μελέτης των αιτιών καθυστέρησης της ολοκλήρωσης των σπουδών από μεγάλη μερίδα των φοιτητών και φυσικά καμία πολιτική υποστήριξής τους. Το νομοσχέδιο περιορίζεται στο να παρέχει δύο μόνο εξάμηνα παράτασης σπουδών αποκλειστικά στους/ις φοιτητές/τριες που έχουν ολοκκληρώσει του 70% του προγράμματος σπουδών τους. Και ο εμπαιγμός συνεχίζεται για τη συντριπτική πλειοψηφία των υπό διαγραφή φοιτητών/τριών με τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε κατατακτήριες εξετάσεις για εισαγωγή σε άλλα τμήματα όσοι/ες διαγράφονται αλλά έχοντας ολοκληρώσει το 70% του προγράμματος σπουδών τους!
Εκεί όμως που το νομοσχέδιο δείχνει πλέον και πανικό, πέραν από ανικανότητα, είναι οι διατάξεις που επιτρέπουν την ίδρυση των «νομικών προσώπων πανεπιστημιακής εκπαίδευσης» (ΝΠΠΕ) χωρίς πλέον σχεδόν καμία προϋπόθεση, αναιρώντας ακόμη και την δική της νομοθέτηση του ν. 5094/2024. Προφανώς οι επίδοξοι ιδρυτές, που όπως φαίνεται, με μια εξαίρεση, είναι κολλεγιακά παραρτήματα, αδυνατούν να καλύψουν τις προϋποθέσεις και θα τους γίνει η χάρη να πάρουν άδειες οπωσδήποτε. Πιστοποιητικά καταλληλόλητας χώρων που θα κατατεθούν στο μέλλον, κατάργηση απαιτήσεων (π.χ. περί σχεδίου ανάπτυξης προγραμμάτων σπουδών, αριθμού εκπαιδευτικού προσωπικού ανά γνωστικό αντικείμενο, περιγράμματα θέσεων του εκπαιδευτικού προσωπικού, αριθμό εκτιμώμενου, εκπαιδευτικού και ερευνητικού, προσωπικού). Και επειδή αυτή η διαδικασία προφανώς θα «μπάζει από παντού» λαμβάνεται προκαταβολικά η πρόνοια χορήγησης δικαστικής ασυλίας στα μέλη της ΕΘΑΑΕ και του ΕΟΠΠΕΠ που θα χορηγήσουν τις σχετικές πιστοποιήσεις και άδειες. Επιπλέον φαίνεται να είναι τόσο κατάφωρα εκτός νομοθεσίας η διαδικασία που έχει έως τώρα ακολουθηθεί, που η Πανελλήνια Ένωση Αναγνωρισμένων Κολλεγίων έστειλε εξώδικο στην ΕΘΑΑΕ και έχει ενημερωθεί σχετικά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η βάφτιση των «παραρτημάτων» ξένων πανεπιστημίων σε ΝΠΠΕ, δηλαδή σε «κολλεγιο-πανεπιστήμια» εξελίσσεται σε ένα χωρίς προηγούμενο φιάσκο, μια που αντί για Χάρβαρντ και Οξφόρδη, οι επίδοξοι ιδρυτές των ψευδοπανεπιστημίων αδυνατούν να καλύψουν στοιχειώδεις και βασικές προϋποθέσεις. Η κυβέρνηση προκειμένου να αποφύγει τον εξευτελισμό προχωράει σε πρωτοφανείς νομικές ακροβασίες και πρακτικά δεν θα ελέγξει ούτε θα ζητήσει τίποτα, προκειμένου να εξυπηρετήσει τους εκλεκτούς της που προσδοκούν τα έσοδα που θα εισπράξουν από όσους προστρέξουν να γραφτούν στα εκπαιδευτήριά τους.
Η Συσπείρωση Πανεπιστημιακών καταγγέλλει την άθλια νομοθετική προσπάθεια της κυβέρνησης που από τη μια πλευρά θέλει να κάνει τα δημόσια πανεπιστήμια χώρους αυστηρής επιτήρησης, καταστολής και λογοκρισίας, να πετάξει εκτός χιλιάδες φοιτητές/τριες, χωρίς κοινωνική μέριμνα και ταυτόχρονα να δώσει «ελευθέρας» σε όλους τους επίδοξους ιδρυτές ΝΠΠΕ για να απορροφήσουν όσους το δημόσιο πανεπιστήμιο αποκλείει, είτε με διαγραφές είτε με την ελάχιστη βάση εισαγωγής.
Το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο, που έχει πετύχει όσο κανένας άλλος θεσμός αλλά συστηματικά λοιδορείται από τη ΝΔ, χρειάζεται στήριξη και όχι προσχηματική επιτήρηση, όπως έχουν κατ’ επανάληψη τονίσει οι φορείς της κοινότητας των πανεπιστημίων.
Ζητούμε:
– Την απόσυρση του σχεδίου νόμου και την ακύρωση όλων των διατάξεων που επιβάλλουν απαράδεκτες και αυταρχικές πειθαρχικές διαδικασίες.
– Την απόσυρση όλων των διατάξεων του ν. 4957/2022 που επιβάλλουν τις διαγραφές των φοιτητών/τριών και την εκκίνηση ουσιαστικού διαλόγου για την αναζήτηση των αιτίων που συντελούν στην καθυστέρηση ολοκλήρωσης των σπουδών από την πλειοψηφία των φοιτητών/τριών, ώστε να προκύψουν πολιτικές υποστήριξής τους.
– Την κατάργηση των διατάξεων του ν.5094/2024 για τα ΝΠΠΕ.
– Την ουσιαστική αύξηση της χρηματοδότησης των δημοσίων πανεπιστημίων και της ενίσχυσης του προσωπικού τους για να επιτελέσουν τον από το Σύνταγμα ρόλο τους για παροχή δημόσιας, δωρεάν και ποιοτικής εκπαίδευσης και τη διεξαγωγή ανεξάρτητης και κοινωνικά επωφελούς έρευνας.
Καλούμε σε αγωνιστική ετοιμότητα και συντονισμό με τους φοιτητικούς συλλόγους και τους συλλόγους εργαζομένων, για να μείνει ανενεργό αυτό το απαράδεκτο νομοσχέδιο και για να είναι ανοικτό το πανεπιστήμιο στις ανάγκες ολόκληρης της κοινωνίας.
Τα τελευταία νέα
