Κρυφός πληθωρισμός: Οι έξυπνες στρατηγικές που αδειάζουν το πορτοφόλι σου
Ο κρυφός πληθωρισμός έχει τρεις μορφές — σμίκρυνση προϊόντων, υποβάθμιση ποιότητας και περικοπή παροχών.
Οι περισσότεροι καταναλωτές γνωρίζουν τον πληθωρισμό ως την άνοδο των τιμών. Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια έχει εμφανιστεί και μια πιο «αθόρυβη» μορφή του — ο κρυφός πληθωρισμός. Πρόκειται για πρακτικές με τις οποίες οι εταιρείες μειώνουν την αξία που λαμβάνει ο καταναλωτής, χωρίς να αυξάνουν το εμφανές κόστος. Έτσι, ενώ πληρώνεις το ίδιο, τελικά παίρνεις λιγότερα.
1. Σμίκρυνση προϊόντων — λιγότερο περιεχόμενο στην ίδια τιμή
Η πιο γνωστή μορφή είναι η σμίκρυνση συσκευασιών. Ένα βαζάκι φυστικοβούτυρο ή μια σακούλα δημητριακών μπορεί να έχει μικρότερη ποσότητα απ’ ό,τι παλαιότερα, αλλά η τιμή να μένει αμετάβλητη. Έρευνες στις ΗΠΑ δείχνουν ότι περίπου το 1/3 των βασικών προϊόντων στην αγορά έχουν μειωθεί σε μέγεθος τα τελευταία χρόνια — από ρολά χαρτιού μέχρι οικογενειακές συσκευασίες σνακ.
2. Υποβάθμιση ποιότητας — φθηνότερα υλικά, ίδια τιμή
Μια πιο ύπουλη μορφή είναι η υποβάθμιση ποιότητας. Οι εταιρείες μειώνουν την ποσότητα ακριβών συστατικών, αντικαθιστώντας τα με φθηνότερα. Παγωτά με λιγότερη κρέμα, αλλαντικά με περισσότερο άμυλο, έτοιμα γεύματα με λιγότερο κρέας — όλα αυτά οδηγούν σε μικρότερη αξία για τον καταναλωτή, χωρίς ο ίδιος να το αντιλαμβάνεται άμεσα.
3. Περικοπή παροχών — πληρώνεις για ό,τι άλλοτε ήταν δωρεάν
Η τρίτη μορφή αφορά τις υπηρεσίες. Από τις αεροπορικές που χρεώνουν για αποσκευές και επιλογή θέσης, μέχρι τα ξενοδοχεία που προσθέτουν «τέλη θερέτρου» ή τις πλατφόρμες streaming που ζητούν επιπλέον συνδρομή για να αφαιρέσουν τις διαφημίσεις — οι καταναλωτές πληρώνουν ολοένα και περισσότερα για ό,τι παλιότερα θεωρούσαν δεδομένο.
Πώς να προστατευτείς
- Έλεγχε την τιμή ανά μονάδα (π.χ. ευρώ ανά κιλό).
- Κράτα φωτογραφίες των προϊόντων που αγοράζεις συχνά, ώστε να εντοπίζεις αλλαγές.
- Προτίμησε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας και αγορές σε μεγάλες συσκευασίες, αν αξίζει.
- Χρησιμοποίησε εφαρμογές cashback ή κάρτες με επιστροφή χρημάτων.
Ο κρυφός πληθωρισμός δε φαίνεται στο ταμείο — τον καταλαβαίνεις μόνο όταν το ψυγείο και το πορτοφόλι σου αδειάζουν πιο γρήγορα. Η γνώση όμως είναι το πρώτο βήμα για να μην πέσεις στην παγίδα.
Προσοχή! Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου ή μέρους αυτών μόνο αν αναφέρεται ως πηγή το https://paidis.com/ και υπάρχει ενεργός σύνδεσμος.