Σημαντική παρουσία κροτώνων και μεγάλη έκθεση των βοοειδών σε κροτωνογενή παθογόνα στον Τύρναβο

Η επιστημονική υπεύθυνη του έργου, εκ μέρους του ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ, Δρ. Σμαράγδα Σωτηράκη τόνισε τη σημασία του έργου: Τα νοσήματα που μεταδίδονται από αρθρόποδα, όπως οι κρότωνες (τσιμπούρια) και τα κουνούπια, προκαλούνται από ποικίλα παθογόνα (ιούς, βακτήρια, πρωτόζωα, έλμινθες) και εμφανίζουν παγκόσμια διασπορά. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται σημαντική έξαρσή τους, κυρίως λόγω της κλιματικής αλλαγής και των μετακινήσεων των ζώων.

Πέραν της σοβαρής επίπτωσης στην υγεία και την παραγωγικότητα των ζώων, αρκετά από τα νοσήματα αυτά αποτελούν ζωοανθρωπονόσους, απειλώντας άμεσα και τη δημόσια υγεία. Τα μηρυκαστικά διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στον κύκλο μετάδοσης. Η μετάδοση ενισχύεται από την αυξημένη πυκνότητα ζώων στις βοσκές, τη στενή επαφή ανθρώπων και ζώων στις αγροτικές περιοχές και την παρουσία άγριων ζώων, που λειτουργούν ως δεξαμενές παθογόνων στο περιβάλλον. Στη χώρα μας, μέχρι σήμερα, δεν υπήρχε ολοκληρωμένη πληροφόρηση σχετικά με τα είδη κροτώνων που προσβάλλουν τα παραγωγικά ζώα, τη γεωγραφική και εποχική διασπορά τους και τα τα παθογόνα που ευθύνονται για κροτωνογενή πυρετό και αναιμίες στα μηρυκαστικά.

Φυσικό αντικείμενο του έργου

Το έργο περιλάμβανε τη διερεύνηση της προσβολής βοοειδών από αναπλάσμωση και μπαμπεσίωση στην περιοχή του Τυρνάβου και τον σχεδιασμό προγράμματος πρόληψης και αντιμετώπισης, προσαρμοσμένου στις τοπικές εκτροφικές συνθήκες.

Στην περιοχή του Τυρνάβου λειτουργούν 27 εκτροφές γαλακτοπαραγωγής και 99 εκτροφές κρεοπαραγωγής και πάχυνσης ενώ για τις ανάγκες του έργου πραγματοποιήθηκαν επισκέψεις σε 45 εκτροφές, με έμφαση σε όσες είχαν ιστορικό εμφάνισης νοσημάτων.

Σε κάθε εκτροφή συλλέχθηκαν στοιχεία μέσω ερωτηματολογίων, εξετάστηκαν τουλάχιστον 5 ζώα για παρουσία κροτώνων και λήφθηκαν δείγματα αίματος. Τα δείγματα αναλύθηκαν εργαστηριακά με μορφολογική ταυτοποίηση κροτώνων, ορολογικές εξετάσεις (ELISA), μοριακές εξετάσεις (PCR). Οι δειγματοληψίες πραγματοποιήθηκαν σε δύο κύκλους (άνοιξη – φθινόπωρο) λόγω της έντονης εποχικότητας των κροτώνων.

Τα αποτελέσματα της μελέτης που υλοποιήθηκε στην ευρύτερη περιοχή του Τυρνάβου αναδεικνύουν με σαφήνεια τη σημαντική παρουσία κροτώνων και τη μεγάλη έκθεση των βοοειδών σε κροτωνογενή παθογόνα, γεγονός που δεν αφορά μόνο την υγεία και την παραγωγικότητα των ζώων, αλλά συνδέεται άμεσα και με τη δημόσια υγεία.

Η ανίχνευση κροτώνων σε σημαντικό ποσοστό εκτροφών, καταδεικνύει ότι στην περιοχή υπάρχουν οι οικολογικές και επιδημιολογικές προϋποθέσεις για τη μετάδοση σοβαρών νοσημάτων στον άνθρωπο. Στο πλαίσιο αυτό, τα αποτελέσματα της μελέτης Τυρνάβου αποτελούν πολύτιμο εργαλείο για τον σχεδιασμό στοχευμένων παρεμβάσεων, τόσο σε επίπεδο κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων όσο και σε επίπεδο δημόσιας υγείας, ενισχύοντας τη διατομεακή συνεργασία Κτηνιατρικών Υπηρεσιών και Υγειονομικών Αρχών.

Πρόληψη και έλεγχος

Δεδομένου ότι για τα περισσότερα κροτωνογενή νοσήματα δεν υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία, η πρόληψη αποτελεί το βασικό μέτρο προστασίας και περιλαμβάνει προγραμματισμένες θεραπείες κατά των κροτώνων, εναλλαγή δραστικών ουσιών, σωστή διαχείριση βοσκοτόπων, ενημέρωση και προστασία ανθρώπων και κτηνοτρόφων.

Στην ενημερωτική εκδήλωση χαιρετισμό απηύθυναν ο Θεματικός Αντιπεριφερειάρχης Πρωτογενούς Τομέα και Αγροτικής Οικονομίας, κ. Δημήτριος Τσέτσιλας, ο Αντιδήμαρχος Πρωτογενούς Τομέα και Πολιτικής Προστασίας Τυρνάβου, κ. Νίκος Νταλαγιαννής και ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Κτηνιατρικής, κ. Αθανάσιος Κωνσταντινίδης.
Στην εκδήλωση συμμετείχαν εκπρόσωποι κτηνοτροφικών συλλόγων, κτηνοτρόφοι της περιοχής και ενδιαφερόμενοι πολίτες. Ακολούθησε γόνιμη συζήτηση και τέθηκαν οι βάσεις για μελλοντικό σχεδιασμό και συνέχιση δράσεων πρόληψης και προστασίας της ζωικής και δημόσιας υγείας.

Προσοχή! Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου ή μέρους αυτών μόνο αν αναφέρεται ως πηγή το https://paidis.com/ και υπάρχει ενεργός σύνδεσμος.