Με τέσσερις διαφορετικές ταχύτητες, οι οποίες σε μεγάλο βαθμό εξαρτώνται και από αυτές που παρέλαβαν από τους διορισμένους περιφερειάρχες που τα είχαν στα χέρια τους επί 3,5 έτη, «έτρεξαν» τα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα (ΠΕΠ) του ΕΣΠΑ οι 13 αιρετοί περιφερειάρχες στον ένα χρόνο που τα ανέλαβαν και επίσημα.
Σύμφωνα με τα από 30.6.2012 στοιχεία των υπουργείων Οικονομικών και Ανάπτυξης, η απορροφητικότητα αναφορικά με τις πληρωμές το τελευταίο έτος αυξήθηκε από το 7,2% μέχρι και το 40%, ενώ όσον αφορά στις συμβασιοποιήσεις από 7,5% μέχρι 46,3%.
Παράλληλα, παρόμοια με τα προ εξαμήνου στοιχεία, τον απολογισμό, δηλαδή, της τετραετίας (1.1.2007-31.12.2011). είναι τα συμπεράσματα αναφορικά με τη συνολική απορροφητικότητα των ΠΕΠ για τα 4,5 χρόνια. Με εξαίρεση τη Δυτική Ελλάδα που μετά το άλμα του τελευταίου μήνα του 2011 (από 30.11.2011 μέχρι 31.12.2011 ανέβηκε πέντε θέσεις), ανέβηκε ακόμη μία θέση στη συνολική κατάταξη (από 8η σε 7η) εκτοπίζοντας έτσι τη Δυτική Μακεδονία, η συνολική κατάταξη με βάση, κυρίως, τις πληρωμές των έργων και δευτερευόντως τις συμβασιοποιήσεις παραμένει η ίδια.
Πόσο, όμως, «έτρεξαν» οι αιρετές περιφέρειες τα ΠΕΠ τον τελευταίο χρόνο:
Οι «οδηγοί»
Τέσσερις είναι οι περιφέρειες που εμφανίζουν τις μεγαλύτερες ταχύτητες στην απορροφητικότητα οδηγώντας την κούρσα, τρεις εκ των οποίων βρίσκονται και στις πρώτες τρεις θέσεις της συνολικής απορροφητικότητας από την εκκίνηση του ΕΣΠΑ. Πρόκειται κατά σειρά για τις περιφέρειες Νοτίου Αιγαίου, Ηπείρου, Δυτικής Ελλάδας και Στερεάς Ελλάδας. Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι περιφέρειες Νοτίου Αιγαίου και Στερεάς Ελλάδας, καθότι είχαν ΑΕΠ μεγαλύτερο του 90% του κοινοτικού μέσου όρου, θεωρούνται περισσότερο «πλούσιες», με αποτέλεσμα να έχουν μικρότερους προϋπολογισμούς και να μην έχουν ως επιλέξιμα τα «δύσκολα» έργα των υποδομών.
– Πρώτη σε ταχύτητα (και πρώτη στη συνολική απορροφητικότητα των 4,5 ετών) είναι η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου που αύξηση τις αποπληρωμές σε σχέση με πέρυσι κατά 40% και τις συμβασιοποιήσεις κατά 46,3%. Να σημειωθεί ότι το Νότιο Αιγαίο έχει αποπληρωμένα έργα ύψους 213,1 εκατ. ευρώ, δηλαδή φτάνει στο 77,8% των συνολικών κονδυλίων του ΠΕΠ που ανέρχονται σε 273,7 εκατ. ευρώ. Παράλληλα εμφανίζει συμβασιοποιημένα έργα ύψους 396,7 εκατ. ευρώ, δηλαδή, 144,9% του συνόλου των κονδυλίων
– Ακολουθεί η Περιφέρεια Ηπείρου (τρίτη στη συνολική κατάταξη) με αύξηση στα αποπληρωμένα έργα σε σχέση με την 30η Ιουνίου 2011 κατά 30,7% και στα συμβασιοποιημένα κατά 37,2%. Συνολικά η Ήπειρος εμφανίζει 58,9% στις αποπληρωμές έργων (214 από τα συνολικά 363,1 εκατ. ευρώ του ΠΕΠ) και 100,1% στις συμβασιοποιήσεις (363,6 εκατ. ευρώ).
– Στην τρίτη θέση (7η στη συνολική κατάταξη των 4,5 ετών της απορροφητικότητας) η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας με αύξηση στις αποπληρωμές κατά 21,5% και στις συμβασιοποιήσεις κατά 22,1%. Συνολικά η Δυτική Ελλάδα εμφανίζει ποσοστό 37,5% στις αποπληρωμές (155,2 από τα 413,8 εκατ. ευρώ) και 56,6% στις συμβασιοποιήσεις (234,5 από 413,8 εκατ. ευρώ).Η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας είναι η τέταρτη πιο «γρήγορη» στην απορροφητικότητα του ΕΣΠΑ το τελευταίο έτος με αύξηση 17,6% στις αποπληρωμές έργων και 43,8% στις συμβασιοποιήσεις. Συνολικά η Στερεά βρίσκεται στη 2η θέση με πληρωμές που φτάνουν το 69,5% του συνολικού προγράμματος (357,8 από 514,5 εκατ. ευρώ) και συμβασιοποιήσεις 120,3% (619,3 από 514,5 εκατ. ευρώ)
Οι «διεκδικήτριες»
Ακολουθεί μία ομάδα δύο περιφερειών που εμφανίζουν σημαντικές ταχύτητες τόσο στις πληρωμές όσο και στις συμβασιοποιήσεις έργων που τις κάνουν να προσεγγίζουν την πρώτη ομάδα και να διεκδικούν με αξιώσεις την είσοδό τους σε αυτή. Πρόκειται για περιφέρειες Θεσσαλίας και Κρήτης οι οποίες εμφανίζουν σχεδόν ταυτόσημες ταχύτητες το τελευταίο έτος αναφορικά με την απορροφητικότητα του ΕΣΠΑ.
Πέμπτη στο… φωτοφίνις -σε σχέση με την Περιφέρεια Κρήτης- είναι η Περιφέρεια Θεσσαλίας, η οποία εμφανίζει αύξηση στις αποπληρωμές κατά 14,4% και στις συμβασιοποιήσεις κατά 22.9%. Στη συνολική απορροφητικότητα η Περιφέρειας Θεσσαλίας βρίσκεται επίσης στην πέμπτη θέση καθώς έχει αποπληρώσει 178,6 εκατ. ευρώ από τα συνολικά 487,9 εκατ. του ΠΕΠ (ποσοστό 38,6%) και έχει συμβασιοποιήσει 380,6 εκατ. ευρώ (ποσοστό 78%).
Με την ίδια ταχύτητα στις αποπληρωμές (+14,4%) και κατά 0,1% μικρότερη στις συμβασιοποιήσεις (22,8%) η Περιφέρεια Κρήτης καταλαμβάνει την έκτη θέση στην… ετήσια ταχύτητα της απορροφητικότητας του ΕΣΠΑ. Στη συνολική απορροφητικότητα η Κρήτη βρίσκεται στη 10η θέση με 33,1% στις πληρωμές (164 από 492,3 εκατ. ευρώ) και 67,4% στις συμβασιοποιήσεις (331,9 από 412,3 εκατ. ευρώ).
Οι «μέτριες»
Σ’ αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται τρεις περιφέρειες που εμφανίζουν μέτριες ταχύτητες κυρίως στις αποπληρωμές έργων τον τελευταίο χρόνο. Πρόκειται για τις περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας, Βορείου Αιγαίου, και Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης.
Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας με αύξηση κατά 13,3% στις αποπληρωμές και 18,8% στις συμβασιοποιήσεις καταλαμβάνει την έβδομη θέση. Στη συνολική κατάταξη βρίσκεται αρκετά ψηλότερα (στην 4η θέση) με πληρωμές 40,7% (840,7 από τα συνολικά 2.042,5 του ΠΕΠ) και συμβασιοποιήσεις 82,7% (1705,4 εκατ. ευρώ).
Ακολουθεί η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου με αύξηση στις αποπληρωμές 11,8% και στις συμβασιοποιήσεις 13,2%. Πρόκειται για σημαντική πρόοδο καθώς στη συνολική κατάταξη βρίσκεται στην 13η, τελευταία θέση με 27,4% πληρωμές (97,3 από 355,2 εκατ. ευρώ) και 53,8% στις συμβασιοποιήσεις (191,2 από 355,2 εκατ. ευρώ).
Με +10,8% στις πληρωμές και +28,9% στις συμβασιοποιήσεις, η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης καταλαμβάνει την ένατη θέση. Στη συνολική κατάταξη βρίσκεται επίσης στην ένατη θέση με 33,2% στις αποπληρωμές (183,8 από 553,3 εκατ. ευρώ) και 73,6% στις συμβασιοποιήσεις (407,6 από 553,3 εκατ. ευρώ).
Οι «αργές»
Στην τελευταία κατηγορία βρίσκονται τρεις περιφέρειες: Ιονίων Νήσων, Δυτικής Μακεδονίας και Αττικής.
Στη δέκατη θέση με «ταχύτητα» +10,1% στις αποπληρωμές και μόλις 7,5% (τη χαμηλότερη απ’ όλες τις περιφέρειες) στις συμβασιοποιήσεις βρίσκεται η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων. Μάλιστα, εμφανίζει σημαντική υποχώρηση σε σχέση με τη συνολική της κατάταξη στα 4,5 έτη ΠΕΠ, καθώς βρίσκεται στην έκτη θέση με 37,8% στις αποπληρωμές (106,2 από 280,7 εκατ. ευρώ) και 60,2% στις συμβασιοποιήσεις (169,1 από 280,7)
Ακολουθεί η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας με αύξηση 9,5% στις αποπληρωμές και 12,6% στις συμβασιοποιήσεις. Στη συνολική κατάταξη η Δυτική Μακεδονία βρίσκεται στην όγδοη θέση με 36,8% στις αποπληρωμές (179,2 από 486,4 εκατ. ευρώ) και 56,3% στις συμβασιοποιήσεις (274,2 από 486,4 εκατ. ευρώ)
Τελευταία η μεγαλύτερη περιφέρεια της χώρας, η Περιφέρεια Αττικής, η οποία «έτρεξε» το διάστημα 30.6.11-30.6.12 με μόλις +8,5% στις αποπληρωμές έργων και +8,7% στις συμβασιοποιήσεις. Συνολικά, η Περιφέρεια Αττικής, βρίσκεται επίσης σε πολύ χαμηλή θέση (11η) με αποπληρωμές 30,7% (881,4 από 2868,2 εκατ. ευρώ) και συμβασιοποιήσεις 51,2% (1468,6 από 2868,2 εκατ. ευρώ).