Την προετοιμασία της για την προγραμματική περίοδο 2014 – 2020, δηλαδή για το «νέο ΕΣΠΑ», ξεκίνησε η Θεσσαλία με την ενημερωτική ημερίδα που πραγματοποιήθηκε στη Λάρισα και είχε ως βασικό της σκοπό την ενημέρωση των δημόσιων, οικονομικών και κοινωνικών φορέων της Θεσσαλίας για την κατάρτιση του νέου Σχεδίου Περιφερειακής Ανάπτυξης της περιφέρειας για την περίοδο 2014-2020.
«Στόχος μας είναι να δούμε τη Θεσσαλία του σήμερα και να σχεδιάσουμε τη Θεσσαλία του αύριο. Να δούμε τους Θεσσαλούς και τις ανάγκες τους. Να καταγράψουμε τα δυνατά σημεία της, όπως και τις αδυναμίες και τα προβλήματά που εμφανίζονται και να αξιολογήσουμε το πού θέλουμε να φτάσουμε. Με ποια εργαλεία, μηχανισμούς έργα και δράσεις. Και όλα αυτά μέσα από συγκεκριμένες ενέργειες, χρονοδιαγράμματα και με τη συνεργασία όλων μας. Για να καταρτίσουμε την Αναπτυξιακή Στρατηγική της Θεσσαλίας για την περίοδο 2014-2020, πρέπει να θέσουμε το Όραμα για τη Θεσσαλία, από σήμερα κιόλα. Και με βάση αυτό να προχωρήσουμε», τόνισε ο περιφερειάρχης κ. Κώστας Αγοραστός στην εναρκτήρια ομιλία του οριοθετώντας το πλαίσιο που θα ακολουθηθεί στο σχεδιασμό του νέου ΠΕΠ που ονομάζεται Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης (ΣΕΣΧ).
Όπως εξήγησε ο κ. Αγοραστός η Περιφέρεια είναι η μοναδική αρχή η οποία πρόκειται να υλοποιήσει σε συνεργασία με τους υπόλοιπους φορείς το «νέο ΕΣΠΑ» και κατά συνέπεια κάθε έργο που εντάσσεται στο ΣΕΣΧ μπαίνει στη λογική του κόστους-οφέλους και όχι όπως γινόταν έως σήμερα.
Ο περιφερειάρχης πραγματοποίησε μια μικρή αναφορά και στο υπάρχον ΠΕΠ, το ΕΣΠΑ 2007-2013 σημειώνοντας ότι ενώ απ’ την έναρξη του ΕΣΠΑ εντάχθηκαν στη Θεσσαλία έργα 2,2 δισ. ευρώ, μόνο τον τελευταίο χρόνο η αιρετή Περιφέρεια ενέταξε έργα συνολικού προϋπολογισμού 1 δισ. ευρώ.
«Ελλείψει εθνικών πόρων σήμερα για χρηματοδότηση έργων, το Ε.Σ.Π.Α. ως μοναδική πηγή χρηματοδότησης πλέον, στηρίζει την τοπική οικονομία με μεγάλο εισοδηματικό πολλαπλασιαστή. Σε όλη τη Θεσσαλία έχουν εγκατασταθεί εργοτάξια κατασκευής έργων ή εγκαθίστανται σύντομα, προσφέροντας άμεση εργασία σε εργαζόμενους και έμμεση στην αγορά προμήθειας των υλικών τους, πετρελαίου κ.α. και γενικότερα στήριξη στο εισόδημα της Θεσσαλίας. Υποστηρίζουν τα έργα εθνικών πόρων , είτε εντασσόμενα στο Πρόγραμμα ΠΙΝΔΟΣ, πόρων ΚΑΠ κ.α.
Το Ε.Σ.Π.Α. Θεσσαλίας είναι ένα υγιές Πρόγραμμα και η πρόοδός του αντανακλά στην πραγματική οικονομία.
Μέσα στο όλο πλέγμα έργων και δράσεων , αναφέρω ενδεικτικά μεγάλα έργα σε Τομεακά Προγράμματα, όπως η ολοκλήρωση του ΠΑΘΕ στην περιοχή της Θεσσαλίας, το έργο υδροδότησης από το Φράγμα Σμοκόβου, το Αεροδρόμιο της Σκιάθου, οι Λιμνοδεξαμενές του Ξηριά στον Αλμυρό , στη Σκόπελο και στην Αλόννησο, το Φράγμα Ληθαίου στα Τρίκαλα, το Αρχαίο Θέατρο Λάρισας , η υποστήριξη των πρανών στη Ι.Μ. Παναγίας Πελεκητής στην Καρδίτσα, η ολοκλήρωση του Περιφερειακού δακτυλίου του Βόλου, το έργο της Κάρλας, η αποχέτευση λυμάτων σε μια σειρά από πόλεις και οικισμούς της Θεσσαλίας, έργα Ψηφιακής σύγκλισης όπως η Ψηφιακή Απεικόνιση Μετεώρων , Ολύμπου κ.α.
Από τα έργα του Περιφερειακού Προγράμματος της Θεσσαλίας στο ΕΣΠΑ ενδεικτικά αναφέρουμε την ολοκλήρωση των εργασιών στον οδικό άξονα Τρίκαλα – Λάρισα, Λάρισα – Καρδίτσα, αντιπλημμυρικά έργα στο Βόλο και σε λοιπές περιοχές, έργα ύδρευσης για εξασφάλιση ποιότητας και ποσότητας πόσιμου ύδατος, έργα υποδομών και προμήθειας εξοπλισμού σημαντικότατου προϋπολογισμού στην πρωτοβάθμια , δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση στη Θεσσαλία, έργα υγείας πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας, έργα σημαντικά στον τομέα του πολιτισμού, έργα περιβαλλοντικά κ.α.», τόνισε χαρακτηριστικά.
Νέα προγραμματική περίοδος
Για το πλαίσιο της νέας Προγραμματικής Περιόδου ο περιφερειάρχης ανέφερε ότι η βασική πρόκληση, είναι η μέγιστη συμβολή των νέων διαρθρωτικών πόρων στην αναστροφή του κλίματος ύφεσης και ταυτόχρονα στην ανάπτυξη μέσα από στοχευμένες και πολλαπλασιαστικού χαρακτήρα παρεμβάσεις, σε τομείς που παρουσιάζουν μέγιστη προστιθέμενη αξία για τη χώρα και τις περιοχές της.
Βασική στρατηγική επιδίωξη αποτελούν η ανάπτυξη, η δημιουργία θέσεων απασχόλησης και η αποκατάσταση της τρωθείσας από την κρίση κοινωνικής συνοχής.
Συνοπτικά, το Σχέδιο Θεσσαλίας πρέπει να περιλαμβάνει:
1. Η θέση της Περιφέρειας στο εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές περιβάλλον.
2. Αποτίμηση των αποτελεσμάτων των παρεμβάσεων στην Περιφέρεια μέχρι σήμερα (συμπεριλαμβανομένης και εκτίμησης για την εικόνα μέχρι το τέλος της τρέχουσας προγραμματικής περιόδου).
3. Αναφορά δυνατών σημείων, αδυναμιών, ευκαιριών και κινδύνων της Περιφέρειας.
4. Αναφορά βασικών προτεραιοτήτων ανάπτυξης της Περιφέρειας και ιεράρχησή τους
5. Αναγκαίες θεσμικές και οργανωτικές προσαρμογές – Κάλυψη προβλεπόμενων από των Κανονισμό «Αιρεσιμοτήτων» (Conditionalities).
6. συνοπτική αποτύπωση εκτιμήσεων πιθανών ενδοπεριφερειακών διαφοροποιήσεων και επιδράσεων στο πλαίσιο των περιφερειακών προτεραιοτήτων ανάπτυξης
Όσο για τη στόχευση ο κ. Κώστας Αγοραστός τόνισε ότι το όραμα είναι μια Θεσσαλία ισχυρή και καινοτόμος στην Ευρώπη, με επίκεντρο τον άνθρωπο και το περιβάλλον, θετική δύναμη αλλαγής και δημιουργικής ανατροπής, έξυπνη, βιώσιμη, χωρίς αποκλεισμούς.
Με αξιολόγηση, καταγραφή και επεξεργασία όλων των «δυνατών» και «αδυνάτων» σημείων μας, ιεράρχηση αναγκών και προτεραιοτήτων στην Περιφέρεια, στηρίζουμε τη σύνταξη του Στρατηγικού Σχεδίου Ανάπτυξης.
Προσβλέπουμε σε μια Περιφέρεια που θα αναδείξει τον πλούσιο φυσικό πλούτο της, θα αναδείξει τον πολιτισμό της, θα αναπτύξει κέντρα θεματικού τουρισμού, θα δώσει ώθηση στις επιχειρήσεις όλων των κλάδων και με έμφαση στις εξαγωγές, θα ενισχύσει και καταστήσει καινοτόμα τη γεωργία και τους κλάδους της, τον αγροδιατροφικό τομέα, θα ενισχύσει την έρευνα, την τεχνολογική ανάπτυξη και την καινοτομία σε όλο το εύρος δραστηριοτήτων της, θα εργαστεί προς την αντιμετώπιση των αποτελεσμάτων της κλιματικής αλλαγής.
Θα αντιμετωπίσει με έργα τη διαχείριση των βιοαποδομίσιμων αστικών αποβλήτων της, θα αντιμετωπίσει τα λύματα, τις υδρευτικές και αρδευτικές ανάγκες, τη διασύνδεση όλων των περιοχών της με τα κέντρα της περιφέρειας και της χώρας. Θα ενισχύσει τις πόλεις και τους οικισμούς με έργα βελτίωσης ποιότητας ζωής των κατοίκων της, θα επενδύσει στον αθλητισμό.
Θα προστατεύσει το πολύτιμο περιβάλλον της, θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας, θα συγκρατήσει τον πληθυσμό της και θα υπερασπιστεί τους πολίτες της παρέχοντας τους αξιοπρεπή διαβίωση. Θα δώσει διακριτό «στίγμα» στη χώρα και στην Ευρώπη, θέτοντας την εξωστρέφεια ως 1ο στόχο ενεργειών της.
Θέλουμε και μπορούμε, όλοι μαζί, για το μέλλον της Θεσσαλίας.
Οι εισηγητές
Τα βασικά σημεία για τη Νέα Προγραμματική Περίοδο 2014 -2020 παρουσίασε ο προϊστάμενος της Ειδικής Υπηρεσίας Στρατηγικής, Σχεδιασμού και Αξιολόγησης Αναπτυξιακών Προγραμμάτων του υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Μεταφορών και Δικτύων κ. Ιωάννης Φίρμπας, ο οποίος ανέφερε ότι η Περιφέρεια Θεσσαλίας αποτελεί «πιλότο» στην εφαρμογή πολλών Προγραμμάτων και Σχεδίων τα οποία κατόπιν εφαρμόζονται και στις υπόλοιπες Περιφέρειες.
Σε σχέση με το πλαίσιο σχεδιασμού που εφαρμόστηκε έως σήμερα, θα υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές, ως προς το ύψος των διαθέσιμων πόρων, που αναμένεται να μειωθεί, ως προς τις προϋποθέσεις εκταμίευσης, με την εισαγωγή σειράς «αιρεσιμοτήτων» και συνεχούς αξιολόγησης που θα εφαρμόζονται καθ’ όλη τη διάρκεια του Προγράμματος, και με την δεσμευτικότερη κατεύθυνση πόρων σε συγκεκριμένες επενδυτικές προτεραιότητες με ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία.
Στην ημερίδα υπήρξαν ενημερώσεις από εκπροσώπους των παρακάτω κεντρικών φορέων για την πρόοδο του Σχεδιασμού της νέας Προγραμματικής Περιόδου στον τομέα ευθύνης τους:
* Υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Μεταφορών & Δικτύων,
* Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων,
* Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας καθώς και από
* Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ).
Από την πλευρά της Περιφέρειας η προϊσταμένη της Ενδιάμεσης Διαχειριστικής Αρχής η. Μελίνα Σαραφίδου ανέλυσε τις γενικές αρχές κατάρτισης του Σχεδίου Ανάπτυξης της Θεσσαλίας, το χρονοδιάγραμμα των απαιτούμενων ενεργειών καθώς και το προτεινόμενο πλαίσιο συνεργασίας-διαβούλευσης της Περιφέρειας με το σύνολο των φορέων της που εκπροσωπούν τον κοινωνικοοικονομικό και παραγωγικό ιστό της Περιφέρειας.
Η ημερίδα ολοκληρώθηκε με τις τοποθετήσεις των εκπροσώπων των φορέων σχετικά με τον σχεδιασμό της νέας αναπτυξιακής διαδικασίας της Περιφέρειας Θεσσαλίας, που θα αποτελέσουν και την έναρξη των διαδικασιών διαβούλευσης, με στόχο την μέγιστη δυνατή ενσωμάτωση των θέσεων των φορέων για την ανάπτυξη της Περιφέρειας.
