Πριν από μερικές δεκαετίες πιστεύαμε πως στον Άρη υπάρχουν νοήμονα όντα τα οποία θα μας εξαπέλυαν επίθεση προκειμένου να κατακτήσουν την Γη… Όλα αυτά ανήκουν στο παρελθόν. Αυτό όμως που πιστεύουμε σήμερα είναι πως είναι πολύ πιθανόν όντως ο «Κόκκινος Πλανήτης» να φιλοξενούσε ζωή.
Γράφει ο Γιώργος Μιχαηλίδης
Ο Άρης είναι ένα δύσκολο μέρος για να ζει κανείς… Είναι ψυχρός, και στεγνός. Έχει λεπτή ατμόσφαιρα, πράγμα που σημαίνει ότι οι μετεωρίτες που κυκλοφορούν ελεύθεροι μπορούν να πέσουν ανά πάσα στιγμή στο κεφάλι σου, και δεν έχει μαγνητικό πεδίο, άρα ο Ηλιακός Άνεμος χτυπά κατευθείαν την επιφάνεια του πλανήτη. Γι΄αυτό λοιπόν δεν ζει κανείς στον Άρη. Τουλάχιστον καμμία σύνθετη μορφή ζωής, οι επιστήμονες προσπαθούν να επιβεβαιώσουν ή να απορρίψουν το ενδεχόμενο ύπαρξης μικροβιακής μορφής ζωής.
Ο πλανήτης Άρης πάντοτε ήταν «διεγερτικός» για τον άνθρωπο. Και δικαίως, γιατί από πλευράς μορφολογίας και σύνθεσης είναι ο πιο κοντινός πλανήτης που έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά στοιχεία με την Γη. Θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι το μικρό αδελφάκι της Γης, που… πέθανε. Ναι ίσως ο Άρης κάποτε ήταν σαν την Γη αλλά πέθανε.
Αυτό είναι το μεγάλο ντιμπέιτ των επιστημόνων. Σύμφωνα με τα δεδομένα που υπάρχουν μέχρι στιγμής, ο Άρης ίσως κάποια στιγμή στο παρελθόν έμοιαζε πολύ με την Γη, έχοντας, ατμόσφαιρα, θάλασσες, βουνά, ίσως και ζωή. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα με την σειρά.
Ωκεανοί κρυμμένοι κάτω από το έδαφος
Από τους αρειανούς μετεωρίτες που έχουν έχουμε βρει στον πλανήτη μας, οι επιστήμονες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα πως κάτι βίαιο έγινε στον Άρη πριν από 4,5 περίπου δισεκατομμύρια χρόνια, με αποτέλεσμα ο Άρης να χάσει την ατμόσφαιρά του. Από τους μετεωρίτες αυτούς λοιπόν έχει διαπιστωθεί και η σύνθεση του εδάφους και της τωρινής ατμόσφαιράς του. Μία δουλειά που συνεχίζουν πολύ καλύτερα τα ρομποτικά οχήματα στον Κόκκινο Πλανήτη όπως το Quriocity. Γιατί όμως πιστεύουμε πως υπήρχε ατμόσφαιρα;
Αυτήν την στιγμή πιστεύεται πως ο Άρης έχει τόσο νερό που θα μπορούσε να καλύψει ολόκληρη την επιφάνειά του δημιουργώντας βάθος από 20 έως 1000 μέτρα. Το νερό όμως αυτό λόγω των θερμοκρασιών αλλά και της… κατάστασης που επικρατεί στην επιφάνεια του Άρη βρίσκεται κάτω από το έδαφος σε παγωμένη μορφή. Έτσι βάσει του μοναδικού αξιώματος που έχουν οι επιστήμονες που ασχολούνται με το διάστημα πως όπου υπάρχει νερό δύναται να υπάρχει και ζωή, πιστεύεται ότι ο Άρης παλαιότερα ήταν πολύ πιο φιλικό περιβάλλον για την ανάπτυξη ζωής.
Ο βίαιος θάνατος του πρώην… πράσινου πλανήτη
Για τους επιστήμονες υπάρχουν δύο θεωρίες. Αυτή της έλλειψης μαγνητικού πεδίου και αυτή της χαμηλής βαρύτητας. Ας ξεκινήσουμε από την δεύτερη.
Ο Άρης είναι έχει μόλις την μισή διάμετρο από την Γη, το 11% της μάζας της και μόλις το 38% της βαρύτητάς της. Βάσει αυτών των στοιχείων είναι πολύ πιο δύσκολο για την ατμόσφαιρά του να διατηρηθεί. Έτσι, λόγω χαμηλής βαρύτητας, είναι ευκολότερο για τα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας να εξατμίζονται στο διάστημα. Και όσο γίνεται αυτό η ατμόσφαιρα λεπταίνει. Και όσο λεπταίνει τόσο πιο εύκολο είναι για μεγαλύτερους μετεωρίτες να εισέρχονται στο εσωτερικό της ατμόσφαιράς του. Και όσο συνεχίζεται αυτό τόσο πιο εύκολο είναι να δημιουργούνται «τρύπες» στην ατμόσφαιρα. Και πάει λέγοντας…
Παράλληλα οι επιστήμονες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα πως η ατμόσφαιρα του Άρη δεν έχει δεχθεί πολλές μεταβολές τα τελευταία 3,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Έτσι πιστεύεται πως η «υγρή» περίοδος του Άρη διήρκεσε «μόνο» το πρώτο δισ. της ηλικίας του.
Άλλος λόγος, είναι η έλλειψη μαγνητικού πεδίου. Το μαγνητικό πεδίο της Γης είναι ίσως το πιο σημαντικό στοιχείο για την διατήρηση της ζωής στον πλανήτη μας. Αυτή είναι η γραμμή άμυνας της Γης απέναντι στον ηλιακό άνεμο και την συμπαντική ακτινοβολία. Χωρίς το μαγνητικό πεδίο, η ατμόσφαιρα της Γης θα υπόκειντο σε συνεχή φθορά και εν τέλει «τραυματισμό» της σε σημείο εξαφάνισης. Τώρα με το μαγνητικό πεδίο, οι απειλές αυτές προσκούουν και εκτοξεύονται στο αχανές διάστημα. Εδώ όμως πρέπει να σημειώσουμε το εξής: Το μαγνητικό πεδίο είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τον πυρήνα του πλανήτη, και ο πυρήνας του Άρη είναι παγωμένος.
Ναι ο πυρήνας του Άρη είναι ακίνητος και παγωμένος, με αποτέλεσμα ο Κόκκινος Πλανήτης να μην έχει καμμία εδαφική δραστηριότητα όπως σεισμούς και εκρήξεις ηφαιστείων. Έτσι λόγω της έλλειψης ενεργού πυρήνα δεν υφίσταται και μαγνητικό πεδίο. Γιατί όμως ο πυρήνας του Άρη πάγωσε; Τι είναι αυτό που τον έκανε να ρίξει την θερμοκρασία του και εν τέλει να σταματήσει να είναι ενεργός; Αυτό είναι ένα ερώτημα το οποίο ακόμα δεν έχει απαντηθεί. Πάντως το 1 δισ. χρόνια που ο Άρης ήταν ζωντανός, είναι αρκετό για την ανάπτυξη ζωής, από την στιγμή πάντα που είχε τις κατάλληλες συνθήκες….
Είμαστε και εμείς Αρειανοί
Πού πήγαν λοιπόν οι «κάτοικοι» του Άρη πριν την καταστροφή του. Σύμφωνα με μία από τις θεωρίες η οποία γίνεται μάλιστα δημοφιλής στους επιστημονικούς κύκλους όσο περνούν τα χρόνια είναι πως ο Άρης ξεκίνησε να πεθαίνει μετά από πρόσκρουση μετεωρίτη ο οποίος έκανε τον πυρήνα του να πεθάνει και εξαφάνισε κάθε ίχνος ζωής μία για πάντα από τον πλανήτη. Έτσι από την πρόσκρουση αυτή του μετωρίτη εκτοξεύτηκαν κομμάτια εδάφους από τον Άρη τα οποία ταξίδεψαν στο διάστημα και κατέληξαν στην Γη, κουβαλώντας έτσι κάποιου είδους μικροβιακή ζωή η οποία τελικά εξελίχθηκε σε αυτό που γνωρίζουμε σήμερα, την ζωή στον πλανήτη μας. Άλλωστε απίθανο δεν είναι, πρόσφατοι μετεωρίτες από τον Άρη όπως προείπαμε έχουν βρεθεί στην Γη. Γιατί κάποιος από αυτούς να μην έφερε μαζί του… ζωή;
