Δύσκολο να μιλήσεις μπροστά σε καταξιωμένους συνδικαλιστές που αφιέρωσαν τη ζωή τους στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων των εκπαιδευτικών και μάλιστα σε ένα κρίσιμο συνέδριο. Είναι όμως τόσο απελευθερωτικό να λες αυτό που πραγματικά πιστεύεις.
Χρόνια μέσα στις τάξεις, δίπλα στις νέες γενιές που διψάνε για λίγο ουρανό, ζούμε ξανά και ξανά τη ματαίωση. Έτσι όπως το σχολείο μας είναι δομημένο, ποτέ δε θα μπορέσουμε να προσφέρουμε στους μαθητές μας τον ουρανό που τους αξίζει να βλέπουν. Υπηρετούμε ένα εκπαιδευτικό σύστημα που δεν εκπαιδεύει πολίτες αλλά προετοιμάζει υποταγμένες συνειδήσεις, εκπαιδευμένες να φιμώνουν την κριτική τους σκέψη.
Κάθε συνέδριο και κάθε μέρα μας προκαλεί συνεπώς να αρθρώσουμε λόγο, να αντιπροτείνουμε, να οικοδομήσουμε το νέο σχολείο βρίσκοντας τον κοινό βηματισμό μας προς το όραμα. Η πρόκληση είναι να ξεκινήσει η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση από εμάς και θα είναι πραγματικά επαναστατική, γιατί δε θα επιβάλλεται από καμία ηγεσία αλλά θα πηγάζει από το γόνιμο έδαφος της εκπαιδευτικής σκέψης που έχει ψηλαφίσει τις πληγές του σχολείου και ξέρει πού αυτό ματώνει.
Τώρα που η φτώχεια έριξε κάτω τη δημόσια εκπαίδευση, που γύμνωσε το σχολείο από υποδομές, πρέπει να είμαστε, πιο επιτακτικά από ποτέ, προετοιμασμένοι να στηρίξουμε με συγκεκριμένες προτάσεις τους μαθητές μας προσφέροντάς τους εκείνο το σχολείο (τα αναλυτικά προγράμματα, τη δομή, την ύλη) που θα τους θωρακίζει με κρίση, με λογισμό, με ουσιαστικές γνώσεις, γιατί κουραστήκαμε πια και εμείς, σχεδόν ντρεπόμαστε, να υπηρετούμε ένα σύστημα που εμποδίζει την ουσιαστική επικοινωνία με τη γεμάτη παλμό νεανική σκέψη, που καθηλώνει τα νεανικά μυαλά προσανατολίζοντας τα σε μια στείρα παπαγαλία.
Είναι διττά φτωχό το σχολείο μας. Μίζερο. Σα να ξέχασε το στόχο του: να εκπαιδεύει τους πολίτες του αύριο έτσι, ώστε να μη ζούνε παρά μόνο αναπνέοντας αέρα δημοκρατίας.
Και όσο εμείς δεν ανταποκρινόμαστε στην πρόκληση αυτής της πραγματικότητας, τόσο η κάθε μέρα απομυζά την αξιοπρέπειά μας. Σε τούτη την απαξίωση εξάλλου βρήκε πρόσφορο έδαφος η πολιτική των πέντε προηγούμενων χρόνων να πατήσει πάνω και να γυμνώσει κι άλλο το σχολείο, να το κάνει όχι μόνο πιο φτωχό σε υποδομές αλλά και να το καθυποτάξει, εξωθώντας τους μαθητές σε ένα μάταιο, κοπιαστικό αγώνα συσσώρευσης άχρηστων πληροφοριών που θα έπρεπε ως καταθέτες πειθήνια να καταθέσουν στην τράπεζα των θεμάτων, και εκβιάζοντας από την άλλη τους εκπαιδευτικούς με έναν ανεκδιήγητο, άνευ προηγουμένου, νόμο που δήθεν αξιολογούσε αλλά στην ουσία έλεγχε. Έλεγχε, εκφόβιζε και τρομοκρατούσε τον εκπαιδευτικό και έδινε δύναμη σε ανθρωπάκια που χρόνια έξω από τις τάξεις μάζευαν τα, -όχι και με τόσο πάντα ξεκάθαρο τρόπο-, αντικειμενικά τους προσόντα, τα οποία ωστόσο τους έδιναν το θράσος να ασκούν εξουσία.
Πολλούς από αυτούς τους μικρούς Κρέοντες η πρόσφατη ψήφος των συλλόγων των εκπαιδευτικών τους έστειλε πίσω στα θρανία, στις τάξεις, τους υπενθύμισε ότι είναι και αυτοί κομμάτι από εμάς. Ποιος το έκανε; Η ψήφος. Η δύναμή μας. Το πιο ισχυρό μας όπλο.
Η ψήφος που τον Ιανουάριο τερμάτισε τις πολιτικές της προηγούμενης κυβέρνησης, εκείνη η ψήφος που έδωσε το πρώτο ράπισμα στις αγορές (ποιος θα το πίστευε ότι μιλάμε για ανθρώπους χρησιμοποιώντας τη λέξη αγορές;). Αυτή την ψήφο τώρα στη νέα ιστορική πρόκληση δημοκρατίας και αξιοπρέπειας, αυτή, φοβούνται οι δανειστές και όλη η προηγούμενη διεφθαρμένη ελίτ, γι’ αυτό τώρα λυσσάνε. Εκείνοι, φαίνεται, ξέρουν τη δύναμη της ψήφου που έχουμε στα χέρια μας, εμείς, μόλις τη συνειδητοποιήσουμε, θα νιώσουμε δέος, θα εκπλαγούμε από το μέγεθός της! Γι’ αυτό το λόγο εκείνοι επιστράτευσαν κάθε μέσο!
Δεν ακούτε τις σειρήνες; Δεν ακούτε τα φερέφωνά τους; Δεν αηδιάζετε με την απροκάλυπτη προπαγάνδα; Δεν βλέπετε τη γύμνια του βασιλιά; Ξεγυμνώθηκαν και νομίζουν πως είναι ντυμένοι. Η ιδιοτέλεια, η υποκρισία, η αναίδεια και το θράσος, η ανομία, η επιδίωξη τους τα συμφέροντα να επιβληθούν στους λαούς, αυτά είναι τα ρούχα του βασιλιά. Αυτά είναι τα ρούχα των δανειστών, των φιλομνημονιακών κυβερνήσεων, των ντόπιων συμφερόντων και δυστυχώς όλων όσων συσκοτίζουν το ερώτημα του δημοψηφίσματος: Ναι στα σχέδια των δανειστών ή Όχι;
Το ερώτημα είναι αμείλικτο. Αλλά πρέπει να το απαντήσουμε χωρίς αστερίσκους και υποσημειώσεις. Ούτε όχι …αλλά… Ούτε ναι… αλλά… Κατανοητό βέβαια, δύσκολο, πώς να πεις ξεκάθαρα το ναι, όταν ξέρεις μέσα σου ότι πρέπει να πεις όχι: Όχι στη λιτότητα, όχι στο κατεστημένο, όχι στις ακυρώσεις εργασιακών δικαιωμάτων.
Εξάλλου το ναι το γνώρισες. Σήμαινε απολύσεις, σήμαινε εξαθλίωση, φτώχεια, ανεργία, αυτοκτονίες, υποδούλωση. Πώς να πεις τώρα ναι. Πρέπει να κατασκευαστεί το άλλοθι! Κατασκευάζεται «για χάρη σου» από πολύ συγκεκριμένους κύκλους, γιατί σε αυτή την περίπτωση δε τους νοιάζει η χώρα αλλά τους νοιάζει να πέσει μια κυβέρνηση. Μόνο που αυτό δεν εκστομίζεται.
Έλεγε ο Μακρυγιάννης: «αλλά η αλήθεια είναι πικρή και όσοι κάμαμε το κακό μας κακοφαίνεται ότι και το κακό το θέλουμε και το συμφέρον να το κάνουμε και καλούς πατριώτες θέλουμε να μας λένε». Εμ δε γίνεται! «Είμαστε στο εμείς και όχι στο εγώ. Και εις το έξι να μάθωμεν γνώσιν αν θέλωμεν να φτιάσωμεν χωριόν.»
Ούτε στάση «εποχής» (ρεύμα που υποστήριζε ότι σε συμφέρει στη ζωή να μη λες ούτε ναι ούτε όχι) επιτρέπεται να κρατήσεις. Γιατί η ιστορία διαδραματίζεται με τα όχι. Τι θα πει παρών; Είσαι πολίτης, σε ρωτά η χώρα σου. Είναι σα να έχεις μπροστά σου μια ταμπέλα που δείχνει «προς αξιοπρέπεια και δημοκρατία» και εσύ λες αυτό το δρόμο δεν το βαδίζω, γιατί δε μου αρέσει η εταιρία που τον κατασκεύασε, θα τον χαλάσω πρώτα …..μετά ..θα.. ίσως φτιάξω το δικό μου δρόμο κι αν κι όταν … Και ως τότε τι; Η ζωή είναι επιτακτική. Τώρα πρέπει υπεύθυνα να διαβείς αυτό το δρόμο, αλλιώς σε ακυρώνει η ιστορία. Εκτός αν εννοείς «καλά είναι κι έτσι».
Τέρμα οι υπεκφυγές απέναντι στους κερδοσκόπους και στους δανειστές. Αυτή τη φορά η χώρα μας ζητάει να εκφράσουμε τη βούλησή μας. Την προηγούμενη φορά απλώς παρακολουθούσαμε παθητικά από τους τηλεοπτικούς δέκτες τους κυβερνώντες να υπογράφουν μνημόνια, αδιάβαστα, εν μια νυκτί, με σπουδή και με βιασύνη. Αλήθεια κανείς σας τότε δεν αισθανόταν την ανάγκη να φωνάξει και να εισακουστεί: μην υπογράφετε; Δεν ήθελες να τους σταματήσεις;
Λοιπόν ήρθε η στιγμή που οι κυβερνώντες μας ρωτούν και πρέπει να απαντήσουμε με ευθύνη. Όποιος ελεύθερα συλλογάται συλλογάται υπεύθυνα. Στην ευθύνη και την ελευθερία είναι που στηρίζεται η δημοκρατία. Ποιος όμως μπορεί να φοβάται τη δημοκρατία; Όποιος δε θέλει να πάρει την ευθύνη, γιατί αυτός δεν είναι ελεύθερος. Φοβάται όποιος είναι «δεσμώτης»! Δέσμιος συμφερόντων, ιδεοληψιών, πολιτικών σκοπιμοτήτων και πολιτικής εμπάθειας.
Και μια που μιλάμε για ελευθερία και δεσμώτες ας θυμηθούμε τον Αλέκο Παναγούλη:
«Καλή η Λογική και η Σωφροσύνη
Όταν όμως υπάρχει η Λευτεριά.
Οι τυραννίες γκρεμίζονται με αγώνες.
Της λευτεριάς το παραμύθι με αίμα γράφεται.
Αδέλφια που θα ζήσετε μετά από μας,
Μην καταριέστε τους δειλούς
Που δίστασαν να μπούνε στον αγώνα.
Λυπηθείτε τους και συνεχίστε το δρόμο μας.
Εμείς υπεύθυνα θα συνεχίσουμε το δρόμο τους. Και είναι ο δρόμος του Όχι.
