Προειδοποίηση πως η μείωση των προϋπολογισμών των περιφερειακών προγραμμάτων για την ολοκλήρωση του ΕΣΠΑ 2007 – 2013 δε θα αποτελέσει λύση αλλά «ναυάγιο» για την εθνική οικονομία, απηύθυνε ο Πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας κ. Κώστας Αγοραστός μιλώντας στο πλαίσιο σύσκεψης για το ΕΣΠΑ παρουσία του υπουργού Οικονομίας κ. Νίκου Χριστοδουλάκη.
Η σύσκεψη για την υλοποίηση του ΕΣΠΑ 2007 – 2013 όπου συμμετείχαν εκπρόσωποι των Περιφερειών, των παραγωγικών φορέων και μη κυβερνητικών οργανώσεων είχε ως στόχο την επίλυση θεμάτων αποτελεσματικής ολοκλήρωσής του, καθώς και την ενημέρωση επί σειρά θεμάτων ενεργοποίησης του ΕΣΠΑ 2014 – 2020.
Ο κ. Αγοραστός υποστήριξε πως αν «κλείσουν» τα περιφερειακά προγράμματα στο 100% της ευρωπαϊκής συμμετοχής χωρίς την εθνική συμμετοχή, οι ελληνικές Περιφέρειες θα χάσουν πάνω από 1,5 δις ευρώ, ενώ σημείωσε επίσης πως εάν δεν δοθεί χρηματοδότηση από το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων εθνικών πόρων, τον ερχόμενο χειμώνα οι Περιφέρειες να δηλώσουν αδυναμία να παράγουν έργο που σχετίζεται άμεσα με την ασφάλεια των πολιτών.
Ορισμένα από τα σημεία της τοποθέτησης του κ. Αγοραστού είναι τα εξής: «Εμείς ως Περιφέρειες έχουμε μία ιστορία. Μία ιστορία που ξεκινά τον Ιούλιο του 2011 και έχει αφήσει ένα θετικό αποτύπωμα στην κοινωνία και στην οικονομία. Ένα θετικό αποτύπωμα δημιουργικής ανατροπής που κάναμε στη συνεργασία μας με όλους. Ένα θετικό αποτύπωμα στο ότι λέμε την αλήθεια χωρίς μυστικά και στο ότι συγκρουόμαστε με όλους και με όλα για το κοινό καλό. Θετικό αποτύπωμα στην αύξηση της απορροφητικότητας από το 19% στο 91%, στη διάχυση χρήματος στην πραγματική οικονομία, στην συγκράτηση και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Θετικό αποτύπωμα στην πρόνοια και στην αλληλεγγύη.
Υπάρχει πλέον ένας δρόμος, ο δρόμος της ανάπτυξης και προϋποθέτει όχι μόνον αποτελεσματικό σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας, αλλά και εθνική ενότητα και κυρίως σκληρή δουλειά για την εφαρμογή του.
Το μόνο ισοδύναμο που έχει η χώρα για να αντιμετωπίσει την κρίση, είναι η σταθερότητα που εκφράζεται μέσα από τις Περιφέρειες και η ανάπτυξη που πάλι έρχεται και μέσα από τις Περιφέρειες και τους Δήμους της χώρας. Απαιτείται πολιτικό θάρρος, διαχειριστική επάρκεια και προσήλωση στο στόχο της ανάκαμψης και της ανάπτυξης.
Δεν υπάρχει άλλο ισοδύναμο. Δεν αρκεί το κλείσιμο των ματιών στους αγρότες, στους κτηνοτρόφους, τους συνταξιούχους, τους εμπόρους, τους μικρομεσαίους της χώρας και σε όλους. Πρέπει να ανοίξουμε τα μάτια στην ανάπτυξη και η ανάπτυξη εξαρτάται από τα έργα.
Φιλοδοξώ και αισιοδοξώ να σταματήσει η καταστροφική εγωγνωσία που ζήσαμε κατά καιρούς από πολλούς. Η Ελλάδα είναι μία μεγάλη χώρα για να διοικείται μόνον από το τετράγωνο της πλατείας Συντάγματος και είναι μία ικανή χώρα για να προχωρήσει σε πλήρη αποκέντρωση βασισμένη στα πρότυπα ομόσπονδων κρατών.
Σήμερα βρισκόμαστε υπό την αντιπαραγωγική κηδεμονία της εκάστοτε κυβέρνησης. Προσπαθούμε να φέρουμε όφελος για όλη την κοινωνία διεκδικώντας το δικαίωμα στο λάθος. Δε διεκδικούμε όμως το δικαίωμα στην απραξία χάνοντας χρόνο. Αρκετό χρόνο χάσαμε στη δειλία και στην ανέξοδη ρητορεία.
Σήμερα πρέπει να καταλήξουμε σε μία απόφαση αλλά όχι σε βάρος της ανάπτυξης.
Και εξηγούμαι: το ΕΣΠΑ 2007 – 2013 δεν μπορεί να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2015 και το έχουμε επισημάνει αυτό ως Περιφέρειες από τον περασμένο Μάρτιο. Ζητήσαμε πρωτοβουλίες για παράταση του ΕΣΠΑ. Όχι παράταση γιατί εμείς υπήρξαμε ανίκανοι να διαχειριστούμε την προγραμματική περίοδο και να απορροφήσουμε τους πόρους. Άλλωστε οι επιδόσεις μας δεν αφήνουν περιθώρια για τέτοιου είδους κριτική. Ζητήσαμε παράταση για το καλό της κοινωνίας και των έργων τα ποία δε θα ολοκληρωθούν. Γιατί βλέπαμε πως δεν υπήρχαν εθνικοί πόροι και κανονική χρηματοδότηση ενώ την ίδια στιγμή σταματούσαν έργα. Μετά τα capital controls από τον Αύγουστο άρχισε να υπάρχει μία ροή αλλά με διαφορετική αρχιτεκτονική χρηματοδότησης που ανέδειξε το τεράστιο πρόβλημα του συντονισμού. Άρα συντονισμός και χρόνος πρέπει να επαναπροσδιοριστούν.
Κύριε υπουργέ εμείς ήμασταν εκείνοι που είπαμε ευθύς εξαρχής και επιμείναμε να αλλάξει το χρηματοδοτικό μοντέλο από την Ευρώπη και να πάρουμε προκαταβολή. Να πάρουμε προκαταβολικά τα χρήματα τα οποία να πιστοποιούνται ανάλογα με τις εργασίες που γίνονται. Βέβαια εδώ συναντάμε μία ακόμη τροχοπέδη, το ότι δεν υπάρχει ο ΕΣΠΕΛ και καλούνται οι υπηρεσίες μας να τον υποκαταστήσουν. Αυτό συμβαίνει με ευθύνη άλλων και όχι δική μας. Αγωνιστήκαμε όμως γι’ αυτή την προκαταβολή για να πάρουμε προκαταβολικά τα χρήματα και όχι για να κλείσουμε – διορθώστε με αν έχω λάθος – τα προγράμματα στο 100% της ευρωπαϊκής συμμετοχής. Αυτό ξέρετε τι σημαίνει; Ότι αν κλείσουμε τα περιφερειακά προγράμματα στο 100% της ευρωπαϊκής συμμετοχής, θα χάσουν οι Περιφέρειές μας 1.553.926.000 ευρώ! Αυτό απλά σημαίνει πως θα πρέπει να βρούμε άλλους τρόπους να τα χρηματοδοτήσουμε, από εθνικούς πόρους που δεν υπάρχουν και θα χάσει η εθνική οικονομία 3,5 με 4 δις ευρώ. Προφανώς κι εμείς άλλο ζητήσαμε και δεν πρόκειται να υπονομεύσουμε την ανάπτυξη που είναι το μόνο εργαλείο για το μέλλον της χώρας συναινώντας σε μία αναθεώρηση χωρίς εθνική συμμετοχή, αν δεν πειστούμε.
Έχουμε το δικαίωμα να τρέξουμε δύο παράλληλα προγράμματα ζητώντας το 100% της συμμετοχής της Ευρώπης αλλά καλό θα ήταν αυτή η αναθεώρηση να γίνει τον Δεκέμβριο. Θα έχουμε περισσότερη εργασία αλλά καλύτερη εικόνα κι αν πάρουμε παράταση γιατί να μην έχουμε το 2016 δύο παράλληλα προγράμματα με περισσότερα έργα να στηρίζουν την ελληνική πραγματική οικονομία;
Αν δεν υπάρχει η χρηματοδότηση να ζητήσουμε από τους εταίρους. Αν θέλουν οι εταίροι μας, να μας βοηθήσουν πραγματικά θα το πράξουν γιατί η ανάπτυξη και οι θέσεις εργασίας θα έρθουν μέσα από αυτά τα έργα.
Εμείς δεν μπορούμε να μειώσουμε τους προϋπολογισμούς των συμβασιοποιημένων έργων μας γιατί δεν υπάρχει διασφάλιση ότι τα έργα αυτά θα ολοκληρωθούν και ότι δε θα σταματήσουν εκείνα που θα απενταχθούν. Δεν υπάρχει διασφάλιση ότι το Νότιο Αιγαίο και η Στερεά Ελλάδα θα έχουν νέο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Μας διασφαλίζει κανείς πως η επόμενη προγραμματική περίοδος θα περιλαμβάνει όλα τα έργα όταν δεν είναι όλα επιλέξιμα;
Θέλουμε συνεργασία χωρίς μυστικά. Δεν μας δίνετε χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης χρηματοδότησης και χωρίς αυτό θα υπάρχουν πολλά προβλήματα. Εάν λοιπόν εδώ δεν πάρουμε τη σωστή απόφαση συντελείται εθνικό, οικονομικό και αναπτυξιακό ναυάγιο.
Είπαμε μπράβο στον προηγούμενο υπουργό που έκανε πράξη τον ειδικό λογαριασμό γιατί έκαναν «φτερά» 680 εκ. που ήταν για την χρηματοδότηση των έργων ΕΣΠΑ εν ριπή οφθαλμού.
Ολοκληρώνοντας θέλω να σας πω ότι δε θα μπορέσουν τα έργα και για έναν άλλο λόγο, γιατί υπάρχει φόβος στην κατηγορία των προμηθευτών και των κατασκευαστών.
Υπάρχουν όμως και άλλα προβλήματα. Πώς θα χρηματοδοτηθούν οι προκαταβολές των βρεφονηπιακών σταθμών; Από ποιόν προϋπολογισμό; Τον υπάρχοντα; Θέλουμε αύξηση του ορίου πληρωμών. Ποιος θα τα πληρώσει όταν δεν φθάνουν να πληρώσουμε τα έργα;
Το λέω ξεκάθαρα ότι το χειμώνα εάν δεν πάρουμε χρήματα από το εθνικό πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων δεν θα μπορέσουμε να ανταποκριθούμε σε αποχιονισμούς, συντηρήσεις και άλλα έργα που αφορούν την ασφάλεια των ανθρώπινων κοινοτήτων. Θα έχουμε τεράστιο πρόβλημα και χρειάζεται λύση.
Τέλος οι ιδιωτικές επενδύσεις στις Περιφέρειες έχουν να πληρωθούν από πέρυσι το Σεπτέμβριο. Πώς να επενδύσει κάποιος και πώς να έχουμε ανάπτυξη; Θέλουμε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.
Πρέπει να βρεθούν λύσεις και δεν είναι λύση η μείωση των προϋπολογισμών των περιφερειακών προγραμμάτων γιατί πιστεύουμε πως αποτελεί ναυάγιο στην εθνική προσπάθεια της ανάπτυξης.
Όσον αφορά το πρόγραμμα ΕΣΠΑ 2007 – 2013 της Θεσσαλίας θα ήθελα να σας ενημερώσω:
- οι «Νέοι» προϋπολογισμοί των Αξόνων – με την πρόταση Αναθεώρησης με 100% συγχρηματοδότηση – έχουν σχεδόν καλυφθεί από Δαπάνες. Άρα,
με το σενάριο Αναθεώρησης με μηδενισμό της εθνικής Συμμετοχής για τη Θεσσαλίαδεν έχουμε να λάβουμε πρόσθετο ποσό από Ευρωπαϊκούς πόρους – ίσως ελάχιστο- άρα, δεν ωφελεί σε τίποτα.
- οι Δαπάνες σήμερα, προέρχονται από έργα όχι μόνο «ολοκληρωμένα» αλλά και έργα «σε εξέλιξη». Αυτά πρέπει να πληρωθούν , άρα να έχουμε εθνική χρηματοδότηση. Όλα τα έργα και όχι κάποια από αυτά, γιατί: δεν γνωρίζουμε σήμερα ποια τελικά θα ικανοποιήσουν τις προβλέψεις και ολοκληρωθούν έγκαιρα – υπάρχει κίνδυνος εν συνόλω στα έργα. και πρέπει να ικανοποιήσουν τους «Δείκτες» του Προγράμματος.
- τα «προς απένταξη για μεταφορά στο 2014-2020» έργα, που έχουν Δαπάνες μέσα στις συνολικές σήμερα, θα οριστικοποιηθούν στις αρχές 2016, βάση τελικής προόδου τους. Είναι μεγάλος ο κίνδυνος να «κλειδώσουμε» τώρα τα προς «μεταφορά» έργα. Άρα : πρέπει να «κλείσουμε» τις δαπάνες που θα δηλώσουμε στην Αίτηση Πληρωμής τον Δεκέμβριο 2015, σε μεγαλύτερα ποσά από τα Προγραμματικά του σεναρίου «μηδέν εθνική συμμετοχή». Άρα : χρειάζονται χρηματοδοτήσεις σε κάθε περίπτωση.
- δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό το σενάριο Αναθεώρησης με μηδενισμό εθνικής συμμετοχής και απομείωση του προϋπολογισμού της Θεσσαλίας, γιατί μένουν έργα στον αέρα, καθόσον από πουθενά δεν υπάρχει επίσημη δέσμευση ότι θα πληρωθούν από εθνικούς Πόρους μέσα στο 2016 – είναι άγνωστο πότε/αν θα τελειώσουν».
