Ο πυρετός Ζήκα είναι μια ασθένεια που προκύπτει από ένα ιό που μεταδίδεται από τα κουνούπια, γνωστός ως ιός Ζήκα. Μπορεί να περάσει από άτομο σε άτομο από οποιοδήποτε τύπο κουνουπιού, αλλά προέρχεται από έναν συγκεκριμένο τύπο –το Aedes aegypti.
Είναι ιδιαίτερα δύσκολο να εντοπιστεί, καθώς μόνο ένας στους πέντε ανθρώπους με τον ιό, αρρωσταίνει. Από κλινική άποψη, μοιάζει με το δάγκειο πυρετό, με αποτέλεσμα τις συχνά λανθασμένες διαγνώσεις σε περιοχές όπου ο δάγκειος πυρετός είναι συνηθισμένος. Σε γενικές γραμμές, τα συμπτώματα του ιού είναι ήπια, όπως πυρετός, εξάνθημα και πόνος στους μυς. Με αυτά υπόψη, τα ποσοστά ανάρρωσης είναι πολύ υψηλά, και δεν υπάρχουν επιβεβαιωμένοι θάνατοι από τον ιό Ζήκα μέχρι σήμερα.
Ωστόσο, το πρόβλημα που υπάρχει με το συγκεκριμένο ιό αφορά στις γενετικές ανωμαλίες. Ο ιός σε μεγάλο βαθμό συνδέεται με μικροκεφαλία – όπου η κεφαλή δεν αναπτύσσεται στο μέγεθος που θα έπρεπε. Η ανακοίνωση της σχέσης αυτής, μεταξύ ιού και μικροκεφαλίας, έγινε στις 28 Νοεμβρίου 2015, μετά από αυτοψία σε μωρό που γεννήθηκε με μικροκεφαλία. Έκτοτε συμβουλεύουν στις έγκυες γυναίκες να αποφεύγουν τα ταξίδια σε χώρες που πλήττονται από τον ιό Ζήκα – κυρίως τη Βραζιλία.
Μια εταιρεία στο Ηνωμένο Βασίλειο δήλωσε πρόσφατα ότι ίσως να μπορεί να εμποδίσει την εξάπλωση του ιού. Έχουν παραχθεί γενετικά τροποποιημένα κουνούπια που μπορούν να εμποδίζουν τους απογόνους του κουνουπιού Aedes να ενηλικιώνονται, με αποτέλεσμα να μην αναπαράγονται.
Από πού προέρχεται ο ιός Ζήκα;
Ο ιός Ζήκα απομονώθηκε για πρώτη φορά σε έναν πίθηκο rhesus, βαθιά μέσα στο δάσος Ζήκα της Ουγκάντα το 1947. Μέσα σε 10 χρόνια, βρέθηκε στη Νιγηρία. Το πρώτο κρούσμα του ιού καταγράφηκε το 2007 στο μικρό νησί Γιαπ της Μικρονησίας , στο Νότιο Ειρηνικό. Περίπου 180 άνθρωποι μολύνθηκαν με τον ιό, ο οποίος στη συνέχεια επέστρεψε και πάλι το 2013 για να μολύνει τη Γαλλική Πολυνησία.
Τον Μάιο του 2015, ο ιός ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά στη Βραζιλία. Από τότε εξαπλώνεται γρήγορα, και η σύνδεσή του με γενετικές ανωμαλίες βρέθηκε τον Νοέμβριο του 2015. Περίπου 3.500 ύποπτες περιπτώσεις μικροκεφαλίας έχουν εντοπιστεί από τότε – 30 φορές περισσότερες από τα στοιχεία του 2010.
Στις 2 Ιανουαρίου 2016, το Πουέρτο Ρίκο επιβεβαίωσε το πρώτο κρούσμα του ιού Ζήκα.
Στις 14 Ιανουαρίου, ο ιός βρέθηκε στην αμερικανική πολιτεία του Τέξας.