Πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου 2016 στο Δημαρχείο Θεσσαλονίκης και στην αίθουσα συνεδριάσεων Δημοτικού Συμβουλίου ημερίδα μνήμης για τον καθηγητή Ζήση Παπαδημητρίου. Η εκδήλωση ηταν υπό την αιγίδα του Δήμου Θεσσαλονίκης.
Χαιρετισμούς απηύθυναν οι κ.κ. Γιάννης Μπουτάρης, δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Νίκος Βαρσακέλης, αναπληρωτής Πρύτανης Οικονομικών ΑΠΘ, Παναγιώτης Αβραμόπουλος , πρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Θεσσαλονίκης, Κώστας Κολλάτος, δήμαρχος Τεμπών και Thomas von Freyberg, κοινωνιολόγος, π. επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου Κοινωνικής Έρευνα
Ο χαιρετισμός του Κώστα Κολλάτου
Κατ’ αρχάς θα ήθελα να ευχαριστήσω από καρδιάς για την πρόσκλησή μου στη σημερινή ημερίδα τιμής για το Ζήση Παπαδημητρίου.
Αναρωτιέμαι τι θα μπορούσε να πρωτοπεί κανείς για το Ζήση Παπαδημητρίου χωρίς να παραλείψει κάτι από την προσφορά του, το έργο του και την προσωπικότητά του. Ο Ζ.Π. υπήρξε μία απαστράπτουσα προσωπικότητα του πνευματικού κόσμου όχι μόνο της περιοχής μας και της χώρας μας αλλά και ολόκληρης της Ευρώπης. Υπηρέτησε πάντα όχι αξιώματα αλλά αξίες οικουμενικές. Όχι μόνο επιτελούσε τα θεσμικά του καθήκοντα αλλά από τις θέσεις που υπηρέτησε συνέβαλε στο να πάνε τα πράγματα ένα βήμα μπροστά, διευρύνοντας τους ορίζοντες της επιστήμης, της πολιτικής, της κοινωνίας μας.
Παρέδιδε μαθήματα όχι μόνο στα Πανεπιστήμια αλλά και σε όλους με τους οποίους συνεργάστηκε. Δίδαξε με τη στάση του απέναντι στα πράγματα. Δίδασκε τη Δημοκρατία με την αγωνία του να τη διακηρύττει έμπρακτα, με τις δημόσιες παρεμβάσεις του. Δε συνήθιζε μόνο να ασκεί κριτική αλλά κυρίως να θέτει ερωτήματα και να προτείνει . Και είναι γνωστό πόσο προβληματιζόταν για τα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα του καιρού του.
Είμαι σίγουρος ότι θα χαιρόταν πολύ για τη σημερινή ημερίδα «QuoVadis?» για το μέλλον της Ευρώπης. Γέννημα, θρέμμα της Ευρώπης και της Ευρωπαϊκής σκέψης τον απασχολούσε η προοπτική της και η θέση της στο σημερινό παγκοσμιοποιημένογίγνεσθαι , η θέση της σε αυτή την τόσο μεταβατική περίοδο. Προβληματιζόταν πάντα για τα ζητήματα που η σύγχρονη εποχή θέτει: την οικονομική, πολιτική και κοινωνική κρίση, την πορεία της Ενωμένης Ευρώπης, τη δημοκρατία, την παγκοσμιοποίηση, τα ατομικά και συλλογικά δικαιώματα, τις συνθήκες εργασίας, την ανεργία, τους πρόσφυγες και πολλά άλλα.
Σήμερα είναι η δεύτερη φορά μέσα σε ένα μήνα που μου δίνεται η ευκαιρία να μιλήσω για το Ζήση και χαίρομαι πολύ γιατί ανάμεσα στον κόσμο βλέπω πρόσωπα οικεία πια. Στις 3 Σεπτεμβρίου ο Δήμος μας, ο δήμος Τεμπών διοργάνωσε εκδήλωση τιμής για το Ζήση Παπαδημητρίου, στην ιδιαίτερη μάλιστα πατρίδα του, τους Γόννους σε συνεργασία με επιτροπή δημοτών και φίλων του και φυσικά την Κριστιάνε Παπαδημητρίου. Μπροστά στηνΠινακοθήκη των Γόννων , άνθρωποι από όλο το φάσμα του δημόσιου βίου ,πολιτευόμενοι, επιστήμονες, καλλιτέχνες, απλοί πολίτες, φίλοι του Ζήση, συγκεντρωθήκαμε για να τιμήσουμε τη μνήμη του και την προσφορά του στην επιστήμη, τις τέχνες, το δημόσιο βίο,καλύπτοντας έτσι, ει δυνατόν όλες τις πτυχές της προσωπικότητας, της ζωής και της δράσης του.
Η βραδιά φυσικά δε θα μπορούσε παρά να κλείσει με τους μουσικούς της αυλής που παίξανε στην πλατεία των Γόννων τραγούδια λαϊκά και αγαπημένα σαν αυτά που συνήθιζαν να παίζουν όταν ο Ζήσης και η ΚριστιάνεΠαπαδημητρίου άνοιγαν την αυλή του σπιτιού τους για να δεχτούν πλήθος κόσμου. Η αυλή αυτή, όπως είναι γνωστό, επί 25 ολόκληρα χρόνια αποτέλεσε μια πραγματική εστία παραγωγής τέχνης αλλά και το επίκεντρο μιας προσπάθειας του Ζήση να περισώσει, να διαφυλάξει και να αναδείξει την πολιτιστική μας κληρονομιά.
Η βραδιά αυτή που υπήρξε πράγματι πολύ συγκινητική , ήταν μία μόνο από τις πολλές εκδηλώσεις που ο Δήμος μας έχει θέσει ως στόχο να πραγματοποιήσει ως ένδειξη τιμής προς το Ζήση. Γιατί νιώθουμε πραγματικά την ανάγκη να συνεχίσουμε το όραμά του Ζήση ώστε να καταστεί η περιοχή όπου ο ίδιος γεννήθηκε και μεγάλωσε ένα ζωντανό κύτταρο πολιτισμού. Όραμα για το οποίο ο Ζήσης και η Κριστιάνε Παπαδημητρίου εργάστηκαν σκληρά και επί χρόνια προκειμένου να υλοποιηθεί.
Να αναφέρουμε εδώ ότι με τη αμέριστη υποστήριξη του ζεύγους Παπαδημητρίου ,τον Ιούλιο του 2012 εγκαινιάστηκε η Δημοτική Πινακοθήκη Γόννων . Ένα έργο που παρά τη συμμετοχή και την ενεργοποίηση πολλών φορέων και την πολύ σημαντική ιδιωτική υποστήριξη δε θα είχε πραγματοποιηθεί χωρίς τη γενναιοδωρία και την υπομονή του Ζήση και της Κριστιάνε Παπαδημητρίου οι οποίοι δώρισαν δεκάδες γλυπτά και πίνακες ζωγραφικής.
Και ως ελάχιστη ένδειξη τιμής, η δημοτική πινακοθήκη των Γόννων αναμένεται σύντομα να αφιερωθεί στο Ζήση και την Κριστιάνε Παπαδημητρίου με την προσθήκη των ονομάτων τους στην επιγραφή καθώς επίσης αναμένεται να μετονομαστεί και ο δρόμος που περνάει μπροστά από το σπίτι τους σε οδό Ζήση Παπαδημητρίου. Αυτό πραγματικά είναι το ελάχιστο που θα μπορούσαμε να κάνουμε σανΔήμος ως ανταπόδοση για την προσφορά του Ζήση στον τόπο του αλλά και τη συνεισφορά του στην επιστήμη, στην πολιτική, στην τέχνη.
Η γενναιοδωρία του ζεύγους Παπαδημητρίου δε σταμάτησε όμως στην Πινακοθήκη των Γόννων. Ο καθηγητής διέθεσε χιλιάδες τόμους βιβλίων στις βιβλιοθήκες των Σχολείων των Γόννων, καθώς και τις Δημοτικές Βιβλιοθήκες σε άλλες περιοχές του Δήμου μας, όπως στη Ραψάνη και το Μακρυχώρι, προσφέροντας ένα τεράστιο πλούτο πληροφοριών στους μαθητές του Δήμου μας και όχι μόνο.
Και βέβαια δε θα μπορούσαμε να παραλείψουμε το τεράστιο πόνημα του καθηγητή, το βιβλίο του «Τέμπη, το ενδιαίτημα των νυμφών» το οποίο είχα και την τιμή ως Δήμαρχος Τεμπών να προλογίσω. Με το βιβλίο αυτό , το οποίο δώρισε απλόχερα στο Δήμο μας, εκπλήρωσε ένα όνειρο ζωής, όπως ο ίδιοςμάλιστα συνήθιζε να λέει. Στόχος της άκρως επιστημονικής αυτής μελέτης ήταν να εξεταστεί πολύπλευρα η περιοχή των Τεμπών, φωτίζοντας έτσι την ιστορική, αρχαιολογική, τοπογραφική, αισθητική ακόμη και μυθολογική σημασία της.Συγκέντρωσε πληροφορίες και υλικό τόσο πολύτιμο για τη βαθιά γνώση της ιστορίας των Τεμπών αλλά και την κατανόησή της από τις σύγχρονες γενιές. Και τον ευχαριστούμε πολύ γι’ αυτό.
Η σιωπή του θα αναδεικνύει διαρκώς το μέγεθος του έργου και της προσωπικότητάς του, το συναισθηματικό, τον ψυχικό και διανοητικό του πλούτο.
Θα είναι πάντα στη μνήμη μας για να επηρεάζει συνεχώς τη σκέψη μας και την πρακτική μας.