ΓΡΑΦΕΙ Ο Χρυσοβαλάντης Έξαρχος γενικός χειρουργός
Τι είναι οι αιμορροΐδες; Παλαιότερα επικρατούσε η άποψη ότι οι αιμορροΐδες είναι διατεταμένες φλέβες. Σήμερα γνωρίζουμε ότι οι αιμορροΐδες είναι «μάζες αγγείων» οι οποίες αποτελούνται από μικρού μεγέθους αρτηρίες και φλέβες οι οποίες διαπλέκονται μεταξύ τους.
Που βρίσκονται οι αιμορροΐδες;
Αιμορροΐδες υπάρχουν τόσο στο κατώτερο τμήμα του παχέως εντέρου (εσωτερικές αιμορροΐδες) όσο και στον πρωκτό (εξωτερικές αιμορροΐδες)
Όλοι οι άνθρωποι έχουν αιμορροΐδες;
Ναι. Οι αιμορροΐδες είναι απαραίτητες γιατί, σε φυσιολογικές συνθήκες, συμβάλουν στον έλεγχο εξόδου των κοπράνων κατά την αφόδευση. Επομένως όλοι οι άνθρωποι έχουν αιμορροΐδες. Όταν όμως οι αιμορροΐδες προκαλούν συμπτώματα τα οποία είναι δυσάρεστα για τον ασθενή τότε χρησιμοποιούμε τον όρο «αιμορροΐδοπάθεια»
Ποια είναι η αιτιολογία της αιμορροΐδοπάθειας;
Η αιτία της αιμορροΐδοπάθειας είναι άγνωστη. Παράγοντες οι οποίοι αυξάνουν τον κίνδυνο αιμορροΐδοπάθειας είναι οι ακόλουθοι:
* Χρόνια δυσκοιλιότητα
* Παχυσαρκία
* Συχνή άρση βάρους
* Εγκυμοσύνη
* Καθιστική ζωή
* Παρατεταμένη ορθοστασία
* Συχνή κατανάλωση αντιφλεγμονωδων φαρμάκων (ασπιρίνη, ponstan, mesulid, voltaren κα)
Αντίθετα με την παλαιότερη αντίληψη, δεν υπάρχει κάποιος παράγοντας της τροφής (κόκκινο κρασί, αλμυρά, φράουλες κτλ) ο οποίος να προκαλεί αιμορροΐδοπάθεια
Ποια είναι τα συμπτώματα της αιμορροϊδοπάθειας;
Το συχνότερο σύμπτωμα της αιμορροΐδοπάθειας είναι η αιμορραγία. Συνήθως το αίμα το οποίο οφείλεται σε αιμορροΐδοπάθεια είναι ζωηρό (ανοιχτό) κόκκινο, εμφανίζεται αμέσως μετά την κένωση στο χαρτί υγείας ή πέφτει στη λεκάνη σαν σταγόνα ερυθρού αίματος. Η μακροχρόνια απώλεια αίματος μπορεί να προκαλέσει σιδηροπενική αναιμία. Είναι απαραίτητο να τονισθεί ότι σε κάθε περίπτωση κατά την οποία υπάρχει απώλεια αίματος στα κόπρανα ο ασθενής πρέπει να υποβάλλεται σε κολονοσκόπηση. Η κολονοσκόπηση είναι απαραίτητη γιατί η αιμορραγία μπορεί να μην οφείλεται σε αιμορροιδοπάθεια αλλά σε άλλο σοβαρότερο νόσημα του παχέως εντέρου.
Ένα άλλο σύμπτωμα των αιμορροΐδων είναι η πρόπτωση. Όταν οι εσωτερικές αιμορροΐδες προπίπτουν γίνονται ψηλαφητές από τον ασθενή, δημιουργούν ένα αίσθημα βάρους στην περιοχή του πρωκτού και συχνά προκαλούν εκροή βλέννης η οποία και εμφανίζεται στο εσώρουχο του ασθενούς
Ποιες είναι οι επιπλοκές της αιμορροΐδοπάθειας;
Η συχνότερη επιπλοκή των εξωτερικών αιμορροΐδων είναι η θρόμβωση. Οι αιμορροΐδες θρομβώνονται συνήθως μετά από απότομη άρση βάρους, μετά από οξύ επεισόδιο δυσκοιλιότητας και κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Σε θρόμβωση αιμορροΐδας παρατηρείται οξύς, βασανιστικός για τον ασθενή, πόνος. Ο πόνος είναι τόσο έντονος ώστε ο ασθενής δεν μπορεί ούτε να καθίσει ούτε να αφοδεύσει.
Μία σπανιότερη επιπλοκή της αιμορροΐδοπάθειας είναι η διαπύηση (μικροβιακή φλεγμονή) της θρομβωμένης αιμορροΐδας με αποτέλεσμα τη δημιουργία αποστήματος και συριγγίου. Πρόκειται για μία ιδιαίτερα σοβαρή επιπλοκή καθώς ο ασθενής εμφανίζει υψηλό πυρετό με ρίγος και χρήζει άμεσης χειρουργικής αντιμετώπισης
Πως αντιμετωπίζεται η αιμορροΐδοπάθεια;
Όλοι οι ασθενείς με αιμορροΐδοπάθεια πρέπει να ακολουθούν τις ακόλουθες οδηγίες στην καθημερινότητά τους:
* Αποφεύγετε να φοράτε στενά παντελόνια, στενά εσώρουχα
* Μην αναστέλλετε την ανάγκη για κένωση
* Να καταναλώνετε άφθονα υγρά (τουλάχιστον 10 ποτήρια νερό καθημερινά)
* Αποφεύγετε τη συστηματική άρση βάρους
* Προσπαθήστε να κάνετε συχνά ήπια σωματική άσκηση (περπάτημα, τρέξιμο, κολύμπι κα)
* Αποφεύγετε την κατανάλωση αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (ασπιρίνη, voltaren, mesulid κα)
* Αποφεύγετε το πλύσιμο με κρύο ή καυτό νερό στην περιοχή του πρωκτού (προτιμάτε το χλιαρό λουτρό)
Στην περίπτωση κατά την οποία τα συντηρητικά αυτά μέτρα δεν αποδώσουν και το πρόβλημα συνεχίζεται ή/και επιδεινώνεται η αιμορροΐδοπάθεια πρέπει να αντιμετωπιστεί με ριζικότερες μεθόδους καθώς η χρήση φαρμακευτικής αγωγής είτε από το στόμα είτε σε μορφή αλοιφών ή υποθέτων συνήθως δεν έχει αποτελέσματα.
Είναι δυνατόν να αντιμετωπιστούν πλήρως οι αιμορροΐδες χωρίς χειρουργική επέμβαση;
Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι ότι, σήμερα, μπορούμε να εξαλείψουμε πλήρως την αιμορροΐδοπάθεια χωρίς να υποβάλουμε τον ασθενή στην ταλαιπωρία, και στους πιθανούς κινδύνους, μιας χειρουργικής επέμβασης. Η μέθοδος την οποία εφαρμόζουμε ονομάζεται απολίνωση (ligation) αιμορροΐδικών όζων.
Η απολίνωση είναι μία ανώδυνη μέθοδος, διαρκεί λιγότερο από είκοσι λεπτά και διενεργείται με τοπική αναισθησία. Οι παρενέργειες είναι σπανιότατες και περιλαμβάνουν τη δυσκοιλιότητα για 4-5 ημέρες η οποία αντιμετωπίζεται με ήπια καθαρτικά και ένα αίσθημα βάρους στην περιοχή του πρωκτού για 2-3 ημέρες. Μετά την απολίνωση δεν απαιτείται νοσηλεία και ο ασθενής επιστρέφει σπίτι του. Την επόμενη ημέρα μετά την απολίνωση ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει χωρίς πρόβλημα στις καθημερινές δραστηριότητες του.