ΓΡΑΦΕΙ Ο Χρήστος Γουλόπουλος, Ειδικός Ιατρός Ακτινοδιαγνώστης*
Ως ανεύρυσμα ορίζεται η μόνιμη εντοπισμένη διάταση μιας αρτηρίας, μεγαλύτερης από 50% της διαμέτρου της υπόλοιπης φυσιολογικής αρτηρίας.
Η αορτή εκτείνεται από την καρδιά διαμέσου του θώρακα έως και την κοιλιακή χώρα. Η αορτή είναι το αγγείο, το οποίο έχει σαν στόχο να προμηθεύει το αίμα σε όλο το σώμα. Σε περίπτωση που σπάσει προκαλείται θανατηφόρος αιμορραγία. Η κοιλιακή αορτή, δηλαδή το τμήμα της αορτής από το ύψος της άνω κοιλίας έως και τον ομφαλό, είναι η πιο ευάλωτη στη δημιουργία ανευρύσματος μαζί με τις δύο κοινές λαγόνιες αρτηρίες στις οποίες διχάζεται, ενώ η συχνότερη εντόπιση του ανευρύσματος είναι κάτω από την έκφυση των νεφρικών αρτηριών.
Η φυσιολογική διάμετρος της αορτής ελέγχεται από 1.5 εκατοστά εώς και 2 εκατοστά (ανώτερα φυσιολογικά όρια). Πάνω απο 3 εκατοστά θεωρείται ανεύρυσμα, το οποίο μπορεί να φτάσει έως και 10 εκατοστά.
Περίπου 1 στους 10 άνδρες άνω των 65 ετών έχει διάταση της κοιλιακής αορτής και 2 στους 100 εμφανίζουν μεγάλο ανεύρυσμα, το οποίο χρήζει χειρουργικής αντιμετώπισης.
Το ανεύρυσμα της κοιλιακής αορτής δημιουργείται από εκφυλισμό των ιστών του τοιχώματος της αορτής, ο οποίος οδηγεί σε σχηματισμό αθηρωματικής πλάκας και καταλήγει στην καταστροφή των ελαστικών ινών και διάτασή του, ενώ μπορεί να οδηγήσει έως και σε διαχωρισμό της αορτής, θρόμβωση στο τοίχωμά της και ρήξη του ανευρύσματος, που είναι συχνά θανατηφόρος, σε ποσοστό πάνω απο 50-60%.
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ:
-η ηλικία άνω των 60 ετών.
-το κάπνισμα.
-η αρτηριακή υπέρταση.
-η αθηρωματική αγγειακή νόσος.
-η στεφανιαία νόσος.
-οι αγγειίτιδες.
-το οικογενιακό ιστορικό σε συγγενείς πρώτου βαθμού.
-η λευκή φυλή.
Οι άντρες έχουν 4-5 φορές πιο μεγάλη πιθανότητα να πάθουν ανεύρυσμα συγκριτικά με τις γυναίκες, καθώς επίσης και οι καπνιστές συγκριτικά με τους μη καπνιστές.
Το ανεύρυσμα της κοιλιακής αορτής σε αρκετές περιπτώσεις δε δίνει προφανή συμπτώματα έως τη στιγμή που διαγιγνώσκεται και γι’αυτό το λόγο καλείται και “σιωπηλός δολοφόνος”.
Τα ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ που μας οδηγούν στην ύπαρξη ανευρύσματος κοιλιακής αορτής είναι:
-αίσθημα παλμών περιομφαλικά στην κοιλία.
-αίσθηση σφύζουσας μάζας σε συγχρονισμό με τους παλμούς της καρδιάς και πόνο στην κοιλιά, την οσφύ ή το θώρακο. Ο πόνος μπορεί να είναι συνεχής ή περιοδικός.
Σε περίπτωση ΡΗΞΗΣ του ανευρύσματος τα ανωτέρω συμπτώματα είναι πιο έντονα συνοδευόμενα από:
-αδυναμία.
-ωχρότητα.
-ξηροστομία.
-εφίδρωση.
-εμετό.
-ναυτία.
-ζάλη.
-ρίγη.
-χαμηλή αρτηριακή πίεση.
-δύσπνοια.
-ταχυκαρδία.
-απώλεια συνείδησης.
-εικόνα σοκ.
Η ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ γίνεται με το έγχρωμο Doppler υπερηχογράφημα, μια εξέταση απλή ανώδυνη και γρήγορη, η οποία μας δίνει πληροφορίες για τη θέση, τη δομή, το μέγεθος του ανευρύσματος, καθώς επίσης ελέγχονται και οι ταχύτητες ροής. Παρεμπιπτόντως περαιτέρω λεπτομέρειες για την ανατομική δομή του ανευρύσματος, οι οποίες είναι χρήσιμες για το σχεδιασμό τυχόν επεμβατικής αντιμετώπισης, μπορούν να δοθούν με την αξονική τομογραφία άνω και κάτω κοιλίας, την μαγνητική τομογραφία και την αρτηριογραφία.
Για την ΠΡΟΛΗΨΗ, σημαντικά θεωρούνται:
-η αποφυγή ή διακοπή του καπνίσματος.
-η διατήρηση της αρτηριακής πίεσης εντός των φυσιολογικών ορίων.
-η μείωση της χοληστερίνης και του λίπους στη διατροφή.
-η διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους.
-η άσκηση με αποφυγή άρσης μεγάλων βαρών.
-η αντιμετώπιση τυχόν αναπνευστικών προβλημάτων.
-η τακτική ιατρική παρακολούθηση.
Για την ΈΓΚΑΙΡΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ και ιδίως σε άτομα με αυξημένο κίνδυνο συνιστάται:
-υπερηχογράφημα κοιλίας σε άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών.
-σε πρώην ή εν ενεργεία καπνιστές
-σε άτομα ηλικίας άνω των 40 ετών με οικογενειακό ιστορικό σε συγγενείς πρώτου βαθμού.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ: το ανεύρυσμα της κοιλιακής αορτής θεωρείται ένα ύπουλο νόσημα και για αυτό το λόγο έχει πάρει την ονομασία “σιωπηλός δολοφόνος”, ο οποίο αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για τη ζωή του ατόμου όταν μείνει αδιάγνωστο ή παραμεληθεί η θεραπεία του. Σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες έχει διαπιστωθεί ότι η εύρεση ανευρύσματος της κοιλιακής αορτής με υπερηχογράφημα, έχει οδηγήσει σε σημαντική μείωση της θνησιμότητας κυρίως των ανδρών.
- Ιατρείο: Θερμοπυλών 34, Αμπελώνας, τηλ.: 24920 33322
