ΓΡΑΦΕΙ Η Σμαράγδα Σίσκου, φυσικοθεραπεύτρια NDT, PNF*
Τα τελευταία χρόνια γίνεται πολύς λόγος για το βάρος που έχει αποκτήσει η σχολική τσάντα. Το βασικό ερώτημα είναι: το βάρος της τσάντας μπορεί να δημιουργήσει ανατομική ανωμαλία στον αναπτυσσόμενο παιδικό σκελετό και ειδικότερα στη σπονδυλική στήλη;
Πολλές έρευνες καταδεικνύουν πως η σχολική τσάντα- παρά την αντίληψη που κυριαρχούσε- δεν προκαλεί σκολίωση. Η σκολίωση είναι μια πάθηση της αναπτυσσόμενης σπονδυλικής στήλης και τα τελευταία χρόνια έχει αποδειχθεί ότι οφείλεται σε ενδογενείς οργανικούς παράγοντες και συνδέεται με κάποια γονιδιακή ανωμαλία. Έτσι η σχολική τσάντα έχει απενοχοποιηθεί, τουλάχιστον όσον αφορά στην εμφάνιση της συγκεκριμένης πάθησης.
Ωστόσο, σύμφωνα με την Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία το βάρος της τσάντας σχετίζεται με την εμφάνιση διαφόρων ενοχλήσεων, καθώς μια βαριά τσάντα είναι ένας συνεχής τραυματισμός για το σώμα του παιδιού. Ανάλογα λοιπόν με το βάρος της, την ηλικία του παιδιού και τα σωματομετρικά του μεγέθη η τσάντα ενδέχεται να δημιουργήσει κακώσεις-ιδιαίτερα μυϊκές- και να προκαλέσει πόνο στον αυχένα, στη μέση, στη θωρακική μοίρα της σπονδυλικής στήλης (πλάτη), μούδιασμα στα χέρια και δευτερογενώς πονοκεφάλους.
Ο «χρυσός» κανόνας για την προστασία της σπονδυλικής στήλης είναι το βάρος της σχολικής τσάντας να μην υπερβαίνει το 10% του βάρους του παιδιού, ενώ είναι πλέον καλά τεκμηριωμένο πως την φθείρει οτιδήποτε υπερβαίνει το 15% του σωματικού βάρους του.
Πώς γίνεται η επιλογή της σωστής τσάντας;
- Επιλέξτε τσάντες με φαρδιούς και επενδυμένους με προστατευτικά μαξιλαράκια ιμάντες.
- Επιλέξτε τσάντες με δύο ιμάντες για τους ώμους (έναν για κάθε ώμο), που θα μοιράζουν εξίσου το βάρος στη ράχη.
- Η πλάτη της τσάντας πρέπει να είναι επίσης επενδυμένη με προστατευτικό μαξιλάρι.
- Επιλέξτε τσάντες με επιπλέον ιμάντα για τη μέση, έτσι ώστε να μεταφέρεται λιγότερο βάρος στην πύελο.
- Επιλέξτε όσο το δυνατόν πιο ελαφριά τσάντα.
Πρόληψη τραυματισμών:
Για να αποφύγετε τον τραυματισμό από κακή χρήση της σχολικής τσάντας προσέξτε τα εξής:
- Το παιδί θα πρέπει να μεταφέρει πάντα την τσάντα στην πλάτη, φορώντας και τους δύο ιμάντες, ώστε να κατανέμεται το βάρος ομοιόμορφα στην πλάτη του παιδιού.
- Οι ιμάντες δεν πρέπει να είναι χαλαροί, ώστε η τσάντα να βρίσκεται κοντά στην παιδική πλάτη. Σύμφωνα, εξάλλου, με την Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία, για να είναι κατάλληλη μια τσάντα για το παιδί, το κάτω μέρος της πρέπει να σταματά πάνω από τους γοφούς-συνεπώς απαιτείται η προσαρμογή των ιμάντων.
- Να μεταφέρεται όσο το δυνατό μικρότερο βάρος. Αν το βάρος που πρέπει να μεταφέρει το παιδί υπερβαίνει το 10% του σωματικού του βάρους, επιλέξτε τροχήλατη τσάντα, την οποία όμως πρέπει να σπρώχνει μπροστά του και όχι να την τραβάει με το ένα χέρι από το χερούλι προέκτασης, διότι κάτι τέτοιο απαιτεί στροφική κίνηση της σπονδυλικής στήλης και συνεπώς επιβαρύνει τη μέση.
- Τα σχολικά είδη θα πρέπει να μοιράζονται σε όλα τα τμήματα της τσάντας, τοποθετώντας τα πιο βαριά χαμηλότερα και στην κεντρική θήκη που ακουμπά στην πλάτη.
- Μεταφέρετε μόνο τα απολύτως απαραίτητα για την κάθε μέρα.
- Εκπαιδεύστε το παιδί να σηκώνει την τσάντα λυγίζοντας τα γόνατα και όχι σκύβοντας.
Συμβουλές για τους γονείς:
- Προτρέψτε το παιδί να σας ενημερώνει εάν εμφανιστούν ενοχλήσεις όπως, πόνος στην πλάτη, μέση, αυχένα, αιμωδία (μούδιασμα) στα χέρια ή τα πόδια ή παρουσιάζει ανεξήγητους πονοκεφάλους.
- Παρατηρείστε το παιδί την ώρα που κρεμάει στους ώμους του την τσάντα και την ώρα που τη βγάζει και προσέξτε αν αυτό γίνεται με δυσκολία.
- Μην αδιαφορείτε για οποιονδήποτε πόνο στην πλάτη του παιδιού, αλλά εάν είναι επίμονος και δεν υποχωρεί συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό (φυσίατρο, φυσικοθεραπευτή, ορθοπεδικό)
Χρειάζεται μεγάλη προσοχή για να μη μετατρέψουμε ένα απλό πρόβλημα σωματικής κόπωσης σε μείζον ιατρικό θέμα που θα αφορά κυρίως την ευαίσθητη παιδική και εφηβική ηλικία.
*Είναι ιδιοκτήτρια του εργαστηρίου φυσικοθεραπείας “Ευ Κίνησις”, Δ. Γκόλτσιου 6, Αμπελώνας, τηλ.:24923 01095, 6985 677471
