Εδώ και πολλές ημέρες έγινε πολύς ντόρος για ένα έργο που στήθηκε σε κυκλικό κόμβο της Λάρισας. Δεν είμαι κριτικός τέχνης και ούτε θα ήθελα αυτή τη στιγμή να γράψω κριτική για το συγκεκριμένο έργο. Μέσα σε όσα άκουσε και διάβασε ο Λαρισαίος αυτές τις ημέρες ήταν και για τον Πύργο του Τατλίν.
Τι είναι αλήθεια ο Πύργος της Τρίτης Διεθνούς ή Πύργος του Tatlin;
Στις 12 Απριλίου 1918, οι Επιτροπές των Σοβιέτ ενέκριναν το διάταγμα «Για τα Μνημεία του Λαού», με τον Λένιν να υπερθεματίζει: «οι εργάτες μας… κέρδισαν το δικαίωμα σε μια αληθινά μεγάλη τέχνη».
Στο διάταγμα προβλεπόταν η ανέγερση προπαγανδιστικών γλυπτών, ώστε να προβληθούν διαχρονικά οι πρωτεργάτες και οι ήρωες του Σοσιαλισμού, από τον Σπάρτακο έως τη σύγχρονη εποχή. Ο Βλαντίμιρ Τάτλιν παρουσίασε το δικό του μεγαλεπήβολο σχέδιο: το Μνημείο της Επανάστασης, που, εν συνεχεία, μετονομάσθηκε σε Μνημείο της Τρίτης Διεθνούς προς τιμήν της ίδρυσης, από τον Λένιν το 1919, της Τρίτης Διεθνούς (ΚΟΜΙΝΤΕΡΝ), της οργάνωσης που ανέλαβε την προώθηση του Κομμουνισμού σε παγκόσμιο επίπεδο.
Το Μνημείο του Τάτλιν, που ο Βλαντίμιρ Μαγιακόφσκι χαιρέτισε ως «το πρώτο Οκτωβριανό αντικείμενο».
Το έργο αναπαριστά τη σπειροειδή εξέλιξη της ιστορίας, την αδιάκοπη πορεία προς τα μπρος παρά τα προσωρινά πισωγυρίσματα. Αποτελεί ένα σπάνιο και μεγαλοφυές δείγμα καλλιτεχνικής δημιουργίας και ενσάρκωσης σύνθετων εννοιών της διαλεκτικής. Θα πραγμάτωνε και από αρχιτεκτονική άποψη «την έφοδο στον ουρανό».
Ο εξωτερικός σιδερένιος του σκελετός θα στήριζε τρία γυάλινα θερμομονωμένα τμήματα της Διεθνούς. Το κατώτερο τμήμα με μορφή κύβου θα έκανε μια πλήρη περιστροφή στη διάρκεια ενός χρόνου και θα φιλοξενούσε την Αίθουσα Συνεδρίων.
Από πάνω μια πυραμίδα θα στέγαζε τις διοικητικές δραστηριότητες περιστρεφόμενη ανά μήνα, ενώ στην κορυφή, ένας κύλινδρος θα αποτελούσε το κέντρο πληροφοριών με τηλεγραφεία, ραδιοφωνικούς σταθμούς, εκδοτικές δραστηριότητες και θα εκτελούσε μια περιστροφή σε 24ωρη βάση. Η όλη κατασκευή θα είχε κλίση 23,5 μοίρες, ταυτιζόταν με την κλίση του άξονα της Γης κι έδειχνε τον πολικό αστέρα.
Δυστυχώς όμως ο Πύργος έμεινε στο στάδιο της μακέτας, μιας και ήταν αδύνατο να πραγματοποιηθεί με τα μέσα της εποχής.
Δημήτρης Καστανάρας
