Ανακοίνωση της Ενωσης Γονέων και Κηδεμόνων μαθητών του δήμου Λαρισαίων
Εκφράζουμε τα ειλικρινή μας συλλυπητήριά στις οικογένειες των θυμάτων του πολύνεκρου σιδηροδρομικού δυστυχήματος στα Τέμπη.
Απαιτούμε να υπάρξει πλήρης διερεύνηση των αιτιών αυτής της τραγωδίας, να μην συγκαλυφθεί τίποτα! Δεν μπορεί το 2023 να βάζουν οι γονείς τα παιδιά τους σε ένα τρένο όρθια, αρτιμελή και υγιή και να βγαίνουν σε φέρετρα! Δεν μπορούμε άλλο να αγωνιούμε για την ασφάλεια των παιδιών μας.
Από την πρώτη τους μέρα στο «ακατάλληλο νηπιαγωγείο», μέχρι την ενηλικίωσή τους με την είσοδό τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, αποδεικνύεται ότι η ζωή τους και η ασφάλειά τους δεν είναι προτεραιότητα του κράτους.
Οι εξελίξεις το τελευταίο διάστημα τόσο με το προμελετημένο σιδηροδρομικό έγκλημα στα Τέμπη, όσο και με τον μεγάλο σεισμό σε Τουρκία, Συρία και την επικινδυνότητα που δημιουργεί ένα τέτοιο ενδεχόμενο για την ασφάλεια της σχολικής στέγης, αποδεικνύουν ότι στο βωμό του κέρδους θυσιάζεται η ανθρώπινη ζωή.
Παρότι τα επιτεύγματα της επιστήμης και της τεχνολογίας μπορούν να άρουν τις επικινδυνότητες, εντούτοις η σχέση κόστους οφέλους δεν οδηγεί τόσο στις απαραίτητες παρεμβάσεις από την πλευρά του κράτους, για παράδειγμα στην αντισεισμική θωράκιση των σχολείων όσο και εν προκειμένω στην ασφάλεια του σιδηροδρομικού δικτύου.
Πολύ περισσότερο αυτό δεν εξασφαλίζεται από τους επιχειρηματικούς ομίλους, όπου εμπλέκονται, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση της Hellenic Train, αφού οι σχετικές συμβάσεις απαλλάσσουν την εταιρεία από τις ευθύνες με πρόβλεψη ακόμη και για αποζημίωσή τους σε περίπτωση δυστυχημάτων.
Από την άλλη το ζήτημα της σύγχρονης και ασφαλούς σχολικής στέγης είναι ζήτημα καθοριστικής σημασίας. Δεν είναι ζήτημα απλά επίκαιρο λόγω των πρόσφατων σεισμών και των καταστροφικών συνεπειών τους αλλά ζήτημα ζωής και θανάτου. Η περιοχή μας έχει την πρόσφατη εμπειρία του σεισμού του 2021, όπου έφερε στην επιφάνεια χρόνια προβλήματα της έλλειψης αντισεισμικής προστασίας των σχολικών κτιρίων αλλά και το γενικότερο πρόβλημα των σχολικών υποδομών.
Και τα δύο επίκαιρα ζητήματα έχουν ένα κοινό παρονομαστή. Στο δίλλημα ή τα κέρδη τους ή οι ζωές μας και των παιδιών μας, διαλέγουμε το δεύτερο.
Μπορεί οι σεισμοί να είναι φυσικό φαινόμενο αλλά δεν είναι φυσικό φαινόμενο οι τραγικές συνέπειές τους. Από την τραγική είδηση του σεισμού με μεγάλη ταχύτητα οι σύλλογοι γονέων, σύλλογοι διδασκόντων και μαθητών ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα της Ένωσης Γονέων Λάρισας με μεγάλη ταχύτητα και σοβαρότητα οργάνωσαν στα σχολεία τους τη συγκέντρωση υλικής βοήθειας στους σεισμόπληκτους εκφράζοντας ένα πρωτοφανές κύμα αλληλεγγύης.
Αντίστοιχα αντανακλαστικά δείξαμε ως Ένωση μέσω του καλέσματος για έκτακτη αιμοδοσία στην πόλη εξαιτίας του τραγικού σιδηροδρομικού δυστυχήματος. Με το πρωτοφανές κάλεσμα των συμπολιτών μας στο γενικό κάλεσμα των φορέων για αιμοδοσία, για ακόμη μία φορά αποδείχτηκε ότι μόνο ο λαός μπορεί να σώσει τον λαό.
Ωστόσο, μετά τον σεισμό, οι γονείς θέτουν ερωτήματα, έχοντας αγωνίες, φόβο, σχετικά με την ασφάλεια των σχολικών κτιρίων, την ασφάλεια των παιδιών μας και όλης της σχολικής κοινότητας γενικότερα.
Κι όμως, σήμερα υπάρχει και γνώση και εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό που μπορεί να βοηθήσει για να ελαχιστοποιηθούν οι κίνδυνοι από τον σεισμό, τα σιδηροδρομικά δυστυχήματα. Και έτσι, ενώ πληρώνουμε και με το παραπάνω για δημοτικά τέλη, για φόρους, κ.α. ο κρατικός προϋπολογισμός διαχρονικά “βλέπει” τα αναγκαία μέτρα ασφάλειας, τον αντισεισμικό έλεγχο και την αντισεισμική θωράκιση ως κόστος….Ενώ την ίδια ώρα χρηματοδοτεί με δεκάδες ή ακόμα και εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ τους επιχειρηματικούς ομίλους, όπως τον Ιταλικό σιδηροδρομικό όμιλο.
Η σημερινή κατάσταση στη χώρα μας αναδεικνύει την έλλειψη προτεραιότητας του κράτους στην ασφάλεια των μεταφορών.
Η υποβάθμιση, η υποστελέχωση, το σπάσιμο και η ιδιωτικοποίηση του σιδηροδρόμου δημιούργησαν το έδαφος για το σημερινό προδιαγεγραμμένο έγκλημα. Ο διαγωνισμός για την εγκατάσταση και αναβάθμιση των συστημάτων ασφαλείας στον σιδηρόδρομο από το 2014 έως σήμερα «κόλλησε» στη σύγκρουση συμφερόντων των ομίλων, οδηγώντας στον θάνατο δεκάδες νέα παιδιά. Επίσης δεν ήταν λίγες φορές στο παρελθόν που θρηνήσαμε θύματα, μικρά παιδιά, εξαιτίας της ύπαρξης των σιδηροδρομικών γραμμών μέσα στην πόλη μας.
Η σημερινή κατάσταση στη χώρα μας αναδεικνύει τον χαρακτήρα της εκπαιδευτικής πολιτικής που ακολουθείται.
Παρόλη την αυξημένη σεισμική δραστηριότητα στη χώρα μας υπάρχουν σχολικές μονάδες που έχουν χτιστεί προ των αντισεισμικών κανονισμών του 1959 καθώς και του 1985 που δεν έχουν υποβληθεί έως τώρα σε ουσιαστικό δευτεροβάθμιο έλεγχο.
Λόγω της έλλειψης σχολικής στέγης, έχουν πραγματοποιηθεί διαφόρων τύπων παρεμβάσεις σε σχολικές μονάδες για να «δημιουργηθούν νέες αίθουσες» χωρίς να γνωρίζουμε εάν έχουν επηρεάσει και σε ποιο βαθμό τη στατικότητα των κτιρίων. Για όλους τους παραπάνω λόγους, μας προβληματίζει το γεγονός ότι δεν έχει υπάρξει ουσιαστικός έλεγχος πέραν του Ταχέως Οπτικού.
Το θεσμικό πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια, έχει οδηγήσει στην απαράδεκτη κατάσταση η ευθύνη για τη συντήρηση των σχολείων να βρίσκεται στους Δήμους (με τη χρηματοδότηση να είναι μειωμένη κατά 70%) και γενικότερα για την κακή κατάσταση των σχολείων να μην φταίει δήθεν ποτέ κανείς συγκεκριμένα αλλά όταν κάτι καλό γίνεται, όλοι να διεκδικούν τις δάφνες… Αυτό το καθεστώς των ανευθυνο-υπεύθυνων πρέπει να τελειώσει. Είναι εγκληματική η ευθύνη όλων των κυβερνήσεων διαχρονικά και της Τοπικής Διοίκησης, που έχει στην αρμοδιότητα της μία σειρά κρίσιμες υποδομές όπως τα σχολεία.
Σύμφωνα με στοιχεία του 2017 από τις υπηρεσίες του Δήμου Λαρισαίων που αφορούν μεταξύ άλλων την παλαιότητα των κτιρίων αρμοδιότητας του Δήμου, από το σύνολο των σχολικών μονάδων Α’ βάθμιας και Β’ βάθμιας εκπαίδευσης:
• 13 σχολεία στεγάζονται σε κτίρια χωρίς καθόλου οικοδομική άδεια, με πολλά από αυτά στους οικισμούς πέριξ του δήμου που έχουν υποστεί εκτεταμένες ζημιές από τον σεισμό του Μαρτίου του 2021.
• 18 σχολεία στεγάζονται σε κτίρια που δεν έχουν οικοδομική άδεια και κάποια από αυτά έχουν περάσει από διαδικασία τακτοποίησης με τους νόμους των αυθαιρέτων των τελευταίων ετών, χωρίς μελέτη στατικής επάρκειας, ενώ τα περισσότερα εξ’ αυτών είναι κτίσματα προ του 1955,
• 26 σχολεία στεγάζονται σε κτίρια που έχουν χτιστεί πριν από το 1985 με αρκετά παραδείγματα κτιρίων να στεγάζονται σε πολύ παλιά κτίρια της δεκαετίας του 1960-70.
Επομένως, 57 σχολεία στεγάζονται σε κτίρια που χαρακτηρίζονται «γερασμένα», αφού έχουν χτιστεί χωρίς ή με ελάχιστες αντισεισμικές προδιαγραφές.
• Τα περισσότερα νηπιαγωγεία όπως το 55ο, 25ο, 6ο, 9ο, 7ο – 32ο, 18ο – 38ο, 12ο – 16ο, 29ο – 40ό, 39ο, 20ό – 43ο, στερούνται δικής τους στέγης και φιλοξενούνται σε Δημοτικά Σχολεία, σε εκμισθωμένα κτίρια, σε παιδικούς σταθμούς, σε Κέντρα Διά Βίου Μάθησης κ.λπ.
Τα 91 σχολεία στεγάζονται σε κτίρια που έχουν χτιστεί μεν μετά το 1985 οπότε και αναθεωρείται ο αντισεισμικός κανονισμός του 1959 (ΦΕΚ 239Β/16-4-1984), αλλά πολλά από αυτά κατασκευάστηκαν από το 1985 έως και την δεκαετία του 1990 με παλαιότερο αντισεισμικό κανονισμό και συμπληρώνουν πλέον τουλάχιστον 30ετία με ότι αυτό συνεπάγεται για τις αντοχές του φέροντα οργανισμού τους από οπλισμένο σκυρόδεμα, σε συνδυασμό με την ελλιπή συντήρηση.
Πολλά τα παραδείγματα στην περιοχή μας, όπως στο 6ο Γενικό λύκειο Λάρισας, που για έναν χρόνο οι μαθητές έκαναν μάθημα, με τον κίνδυνο να βρεθούν κάτω από τα χαλάσματα αν γινόταν ένας νέος σεισμός. Το 1ο Ειδικό Δημοτικό σχολείο Λάρισας – ΔΑΔ και Ειδικό Νηπιαγωγείο – ΔΑΔ, στεγάζονται σε αποθήκες του διπλανού σχολείου με προέκταση προκάτ και το Νηπιαγωγείο σε κοντέινερ και όλες οι αίθουσες αερίζονται από φεγγίτες. Το Δημοτικό σχολείο Φαλάνης που χτυπήθηκε από το σεισμό του Μάρτη του 2021, ένα κομμάτι του δε χρησιμοποιείται από τότε λόγω ακαταλληλότητας και τα παιδιά κάνουν μάθημα σε κοντέινερ ενώ υπάρχει και στατική επικινδυνότητα της στέγης. Και αυτά είναι μερικά μόνο από τα παραδείγματα.
Ο τρόπος που αντιμετωπίζεται η σχολική στέγη από όλες τις κυβερνήσεις και την τοπική διοίκηση διαχρονικά είναι μόνο μία πλευρά της εκπαιδευτικής πολιτικής που ακολουθείται. Η μόρφωση των παιδιών της λαϊκής οικογένειας θεωρείται κόστος και γι αυτό η πραγματικότητα των σχολικών υποδομών που καθημερινά αντικρίζουν μαθητές, εκπαιδευτικοί και γονείς απέχει πολύ από τις δυνατότητες της εποχής μας.
Και ενώ απ τη μια η σχολική πραγματικότητα είναι ακατάλληλα κτίρια, πλημμυρισμένα σχολεία, αίθουσες σε κοντέινερ και σε αποθήκες με φεγγίτες, σχολεία χωρίς γυμναστήρια, χωρίς βιβλιοθήκη, χωρίς τραπεζαρία, χωρίς αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, χωρίς δυνατότητα πρόσβασης σε άτομα με κινητικά προβλήματα, νηπιαγωγεία χωρίς παιδική χαρά απ την άλλη διοχετεύονται εκατομμύρια για επιχειρηματικές δραστηριότητες, για δήθεν καινοτομίες, ιδιωτικοί όμιλοι μπαίνουν στα σχολεία.
Αυτά είναι τα αξιολογούμενα σχολικά κτίρια της κυβέρνησης. Αυτή είναι η «κουλτούρα αξιολόγησης» για την οποία μιλούσε και ο Υπουργός Παιδείας της προηγούμενης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.
Το σχολείο πρέπει να είναι χώρος μάθησης και διαπαιδαγώγησης και γι αυτό πρέπει να έχει κλειστές τις πόρτες του στις επιχειρήσεις. Το σχολείο πρέπει να προσφέρει σύγχρονη μόρφωση σε όλα τα παιδιά, χωρίς διαχωρισμούς και αποκλεισμούς.
Οι εκπαιδευτικοί, οι μαθητές, οι γονείς έχουν μπει στο στόχαστρο όλων των κυβερνήσεων των τελευταίων χρόνων. Η απάντηση μας πρέπει να είναι η διεκδίκηση ενός σχολείου πραγματικά σύγχρονου, με βάση τις δυνατότητες και τις ανάγκες της εποχής.
Το ΔΣ της Ένωσης Γονέων και Κηδεμόνων μαθητών Δήμου Λάρισας καλεί όλους τους συλλόγους γονέων, εκπαιδευτικά σωματεία, τα μαθητικά συμβούλια, τα εργατικά σωματεία, τους φορείς του γυναικείου κινήματος, να διεκδικήσουμε:
Η ασφάλεια στις μετακινήσεις μας είναι αδιαπραγμάτευτη.
Να παρθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την ασφάλεια και στις σχολικές εκδρομές.
Να αρχίσει άμεσα ουσιαστικός και ενδελεχής έλεγχος όλων των σχολείων και δημοσίων κτιρίων και χώρων συνάθροισης της νεολαίας. Με την ολοκλήρωση του πρωτοβάθμιου ελέγχου, να γίνει ο δευτεροβάθμιος αντισεισμικός έλεγχος σε όσα σχολεία έχει κριθεί ότι απαιτείται με κρατική χρηματοδότηση.
Να προχωρήσει άμεσα η αποκατάσταση όλων των ζημιών και να γίνουν όλες οι αναγκαίες επεμβάσεις όχι μόνο στα σεισμόπληκτα αλλά σε όλα τα σχολικά κτίρια, σύμφωνα με τις τελευταίες αντισεισμικές προδιαγραφές (ΚΑΝΕΠΕ, ΚΑΔΕΤ)
Να προχωρήσουν άμεσα οι διαδικασίες για την ανέγερση νέων σύγχρονων και ασφαλών σχολείων όπου αυτά κρίθηκαν ακατάλληλα.
Να αυξηθεί άμεσα η χρηματοδότηση μέσω ΣΑΤΑ για την επισκευή και συντήρηση των σχολείων αφού οι μαθητές κινδυνεύουν όχι μόνο από σεισμό στην ώρα λειτουργίας του σχολείου αλλά και καθημερινά, από τα κακοσυντηρημένα υλικά (σοβάδες, φωτιστικά υλικά, πόρτες, τζάμια κ.λπ.).
Την καθιέρωση μητρώου συντήρησης και ελέγχου των σχολικών κτιρίων με ευθύνη του κράτους.
Δημιουργία ενιαίου δημόσιου φορέα που θα έχει την ευθύνη για τη μελέτη, ανέγερση, συντήρηση και επισκευή όλων των δημοσίων κτιρίων.
Συγκρότηση Ενιαίου Φορέα Αντισεισμικής Θωράκισης, στον οποίο θα υπαχθούν οι σημερινές διαφορετικές δημόσιες υπηρεσίες και οργανισμοί καθώς και τη γενναία χρηματοδότηση απ’ τον κρατικό προϋπολογισμό.
Κατάλληλο παιδαγωγικό περιβάλλον, με ανάλογο υλικοτεχνικό εξοπλισμό και παιδαγωγικό υλικό, με διακριτούς χώρους για την σίτιση, την ξεκούραση, την σωματική άσκηση και άθληση, τις αίθουσες εκδηλώσεων, για τα καλλιτεχνικά μαθήματα, σε προσχολική αγωγή, πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση με σκοπό την ολόπλευρη μόρφωση των παιδιών μας, την αθλητική και πολιτιστική δραστηριότητα.
Κατάλληλο αύλειο χώρο για αθλητικές δραστηριότητες, παιχνίδι κ.α.
Λειτουργία του ολοημέρου προγράμματος σε σύγχρονους χώρους και υποδομές που να διευκολύνει την αναγκαστική παραμονή του μαθητή στο σχολείο, τη σχολική μελέτη, τη δωρεάν σίτιση για κάθε μαθητή, την ανάπαυση. Υποδομές που να πληρούν τους κανόνες υγιεινής.
Οφείλουμε να ανοίξουμε πιο οργανωμένα το ζήτημα της αντισεισμικής θωράκισης και της σχολικής στέγης αναδεικνύοντας τις ευθύνες του αστικού κράτους και στο προμελετημένο έγκλημα που διαπράχθηκε στα Τέμπη γιατί οι αιτίες είναι κοινές.
Γι’ αυτό προτείνουμε ένα σχέδιο δράσης για το επόμενο διάστημα που απευθύνεται στους συλλόγους γονέων και ιδιαίτερα αυτούς που έχουν κτιριακό πρόβλημα, αλλά συντονίζουμε τη δράση μας και με τους μαθητές που βρίσκονται αυτές τις μέρες σε κινητοποιήσεις.
Καλούμε σε κοινό συντονισμό:
Συμμετοχή στις κινητοποιήσεις του συντονιστικού μαθητών και του ΕΚΛ, καθώς και σε επόμενες δράσεις που θα προγραμματιστούν
Κινητοποίηση στις 8/3, 11:30 στο Δημαρχείο για το ζήτημα της αντισεισμικής θωράκισης και σχολικής στέγης
Σύσκεψη φορέων την Τρίτη 14/3, 19:00
Παρέμβαση στο Δημοτικό Συμβούλιο
Εκδήλωση με θέμα: «Ασφαλής και σύγχρονη σχολική στέγη».