Οι Σ. Φάμελος και Β. Κόκκαλης επισκέφθηκαν τον ΟΠΕΚΕΠΕ
Σε σειρά παθογενειών που αποδομούν πλήρως το αφήγημα περί «επιτυχημένου μοντέλου» στις αγροτικές επιδοτήσεις από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, αναφέρθηκε ο τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία κ. Βασίλης Κόκκαλης, επισκεπτόμενος μαζί με τον πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ κ. Σωκράτη Φάμελλο, καθώς και με τον αναπληρωτή Τομεάρχη Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Γ. Παπαηλιού και τους κ.κ. Ο. Τελιγιορίδου και Φ. Κουρεμπέ από το Τμήματος Αγροτικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, τα κεντρικά γραφεία του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Μετά το πέρα της συνάντησης με τη διοίκηση και εργαζόμενους του οργανισμού ο κ. Κόκκαλης έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Κατά την περίοδο διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ είχε διασφαλιστεί η έγκυρη, έγκαιρη και με απόλυτη διαφάνεια καταβολή των ενωσιακών επιδοτήσεων, απομακρύνοντας ταυτόχρονα τον κίνδυνο επιβολής δημοσιονομικών διορθώσεων-προστίμων από τα αρμόδια όργανα της ΕΕ, που είχαν ανέλθει σε δυσθεώρητα ύψη κατά το παρελθόν.
Έτσι, πρακτικά, ο παραγωγός είχε μια πλήρη ενημέρωση και ένα σαφές χρονοδιάγραμμα, για το πότε και πόσο θα πληρωθεί, προκειμένου να μπορεί να κάνει τον αναγκαίο προγραμματισμό του και να προχωρά απρόσκοπτα στη συνέχιση της παραγωγικής του διαδικασίας. Και όλα αυτά μέσα στο κανονιστικό πλαίσιο που επέβαλε η προηγούμενη ΚΑΠ, σε θεσμικό, διοικητικό και ελεγκτικό επίπεδο.
Με την έλευση της ΝΔ στην Κυβέρνηση, τον Ιούλη του 2019, επανεμφανίστηκαν οι παλιές παθογένειες στις καταβολές των ενωσιακών επιδοτήσεων και ανέκυψαν και καινούργιες: Προβληματικές πληρωμές, που όχι μόνο επιδείνωσαν την ήδη δραματική κατάσταση των αγροτών μας, αλλά επανέφεραν στο προσκήνιο τις «σκοτεινές ημέρες» της επιβολής των δυσθεώρητων δημοσιονομικών διορθώσεων-προστίμων.
Χαρακτηριστικότερη όλων η προβληματική πληρωμή της Βασικής Ενίσχυσης του 2022, τα κανονιστικά και τεχνικά προβλήματα της οποίας, ανέδειξαν εγγράφως οι ίδιοι, οι αρμόδιοι υπάλληλοι του Οργανισμού, καταρρίπτοντας ταυτόχρονα και με «πάταγο» το πολυδιαφημισμένο αφήγημα, για την οριστική μετάβαση του «ΟΣΔΕ στο σπίτι του».
Σε αυτά πρέπει να προστεθούν οι διαρκείς ματαιώσεις διαγωνισμών και οι «επιλεκτικές» απευθείας αναθέσεις για λειτουργίες που σχετίζονται με το ΟΣΔΕ. Περίτρανη απόδειξη, είναι το γεγονός ότι δεν ήταν δυνατόν να καταρτιστεί μια Διακήρυξη για το ΟΠΣ των πληρωμών του ΟΠΕΚΕΠΕ, που να μην καταπίπτει από την Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών, θέτοντας σε κίνδυνο τη δίκαιη, ορθή, έγκαιρη και διαφανή πληρωμή όλων των αγροτικών ενισχύσεων. Τέλος, θα πρέπει να μνημονευθούν οι συνεχείς αλλαγές Διοικήσεων στον ΟΠΕΚΕΠΕ (4 Πρόεδροι σε 4,5 χρόνια), οι καρατομήσεις των «ανεπιθύμητων» στελεχών με θέσεις ευθύνης και η διαρκής αποστελέχωση του ΟΠΕΚΕΠΕ και οι έντονες «τάσεις φυγής» των υπαλλήλων του.
Και ήλθε το πλήρωμα του χρόνου για την πρώτη πληρωμή, στο πλαίσιο της νέας ΚΑΠ 2023-2027, αυτής της προκαταβολής του 70% της Βασικής Ενίσχυσης για το 2023, στις 27/10/2023. Μια κατά γενική ομολογία απαράδεκτη πληρωμή, που κυριολεκτικά «άνοιξε τον ασκό του Αιόλου», εξαιτίας της παταγώδους αποτυχίας της και των προβλημάτων που προκάλεσε, ενώ αρχικά παρουσιάστηκε ως «επιτυχία».
Θα μπορούσε κανείς να παραθέσει πολλά επιχειρήματα, τα οποία θα εκλαμβάνονταν από κάποιους ως απλές αντιπολιτευτικές «κορώνες», αλλά η Ανακοίνωση του ΟΠΕΚΕΠΕ ουσιαστικά αναδεικνύει τις βασικές αιτίες αυτού του «φιάσκου»:
• Η συνολικά μειωμένη χρηματοδότηση της ΚΑΠ 2023-2027 («829.000.000 ευρώ για το 2023, σε αντίθεση με πέρυσι που το αντίστοιχο ποσό ήταν πάνω από 1 δις ευρώ» αναφέρει ο ΟΠΕΚΕΠΕ στην Ανακοίνωσή του), στο πλαίσιο του τρέχοντος Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (ΠΔΠ) της ΕΕ, που αποδομεί, καταρχήν, πλήρως το κυβερνητικό αφήγημα της μη απώλειας πόρων για τον πρωτογενή τομέα και για το οποίο δεν είχε γίνει καμία ουσιαστική ενημέρωση στους αγρότες μας, υπό το φόβο των εκλογών. Αν σε αυτό υπολογίσουμε ότι 170 εκατ. ευρώ θα κατευθυνθούν στη λεγόμενη Αναδιανεμητική Ενίσχυση και ένα επιπλέον ποσό της τάξης των 30 εκατ. ευρώ θα διανεμηθεί μέσω των Συνδεδεμένων Ενισχύσεων, μιλάμε μεσοσταθμικά για μια μείωση της τάξης του 21%, για τις 3 Αγρονομικές Περιφέρειες, έναντι του 2021 (όπως προκύπτει και πάλι από την Ανακοίνωση του ΟΠΕΚΕΠΕ).
• Η υλοποίηση ενός επιεικώς ανεπαρκούς Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου, που υπέβαλε στην ΕΕ, χωρίς ουσιαστικό. διάλογο με τους ίδιους τους αγρότες και εφαρμόζει η κυβέρνηση της ΝΔ, στο πλαίσιο του οποίου, όπως αναφέρει και πάλι η Ανακοίνωση του ΟΠΕΚΕΠΕ: «αποκλείστηκε η ενεργοποίηση δικαιωμάτων ΠΕ1 (βοσκοτόπια) χωρίς τη δήλωση ζωικού κεφαλαίου και δεν κατέστη δυνατός ο διαχωρισμός των δικαιωμάτων της κάθε αγρονομικής περιφέρειας, προκειμένου να εξαιρεθούν τα επίμαχα δικαιώματα και να πληρωθούν τα υπόλοιπα».
• Η έλλειψη ουσιαστικής προετοιμασίας του ΟΠΕΚΕΠΕ και βέβαια του ΥπΑΑΤ για την υλοποίηση της νέας ΚΑΠ 2023-2027, στο θεσμικό πεδία, που πάλι σύμφωνα με την Ανακοίνωση του ΟΠΕΚΕΠΕ, εκδηλώθηκε με «τις καθυστερήσεις στην έκδοση των υπουργικών αποφάσεων και την έλλειψη σε τεχνική υποστήριξη του ΟΠΕΚΕΠΕ».
• «Οι δυσκολίες στην υλοποίηση του ψηφιακού εκσυγχρονισμού των συστημάτων του ΟΠΕΚΕΠΕ και στη μεταφορά των δεδομένων του και την ασφαλή χρήση τους μέσω του gov.gr», σύμφωνα με την Ανακοίνωση του ΟΠΕΚΕΠΕ.
ΟΙ ΔΥΟ ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ
Ο κ. Κόκκαλης τόνισε επίσης πως «στον αντίποδα όλων αυτών και προκειμένου, αφενός για την επαναφορά στην έγκαιρη, έγκυρη και διαφανή καταβολή των ενωσιακών επιδοτήσεων, αφετέρου για την αποκατάσταση των αδικιών που ήδη προκλήθηκαν και θα προκληθούν στο μέλλον, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ προτείνει, καταρχάς, τα εξής δύο βασικά σημεία:
• Την επαναδιαπραγμάτευση και επαναϋποβολή του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου, προς τις αρμόδιες αρχές της ΕΕ, μέσα, αυτή τη φορά, από έναν ουσιαστικό και γόνιμο διάλογο με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και στη βάση όχι απλά της «θεραπείας» των προβλημάτων που εμφανίστηκαν κατά την αρχική του εφαρμογή, αλλά και στην συμπερίληψη σε αυτό, αφενός της αξιοποίηση εργαλείων διαχείρισης κινδύνου, προκειμένου για τη θωράκιση, ανθεκτικότητα και ανταγωνιστικότητα των αγροτικών εκμεταλλεύσεων της χώρας απέναντι στην κλιματική αλλαγή και σε άλλους κινδύνους (γεωπολιτικούς, αγοράς κ.ά.), αφετέρου της ενίσχυσης και αποκατάστασης των προβλημάτων που προκλήθηκαν στον πρωτογενή τομέα από φυσικές καταστροφές (π.χ. πλημμύρες, πυρκαγιές), ειδικά σε πληγείσες περιοχές, όπως η Θεσσαλία και ο Έβρος. Και βέβαια στη βάση αυτή, το νέο Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο, μπορεί και πρέπει να επανεξετάσει κάποια επιμέρους ζητήματα, όπως, ενδεικτικά, τον επανακαθορισμό των Αγρονομικών Περιφερειών, τον επαναπροσδιορισμό των Οικολογικών Σχημάτων, τα κατώτατα όρια της Αναδιανεμητικής Ενίσχυσης, τον ορισμό του Ενεργού και του Νέου Γεωργού, την αύξηση του προϋπολογισμού για τα Επιχειρησιακά Προγράμματα από αναγνωρισμένες Οργανώσεις Παραγωγών (Ο.Π.) στον τομέα των Οπωροκηπευτικών και για τα Προγράμματα των Οργανώσεων των Ελαιουργικών Φορέων (Ο.Ε.Φ.) και βέβαια τον επανασχεδιασμό των Παρεμβάσεων του Πυλώνα ΙΙ.
• Την αναδιοργάνωση και μέσω αυτής την ενδυνάμωση του έργου και του ρόλου του ΟΠΕΚΕΠΕ, σε επίπεδο ανθρώπινου δυναμικού και υποδομών της κεντρικής του υπηρεσίας και των περιφερειακών του υπηρεσιών, με τη καλύτερη διασύνδεση και επικοινωνία του με τις αρμόδιες Υπηρεσίες του ΥπΑΑΤ, που είναι αρμόδιες για τον προγραμματισμό και την εφαρμογή των παρεμβάσεων του στρατηγικού σχεδίου της ΚΑΠ 2023-2027, προκειμένου να αποφευχθούν φαινόμενα καθυστερήσεων, σε διοικητικά και θεσμικά ζητήματα».
