Αμπελώνας: Τίμησαν τους δολοφονημένους από Γερμανούς ναζί και Έλληνες δοσίλογους

Εκδήλωση τιμής και μνήμης για τους εκτελεσθέντες από τους Γερμανούς, ναζί, κατακτητές και τους ντόπιους συνεργάτες τους (ΕΑΣΑΔ), το Μάη του ’44, διοργάνωσε σήμερα η Κ.Ο.Β. Αμπελώνα του ΚΚΕ, στο μνημείο της Αντίστασης στην κεντρική πλατεία της πόλης.

Την κεντρική ομιλία στη σημερινή εκδήλωση έκανε ο Θ. Σερδένης πρόεδρος του παραρτήματος Λάρισας της ΠΕΑΕΑ-ΔΣΕ.

Ο κ. Σερδένης παρουσίασε το χρονικό των εγκλημάτων των SS και των Ελλήνων συνεργατών τους στην περιοχή, ενώ κάλεσε τους συγκεντρωθέντες να ψηφίσουν μαζικά το ΚΚΕ στην κάλπη των ευρωεκλογών, υποστηρίζοντας ότι το ΚΚΕ είναι το μόνο κόμμα που αντιστέκεται στα ΑΝΤΙΛΑΪΚΆ σχέδια της Ε.Ε. τα οποία στηρίζουν τόσο η ελληνική κυβέρνηση όσο και η συμπολιτευόμενη αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ., του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝ.ΑΛ. της Ελληνικής Λύσης, της Νέας Αριστεράς κ.λπ.

Τα γεγονότα του Μάη 1944 στον Αμπελώνα

Το ΚΚΕ κατά την περίοδο της Κατοχής, όπως και προπολεμικώς, στην επαρχία Τυρνάβου, είχε ισχυρά ερείσματα. Τόσο στον Τίρναβο όσο και στον Αμπελώνα, πριν από τη δικτατορία του Μεταξά, είχε επιτύχει να εκλέξει και στις δύο κοινότητες δικούς του προέδρους. Στην Κατοχή οι οργανώσεις του ΚΚΕ και του ΕΑΜ ήταν ισχυρότατες και στον ΕΛΑΣ είχαν ενταχθεί πάμπολλοι από τους κατοίκους της περιοχής.
Στην περιοχή είχε την έδρα του το Τάγμα Μηχανικού του ΕΛΑΣ με διοικητή τον Αντώνη Βρατσάνο. Η ύπαρξη ισχυρής αντάρτικης μονάδας στον Όλυμπο και ΕΑΜικών αντιστασιακών οργανώσεων στα χωριά ανησυχούσε πάρα πολύ τους Γερμανούς. Γι΄ αυτό στις αρχές του 1944 σε 11 από τα 14 χωριά της επαρχίας Τιρνάβου εγκατέστησαν φρουρές ενισχυμένες. Για να εξασφαλιστούν ακόμη περισσότερο από τις επιθέσεις των ανταρτών, εμπιστεύτηκαν στον ΕΑΣΑΔ Λάρισας να εξουδετερώσει τους κομμουνιστές των χωριών που ήταν στον Βρυότοπο, Αμπελώνα και Φαλάνη.
Σε χωριά της επαρχίας Τιρνάβου είχε και ο ΕΔΕΣ τους δικούς του πυρήνες. Η αστική τάξη της χώρας είχε μηχανισμούς που διατηρούσαν σχέση με τους κατακτητές. Έτσι μέλη και αξιωματικοί του ΕΔΕΣ είχαν ενταχθεί στα Τάγματα Ασφαλείας και στον ΕΑΣΑΔ, συνεργάζονταν με τα S.S. των Γερμανών.
Στις 2 Μάη 1944 οι Γερμανοί και οι συνεργάτες τους ΕΑΣΑΔίτες σε ενέδρα συλλαμβάνουν στο δρόμο Τιρνάβου – Δαμασίου – Κουτσοχέρου – Ζάρκου τους: Ανδρέα Μπιτούνη, (απαγχονίστηκε στο Ορμάν Μαγούλα 31 Μάη), Γιάννη Γιαννόπουλο, (μετά από απάνθρωπα βασανιστήρια των ΕΑΣΑΔιτών πετάχτηκε μισοπεθαμένος στον Πηνειό) από τον Βρυότοπο, τον Γιάννη Ούρδα, Γιάννη Θεοχαρούλη (απαγχονίστηκαν στο Ορμάν Μαγούλα 31 Μάη) και Γιώργο Κολοκοτρώνη ( ελευθερώθηκε μετά από λίγες ημέρες) από τον Αμπελώνα, οι οποίοι μετέφεραν σιτάρι στο Ζάρκο για τους αντάρτες του ΕΛΑΣ.

Στις 12 Μάη 1944 200 γυναίκες από τον Αμπελώνα συγκεντρώθηκαν στον Τίρναβο και διαδήλωσαν ενάντια στην εγκατάσταση ΕΑΣΑΔιτών στον Αμπελώνα. Το βράδυ της ίδιας ημέρας Γερμανοί και ΕΑΣΑΔίτες συλλαμβάνουν τον Κώστα Κουλιαλή φαρμακοποιό, Γραμματέα του ΕΑΜ Αμπελώνα και τη γυναίκα του με τρία ανήλικα παιδιά (την οποία μετά από λίγες μέρες ελευθέρωσαν), τη μάνα και τις δύο αδελφές του Νικόλαο Παπαγιάννη Γραμματέα του ΕΑΜ Βρυοτόπου, Βασιλική και Παρασκευούλα, όλους τους εκτέλεσαν.
Στις 17 Μάη 1944 περικύκλωσαν τον Αμπελώνα Γερμανοί SS και ΕΑΣΑΔίτες.

Συνέλαβαν πολλούς και σκότωσαν δεκατρείς, από τους συλληφθέντες.

Οι νεκροί: 1) Γεώργιος Κων/νου Πούλιος, 2) Βάϊος Παναγ. Γκουλέτσας, 3) Γεώργιος Κων/νου Καρανίκας, 4) Γεώργιος Νικ. Λαρίγκας, 5) Γεώργιος Ιωαν Ροκάς, 6) Δημήτριος Γεωργ. Βιρβίλης, 7) Δημοσθένης Μιχ. Παπαϊωάννου, 8) Βασίλειος Αθαν. Μούζας, 9) Φίλιππος Δημ. Βλαχόπουλος, 10) Κων/νος Φιλ. Βλαχόπουλος, 11) Γεώργιος Κων/νου Ψύλλας, 12) Νικόλαος Παπακωνσταντίνος από Δεμερλί, και 13) ένας άγνωστης ταυτότητας.

Πριν εγκαταλείψουν την κωμόπολη λεηλάτησαν αρκετά σπίτια και στρατολόγησαν περίπου 40 νέους για τον ΕΑΣΑΔ.
Στις 27 Μάη με νέα επιδρομή στον Αμπελώνα σκότωσαν στην πλατεία άλλους 4: τους Κων/νο Αθαν. Πούλιο, Βασίλειο Κων/νου Ζαμπούκα, Αθανάσιο Δημ. Ζεστό και Λάζαρο Ευαγ. Μπότσκαρη. Επίσης τέλη Μάη σε νέα επιδρομή σκότωσαν τον Κώστα Σβώλα μέλος της ΕΠΟΝ καθώς και όποιον αντιστασιακό συναντούσαν.

Για τους φόνους, τις κακοποιήσεις τις συλλήψεις και τις λεηλασίες των περιουσιών τους, μερικοί παθόντες ή συγγενείς τους, μετά την απελευθέρωση, υπέβαλλαν μηνύσεις κατά ΕΑΣΑΔιτών, αλλά το αστικό κράτος μέσω των δικαστικών αποφάσεων δεν δικαίωσε τους παθόντες και συγγενείς.

Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με προσκλητήριο νεκρών, κατάθεση στεφάνου στο μνημείο της Αντίστασης και τήρηση ενός λεπτού σιγής στη μνήμη τους.