Δεκατρία προαπαιτούμενα-φωτιά που θα πλήξουν αγρότες, ελεύθερους επαγγελματίες, μικρομεσαίους, ατομικές επιχειρήσεις, φυσικά πρόσωπα αλλά και οφειλέτες του Δημοσίου, προβλέπει το τρίτο Μνημόνιο που κατατέθηκε τα μεσάνυχτα της Τρίτης στη Βουλή.
Το «πακέτο» με τα νέα μέτρα είναι ιδιαίτερα «βαρύ» και επί της ουσίας ήταν μονόδρομος για την κυβέρνηση για να μπορέσει να λάβει τα 25 δισ. της πρώτης δόσης του δανείου και να καλύψει όλες τις υποχρεώσεις που έχει η χώρα ώς τον Δεκέμβριο.
Σύμφωνα με το κείμενο του νέου Μνημονίου, ο «πέλεκυς» για τους αγρότες είναι διπλός. Εκτός του γεγονότος ότι η συγκεκριμένη ομάδα φορολογουμένων χάνει την απαλλαγή που είχε στο πετρέλαιο καθώς ο ειδικός φόρος κατανάλωσης αυξάνεται από την 1η Οκτωβρίου 2015 από τα 66 στα 200 ευρώ και στα 330 ευρώ από την 1η Οκτωβρίου 2016, το Μνημόνιο τους επιφύλαξε μία ακόμη «κακή είδηση»: Επανέρχεται και μάλιστα αναδρομικά από την 1η.1.2014 η προκαταβολή φόρου 55% από 27,5% που είχε μειωθεί πρόσφατα.
Αυξημένος ο λογαριασμός…
Εκτός από τον αγροτικό πληθυσμό, αυξημένος είναι ο «λογαριασμός» των μέτρων και για 700.000 ελεύθερους επαγγελματίες, ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες εταιρείες, αλλά και για εργαζομένους με «μπλοκάκια», για τους οποίους αυξάνεται σταδιακά η προκαταβολή του φόρου από το 55% στο 100%. Αυτό θα έχει συνέπεια να εκτιναχθούν στα ύψη από το επόμενο έτος οι φορολογικές επιβαρύνσεις όλων αυτών των υπόχρεων.
Αναλυτικότερα:
- Αγρότες: Διπλασιάζεται η προκαταβολή φόρου για 620.000 αγρότες και μάλιστα αναδρομικά για τα εισοδήματα του 2014. Σύμφωνα με το Μνημόνιο, επανέρχεται στο 55% ο συντελεστής προκαταβολής φόρου από 27,5% που είχε μειωθεί πρόσφατα από την τέως αναπληρώτρια υπουργό Οικονομικών Νάντια Βαλαβάνη. Τώρα, με την απότομη επαναφορά του συντελεστή στο 55% χιλιάδες αγρότες που ήδη έχουν υποβάλει τις φετινές φορολογικές δηλώσεις και ήδη έχουν λάβει τα εκκαθαριστικά του φόρου εισοδήματος θα παραλάβουν νέα τροποποιημένα εκκαθαριστικά με τα οποία θα καλούνται να πληρώσουν επιπλέον προκαταβολή φόρου εισοδήματος έναντι του επόμενου έτους. Οσοι αγρότες δεν έχουν υποβάλει ακόμη τις φορολογικές τους δηλώσεις θα λάβουν άπαξ τα εκκαθαριστικά σημειώματα με χρέωση προκαταβολής φόρου 55% αντί 27,5%.
- Αγροτικό πετρέλαιο: Αυξάνεται σε δύο φάσεις ο ειδικός φόρος κατανάλωσης για το αγροτικό ντίζελ από τα 66 στα 200 ευρώ από την 1η Οκτωβρίου 2015 και στα 330 ευρώ από την 1η Οκτωβρίου 2016. Σήμερα, οι αγρότες κατά την αγορά του πετρελαίου κίνησης για την εξυπηρέτηση των αναγκών της παραγωγής τους καταβάλλουν κανονικά τον ΕΦΚ των 0,33 ευρώ το λίτρο, που ισχύει για το κανονικό πετρέλαιο κίνησης και εκ των υστέρων εισπράττουν ως επιστροφή φόρου τη διαφορά μεταξύ του ΕΦΚ του αγροτικού πετρελαίου και του ΕΦΚ του κανονικού πετρελαίου κίνησης, δηλαδή το ποσό των 0,264 ευρώ το λίτρο (0,330 ευρώ-0,066 ευρώ = 0,264 ευρώ). Με την αύξηση του συντελεστή του αγροτικού πετρελαίου από τα 0,066 στα 0,200 ευρώ το λίτρο την 1η.10.2015, η διαφορά του ΕΦΚ που θα επιστρέφεται στους αγρότες θα μειωθεί από τα 0,264 στα 0,130 ευρώ το λίτρο (0,330 ευρώ-0,200 ευρώ = 0,130 ευρώ). Την 1η.10.2016, που ο ΕΦΚ του αγροτικού πετρελαίου θα αυξηθεί περαιτέρω στα 0,33 ευρώ το λίτρο θα εξομοιωθεί πλήρως με τον ΕΦΚ του πετρελαίου κίνησης, που χρησιμοποιούν οι υπόλοιποι φορολογούμενοι, οπότε αυτόματα η διαφορά θα μηδενιστεί και θα πάψει να επιστρέφεται.
- Προκαταβολές φόρου: Σταδιακή αύξηση της προκαταβολής φόρου εισοδήματος από το 55% στο 100% έως το 2016 για πάνω από 700.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ελεύθερους επαγγελματίες και εργαζομένους με «μπλοκάκια». Η αύξηση της προκαταβολής φόρου θα έχει συνέπεια να εκτιναχθούν στα ύψη από το επόμενο έτος οι φορολογικές επιβαρύνσεις όλων των μικρομεσαίων επιτηδευματιών και ελευθέρων επαγγελματιών. Το επόμενο έτος οι επιτηδευματίες, εκτός από τον κύριο φόρο που θα επιβληθεί με 26% από το πρώτο ευρώ, θα επιβαρυνθούν και με προκαταβολή φόρου που θα υπολογιστεί πλέον με 75% αντί 55%. Ακόμη πιο μεγάλες θα είναι οι επιβαρύνσεις το 2017 για τα εισοδήματα του 2016, καθώς η προκαταβολή φόρου θα αυξηθεί περαιτέρω από το 75% στο 100%.
- Ακατάσχετο: Μείωση του ακατάσχετου ορίου μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων από τα 1.500 στα 1.000 ευρώ και αύξηση του ποσοστού κατάσχεσης από το 25% στο 50%-100%. Το όριο του μηνιαίου ποσού μισθού, σύνταξης ή ασφαλιστικού βοηθήματος που δεν επιτρέπεται να κατάσχεται για ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο μειώνεται από τα 1.500 στα 1.000 ευρώ. Επιπλέον προβλέπεται ότι επιτρέπεται η κατάσχεση μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων σε ποσοστό 50% εφόσον αυτά υπερβαίνουν τα 1.000 ευρώ και φτάνουν μέχρι τα 1.500 ευρώ για τις ασθενέστερες οικονομικά τάξεις ή σε ποσοστό 100% του ποσού που υπερβαίνει τα 1.500 ευρώ για τα μεγαλύτερα εισοδηματικά κλιμάκια. Οι ανωτέρω τροποποιήσεις εφαρμόζονται και επί των κατασχέσεων που έχουν επιβληθεί επί των συγκεκριμένων απαιτήσεων βάσει των προγενέστερων διατάξεων, ήτοι για ποσά αυτών άνω των 1.500 ευρώ. Στο εξής και στις περιπτώσεις αυτές για τις απαιτήσεις που γεννώνται μετά την ισχύ των νέων διατάξεων τα αποδοτέα ποσά θα υπολογίζονται βάσει των διατάξεων αυτών.
- Φόρος εισοδήματος νομικών προσώπων: Μειώνεται στις 5 δόσεις η εξόφληση του φόρου εισοδήματος για τα νομικά πρόσωπα που θα υποβάλουν δηλώσεις έως και τις 20 Αυγούστου (Α.Ε., ΕΠΕ). Η προθεσμία καταβολής της 1ης δόσης λήγει στις 21 Αυγούστου, ενώ οι προθεσμίες των υπόλοιπων 4 δόσεων λήγουν στα τέλη Σεπτεμβρίου, Οκτωβρίου, Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου 2015, αντίστοιχα.
- Προληπτικός φόρος 26%: Στο συρτάρι μπαίνει η σχετική διάταξη με τις αντιδράσεις και η οποία αφορούσε συναλλαγές με χώρες με προνομιακό φορολογικό καθεστώς (π.χ. Κύπρος, Βουλγαρία).
- Εκπτωση φόρου 2%: Καταργείται πριν καλά καλά προλάβει να ισχύσει η έκπτωση φόρου 2% για την εφάπαξ εξόφληση φόρου εισοδήματος για τα εισοδήματα που αποκτώνται από την 1η Ιανουαρίου 2015 και μετά.
- Πράκτορες ΟΠΑΠ: Καταργείται η έκπτωση επισφαλών απαιτήσεων έως 1,5% επί των πωλήσεων των πρακτόρων του ΟΠΑΠ.
- Φορολογία πλοίων: Αυξάνονται κατά 4% κάθε χρόνο από το 2016 έως και το 2020 οι συντελεστές φόρου και εισφοράς για τα πλοία Α’ κατηγορίας που είναι νηολογημένα με ελληνική σημαία και τα πλοία ελληνικών συμφερόντων με ξένη σημαία.
- Εφοπλιστές: Παρατείνεται για τέσσερα ακόμη χρόνια, έως το 2019, η ειδική εισφορά σε ναυτιλιακές εταιρείες.
- Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων: Αυτονομείται.
- 100 δόσεις: Αυξάνει στο 5% από 3% το επιτόκιο για τη ρύθμιση των εκατό δόσεων για όσους έχουν οφειλές άνω των 5.000 ευρώ. Για φορολογουμένους με χαμηλότερες οφειλές για να μην ισχύσει επιτόκιο 5% θα πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις: ο οφειλέτης να είναι φυσικό πρόσωπο το οποίο δεν ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα, η ακίνητη περιουσία του οφειλέτη σύμφωνα με το Ε9 να είναι αντικειμενικής αξίας έως 150.000 ευρώ και η υπαγόμενη στη ρύθμιση βασική οφειλή να υπερβαίνει το 50% του δηλωθέντος ετήσιου εισοδήματος του οφειλέτη. Σημειώνεται ότι:
- Χάνουν τη ρύθμιση όσοι οφειλέτες δεν έχουν πληρώσει ή ρυθμίσει τις νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές τους (ατομικές ή αυτές για τις οποίες υπάρχει ευθύνη καταβολής) μέσα σε τρεις μήνες από την προθεσμία πληρωμής.
- Καθιερώνεται η δυνατότητα μείωσης του αριθμού των δόσεων εάν ο οφειλέτης έχει τη δυνατότητα, σύμφωνα με τα οικονομικά του δεδομένα, να πληρώνει την οφειλή του σε λιγότερες δόσεις από τις αρχικά χορηγηθείσες, οποτεδήποτε καθ’ όλη τη διάρκεια της ρύθμισης.
- Πάγια ρύθμιση 12 δόσεων: Μειώνεται το επιτόκιο από το 8% στο 5%, μετά την παρέλευση διμήνου από τη δημοσίευση του νόμου, για νέες ρυθμίσεις και για ανεξόφλητες δόσεις υφιστάμενων ρυθμίσεων. Ενώ αναστέλλεται για δύο χρόνια η υποχρέωση υποβολής στοιχείων που να αποδεικνύουν τη δυνατότητα καταβολής των δόσεων για χρέη έως 5.000 ευρώ και εγγράφων που να αποδεικνύουν την προσωρινή οικονομική αδυναμία προκειμένου για χρέη άνω των 50.000 ευρώ. Επίσης, καθιερώνεται διετής αναστολή της υποχρέωσης προσκόμισης δικαιολογητικών για όσους εντάσσουν ληξιπρόθεσμα χρέη προς το Δημόσιο άνω των 5.000 ευρώ στην πάγια ρύθμιση των 12 μηνιαίων δόσεων. Προβλέπεται ειδικότερα ότι παύουν να ισχύουν για δύο χρόνια από τη δημοσίευση του υπό ψήφιση νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως οι διατάξεις που προβλέπουν:
- Υποχρέωση προσκόμισης στοιχείων που αποδεικνύουν τη δυνατότητα καταβολής των μηνιαίων δόσεων, για όσους οφείλουν ποσά από 5.001 μέχρι 50.000 ευρώ.
- Υποχρέωση προσκόμισης εγγράφων που αποδεικνύουν προσωρινή οικονομική αδυναμία και δυνατότητα τήρησης των όρων της ρύθμισης, για όσους χρωστούν ποσά από 50.001 έως 150.000 ευρώ.
• Υποχρέωση παροχής εγγυήσεων ή άλλου εμπράγματου βάρους, για όσους οφείλουν πάνω από 150.000 ευρώ.
