Του Δημήτρη Γ. Απόκη*
Μετά από 22 χρόνια σταδιοδρομίας στη δημοσιογραφία – από τα οποία, τα 15 χρόνια ως ανταποκριτής Μέσων Ενημέρωσης στην Ουάσιγκτον – τολμώ να πω πως εξακολουθούν να υπάρχουν πτυχές του Κυπριακού Ζητήματος για τις οποίες δεν έχω άριστη γνώση.
Επίσης, το γεγονός ότι δεν μου δόθηκε η δυνατότητα να βρίσκομαι στη Γενεύη για την κάλυψη των συνομιλιών, δεν μου επιτρέπει να σχηματίσω, με την αμεσότητα που απαιτείται, τεκμηριωμένη άποψη για τις εξελίξεις στις κρίσιμες συνομιλίες που διεξάγονται εκεί με στόχο την επίλυση αυτού του ιδιαίτερα πολύπλοκου διεθνούς προβλήματος, που για να μην ξεχνιόμαστε αποτελεί αδιαπραγμάτευτα μια υπόθεση εισβολής και παράνομης κατοχής εδαφών ενός κυρίαρχου κράτους από ένα άλλο.
Παρόλα αυτά ως διεθνολόγος και δημοσιογράφος που παρακολουθεί όχι απλά λόγω του επαγγέλματος, αλλά ως λάτρης των διεθνών στρατηγικών εξελίξεων, τα ζητήματα στην περιοχή μας και στη διεθνή σκακιέρα, θέλω να πιστεύω ότι έχω μια μικρή δυνατότητα να διαμορφώσω μια άποψη για το που θα οδηγηθούν τα πράγματα για τον ελληνισμό στην περίπτωση που υιοθετηθεί η δυσμενής και τουρκικού προσανατολισμού λύση που προωθεί η, ευτυχώς, αποχωρούσα σε λίγες ημέρες ομάδα του Μπαράκ Ομπάμα, υπό την καθοδήγηση της Βοηθού Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Βικτόρια Νιούλαντ, συνεπικουρούμενη από το Foreign Office (που ανέκαθεν δεν είχε τα ελληνικά συμφέροντα στους σχεδιασμούς του ειδικά στο Κυπριακό), και υπό την παρουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία αγρόν αγοράζει περί Κυπριακού και ελληνικών εθνικών θεμάτων.
Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να κάνω μια παρένθεση για να σχολιάσω το ρόλο και την παρουσία της ΕΕ στις συνομιλίες της Γενεύης. Στην περίπτωση που επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες, και φτάσουμε εκεί, στην πολυμερή διάσκεψη, μετά το πέρας των κρίσιμων διαπραγματεύσεων, θα παραστεί ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και η Φεντερίκα Μογκερίνι, υπεύθυνη εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ.
Πραγματικά αναρωτιέμαι ποια θα είναι η συνεισφορά των δυο αυτών προσώπων στην όλη διαδικασία, πέρα από το να προωθήσουν ως πιστοί υπάλληλοι αυτά που θα τους έχουν υπαγορεύσει τα αφεντικά στο Βερολίνο, τα οποία βρίσκονται σε απόλυτη αρμονία θέσεων και επιδιώξεων με την ομάδα του Στέητ Ντιπάρτμεντ, που προωθεί την Τουρκοβαρή λύση. Αμφιβάλλω, εάν τα δυο αυτά πρόσωπα, που η απόδοσή τους στη διαχείριση κρίσεων είναι πολύ συζητήσιμη, 22 χρόνια πριν που άρχισα να ασχολούμαι σοβαρά με το εθνικό μας θέμα, ήξεραν οτιδήποτε παραπάνω από τους τίτλους που πιθανόν να διάβαζαν στις εφημερίδες, για το δράμα του Κυπριακού λαού.
Και για όσους θα βιαστούν να μιλήσουν περί διασφάλισης του ευρωπαϊκού κεκτημένου (έχει καταντήσει πιπίλα στο στόμα όλων), θα τολμήσω να πω, σιγά τα αβγά. Ποιο ευρωπαϊκό κεκτημένο; Ποια ΕΕ? Ποιος της δίνει σημασία πέρα από τις πολιτικές ελίτ (με ελάχιστες εξαιρέσεις) που το μόνο στο οποίο έχουν ειδικευτεί τα τελευταία χρόνια είναι η κατασπατάληση, χωρίς κανένα στρατηγικό σχεδιασμό, ευρωπαϊκών κονδυλίων, και σήμερα ασχολούνται με σχέδια «χαρούμενης» διασκόμισης των γραφείων της ΕΕ (άλλη σπατάλη αυτή), το επόμενο Eurogroup, το σήριαλ της αξιολόγησης, και την μπαρούφα της ελάφρυνσης του χρέους, μέσω παράτασης στο διηνεκές.
Για να επιστρέψουμε στην ουσία της εκκολαπτόμενής εθνικής ήττας, μια ρεαλιστική και σοβαρή ματιά στις εξελίξεις στην περιοχή μας και διεθνώς μέσα στη χρονιά που πέρασε, καταδεικνύει με σαφήνεια ότι ο Πρόεδρος της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν, αποτελεί μια διαρκή και απρόβλεπτη απειλή για τον ελληνισμό, Ελλάδος και Κύπρου. Παίζει καλά το παιχνίδι του εθνικού συμφέροντος της Τουρκίας, και παρά το γεγονός ότι σφάχτηκε με τον πρώην Πρωθυπουργό και μέντορα του σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας, Νταβούτογλου, ακολουθεί πιστά το όραμα του. Είναι διακαής ο πόθος του να γίνει ο Σουλτάνος της ευρύτερης περιοχής (και με την επικύρωση του Τουρκικού Κοινοβουλίου μάλιστα), και να αποτελέσει την ηγετική προσωπικότητα στην υπό διαμόρφωση νέα γεωπολιτική εικόνα της Μέσης Ανατολής.
Ο Σουλτάνος έχει αντιληφθεί ότι οι εξελίξεις στη Συρία και την ευρύτερη περιοχή θα οδηγήσουν σε πιθανή απώλεια εδαφών (Κουρδικό κράτος) για την Τουρκία, την οποία σχεδιάζει, μέσω της αναθεωρητικής στρατηγικής του, να αντισταθμίσει με νέα εδάφη, αλλά και έλεγχο σε Κύπρο, Αιγαίο, Ανατολική Θράκη, και ένας Θεός ξέρει τι άλλο έχει βάλλει στο νεοοθωμανικό μεγαλοιδεατικό μυαλό του.
Η Τουρκία βρίσκεται (δυστυχώς για την Κύπρο και την Ελλάδα) σε κομβικό σημείο των νέων στρατηγικών σχεδιασμών και του επερχόμενου ανταγωνισμού για την επίτευξη αυτών των σχεδιασμών (έλεγχος Νέου Δρόμου του Μεταξιού, όπως έχουν γράψει έγκυροι αναλυτές), χωρών όπως οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Κίνα, αλλά και τους δικούς του λόγους που έχουν να κάνουν με την εθνική ασφάλεια του Ισραήλ. Αυτό του δίνει κάποια πλεονεκτήματα, και αυτός είναι και ο λόγος που έχει προχωρήσει σε κινήσεις επαναπροσέγγισης με τη Μόσχα, το Ισραήλ, αλλά και σε παιχνίδι με τον Ιράν.
Αυτό βέβαια, δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι η στρατηγική του δεν έχει αδύνατα σημεία τα οποία Κύπρος και Ελλάδα, δεν μπορούν έξυπνα να εκμεταλλευτούν. Σε λίγες ημέρες από τώρα στην Ουάσιγκτον αναλαμβάνει καθήκοντα ο νέος Πρόεδρος Ντόναλντ Τράμπ και η κυβέρνησή του. Πρόσφατα εδόθη άδεια στην Exxon Mobil για το Οικόπεδο 10 της Κυπριακής ΑΟΖ. Στην εν λόγω εταιρία αφεντικό είναι ο υποψήφιος Υπουργός Εξωτερικών του κ. Τράμπ, Ρέξ Τίλλερσον, γεγονός που, στην περίπτωση που καταλάβει τελικά την θέση, δίνει (πολύ πιθανόν) ένα δυνατό χαρτί διαπραγμάτευσης και ασφάλειας την Κυπριακή Δημοκρατία, δημιουργώντας ταυτόχρονα μεγάλο πρόβλημα στις επιδιώξεις του Ερντογάν.
Και όσοι βιαστούν να πουν ότι μια απόρριψη από την Κυπριακή Δημοκρατία της τουρκοβαρούς λύσης που προωθείται στη Γενεύη, θα φέρει την Κύπρο και την Ελλάδα σε δύσκολη θέση, λόγω της χρέωσης της αποτυχίας και μπαράζ αναγνωρίσεων του ψευδοκράτους, πλανώνται οικτρά. Δεν πρόκειται για τη συντέλεια του κόσμου.
Αντιθέτως, η αποδοχή της λύσης που προωθείται, θα καταστήσει τον Ερντογάν και την Τουρκία κυρίαρχο του παιχνιδιού, διότι μέσω της λύσης αυτής θα βάλει πόδι στην ΑΟΖ της Κύπρου, θα μπει από την πίσω πόρτα, μη δίνοντας τίποτα στην ΕΕ, και θα έχει υπό τον έλεγχο του τη στρατηγική κατάσταση. Και ακόμα χειρότερα αμέσως μετά θα προσχωρήσει πιο ενισχυμένος και πιο ξεδιάντροπα στο Αιγαίο και τη Θράκη. Στην ουσία θα διευκολυνθεί να ικανοποιήσει τη μεγάλη επιθυμία του να γίνει Κεμάλ στη θέση του Κεμάλ, δημιουργώντας τη νέα και πιο ενισχυμένη Τουρκία, στη θέση αυτής που δημιούργησε ο Ατατούρκ.
Σαφώς ο λαός της Κύπρου και ολόκληρος ο Ελληνισμός, επιθυμεί μια λύση του Κυπριακού ζητήματος. Αλλά μια λύση η οποία θα αποδίδει δικαιοσύνη στο έγκλημα της εισβολής και κατοχής της Μεγαλονήσου. Μια λύση, η οποία όχι μόνο δεν θα διασφαλίζει κάτι τέτοιο, αλλά στην ουσία θα επικροτεί το έγκλημα, δεν είναι επιζήμια μόνο για τον λαό της Κύπρου, αλλά και για ολόκληρο τον Ελληνισμό. Ο χρόνος μόνο προς όφελος της Κύπρου και του συνόλου του Ελληνισμού λειτουργεί.
Ας ελπίσουμε ότι ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, αλλά και ο Έλληνας Πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, να το κατανοήσουν αυτό και να προασπίσουν τα εθνικά συμφέροντα.
*Ο Δημήτρης Γ. Απόκης είναι Διεθνολόγος Απόφοιτος του The Paul H. Nitze, School of Advanced International Studies, The Johns Hopkins University και Δημοσιογράφος
