Σε ένα σημαντικό άρθρο γνώμης των Ian Bremmer, Leon Levy στο περιοδικόTime, με τίτλο What the World Can Learn from the Greek Debt Crisis, επισημαίνεται ότι υπάρχουν διδάγματα από την ελληνική κρίση χρέους για τον υπόλοιπο κόσμο και παραθέτει τα σημαντικότερα εξ αυτών. Γράφουν:
Οι πολιτικές λιτότητας είναι επικίνδυνες, ακόμη κι αν ορισμένες χώρες, όπως η Γερμανία, δεν έχουν ακόμη λάβει το μήνυμα. Ο λαϊκισμός είναι η βασικότερη πολιτική ανησυχία του σημερινού κόσμου και η πολιτική λιτότητας, όπως αυτή που υποστηρίζουν οι διαμορφωτές πολιτικής στο Βερολίνο, “ρίχνει λάδι” στη φωτιά με δύο ξεχωριστούς τρόπους. Διευρύνει το χάσμα ανάμεσα στους έχοντες και τους μη έχοντες μέσα στις μεμονωμένες κοινωνίες, συμβάλλοντας ώστε να καταστούν η δυσαρέσκεια και ο φόβος οι κινητήριες δυνάμεις στην εγχώρια πολιτική.
Επιδεινώνουν επίσης την ανισότητα μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών μελών: η Γερμανία και η Ελλάδα δεν φάνηκαν ποτέ να απέχουν τόσο πολύ από την άποψη της ποιότητας ζωής, όπως συμβαίνει σήμερα. Η ελληνική εμπειρία ενίσχυσε τα επιχειρήματα που υποστηρίζουν οι αντι – ευρωπαϊκές κυβερνήσεις που έρχονται στην εξουσία σε όλη την Ευρώπη, – καθιστώντας τον συμβιβασμό σε πανευρωπαϊκό επίπεδο δυσκολότερο από ποτέ. Η λιτότητα μπορεί να είναι καλή στην εξισορρόπηση των τραπεζικών λογαριασμών, αλλά είναι καταστροφική η διεύρυνση της οικονομικής και πολιτικής ανισότητας .
Η Ευρώπη θα συνεχίσει να πληρώνει το τίμημα για τους εσφαλμένους υπολογισμούς για τα επόμενα χρόνια. Συναφώς, η αποτυχία της πολιτικής λιτότητας στην Ελλάδα δημιούργησε παράξενες συνεργασίες. Πριν από το Κίνημα Πέντε Αστέρων και τη Λέγκα του Βορρά, υπήρξε ο συνασπισμός των ΣΥΡΙΖΑ -ΑΝΕΛ στην Ελλάδα. Τα δυο κόμματα είχαν ελάχιστα κοινά, πέρα από την αντίθεσή τους προς τις Βρυξέλλες και προς τα παραδοσιακά κόμματα της ελληνικής πολιτικής. Εδώ και τρία χρόνια έχει αποδειχθεί μια σταθερή πολιτική συνεργασία. […] Όταν σχηματίστηκε το 2015 η κυβέρνηση συνασπισμού ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ μετά από έναν σκληρό γύρο εκλογών, θεωρήθηκε μια εκτροπή που γεννήθηκε από ασυνήθιστα δύσκολες περιστάσεις: από το πλεονέκτημα του 2018, μοιάζει όλο και περισσότερο ως ένα σημάδι των μελλοντικών γεγονότων, προαγγελίζοντας ένα μέλλον ενισχυμένης πολιτικής παράλυσης.
Υπάρχει ένα άλλο σημαντικό μάθημα που η ελληνική δοκιμασία έδωσε στον κόσμο: στον 21ο αιώνα, τα οικονομικά προβλήματα του παρόντος μπορούν να παραταθούν πολύ στο μέλλον. Ενώ οι περισσότερες εκθέσεις για την Ελλάδα εστίασαν δικαιολογημένα στα οικονομικά δεινά της στιγμής η πραγματική τραγωδία της χαμένης δεκαετίας οικονομικής ανάπτυξης της Ελλάδας είναι ότι σύντομα θα γίνει μια χαμένη γενιά οικονομικής ανάπτυξης, ακόμη και αν η οικονομία καταφέρει να ανακάμψει άμεσα με μαγικό τρόπο στα επίπεδα πριν από την κρίση.
Περίπου 500.000 Έλληνες έχουν ήδη εγκαταλείψει τη χώρα αναζητώντας καλύτερες ευκαιρίες στο εξωτερικό και υπάρχουν λίγες ελπίδες να επιστρέψουν αυτοί οι άνθρωποι καθώς ξεκινούν τη σταδιοδρομία τους και τις οικογένειές τους αλλού. Δεν είναι η πρώτη φορά που υπάρχει μαζική μετανάστευση Ελλήνων εργαζομένων, αλλά αυτοί που εγκαταλείπουν αυτήν την περίοδο είναι τα πιο μορφωμένα και ικανά άτομα που έχει δημιουργήσει το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα.
Η φυγή τους σημαίνει ότι το ήδη κατεστραμμένο συνταξιοδοτικό σύστημα της Ελλάδας θα στερηθεί τα πιο οικονομικά παραγωγικά μέλη της χώρας και θα επιδεινώσει μια ήδη υπάρχουσα δημογραφική κρίση, καθώς οι ηλικιωμένοι και τα νεαρά άτομα μένουν πίσω. Σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο όπου η κινητικότητα των ανθρώπων είναι τώρα πιο εύκολη από ποτέ (και ιδίως εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης), οι σημερινές οικονομικές κακουχίες μιας χώρας έχουν τη δυνατότητα να έχουν επιπτώσεις για τα επόμενα χρόνια.
Πηγή: hellasjournal.com
