Διαβλέποντας τον κίνδυνο, η Λάρισα να χάσει το κτιριακό της απόθεμα με ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, ο επικεφαλής της δημοτικής παράταξης «Ορμή Ανανέωσης» Νίκος Γαμβρούλας, εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία καλεί τους εμπλεκόμενους φορείς να παρουσιάσουν ολοκληρωμένες προτάσεις για την έγκαιρη διάσωση τους.
Πιο συγκεκριμένα αναφέρει:
Η πόλη μας, η Λάρισα, τις τελευταίες δεκαετίες ακολούθησε μία λογική ανοικοδόμησης η οποία είχε ως αποτέλεσμα, σήμερα να έχει παραμείνει ελάχιστο κτιριακό απόθεμα το οποίο να θυμίζει ή να φανερώνει την αρχιτεκτονική της πόλης αρκετές δεκαετίες πριν.
Για την παράταξή μας είναι ιδιαίτερα σημαντικό η πόλη μας να φανερώνει την ιστορία της. Και η ιστορία μιας πόλης φανερώνεται μεταξύ άλλων και μέσω του ιστορικού κτιριακού της αποθέματος.
Σήμερα λοιπόν, η πόλη μας διαθέτει εμβληματικά αρχαία μνημεία, όμως δυστυχώς ελάχιστα κτίρια χρονολογίας άνω των 80 ετών. Από τα εναπομείναντα, λίγα έχουν χαρακτηριστεί ως διατηρητέα, ενώ τα περισσότερα εξ αυτών το ένα μετά το άλλο κατεδαφίζονται και στη θέση τους δημιουργούνται νέα κτίρια ή πολυκατοικίες.
Με την ροή που έχουνε πάρει τα πράγματα, σε λίγα χρόνια, μετρημένα στα δάχτυλα του ενός χεριού θα είναι τα κτίρια που θα θυμίζουν την αρχιτεκτονική της πόλης πριν από πολλές δεκαετίες.
Επιβεβαίωση των παραπάνω είναι το γεγονός πως το ΤΕΕ (Τεχνικό Επαγγελματικό Επιμελητήριο) πριν από λίγα χρόνια είχε συντάξει μία έκθεση με δεκάδες κτίρια αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος, με σκοπό να διερευνηθεί η δυνατότητα διάσωσής τους. Τα περισσότερα εξ αυτών έχουν πλέον γκρεμιστεί και απομένουν πολύ λίγα, τα οποία όπως προείπα το ένα μετά το άλλο κατεδαφίζονται, ενώ κάθε φορά που κάποιος εργολάβος αναλαμβάνει ένα από αυτά τα κτίρια, γίνονται προσπάθειες διάσωσης τους (με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τον οικονομικό προγραμματισμό του ιδιοκτήτη και του εργολάβου), φυσικά χωρίς αποτέλεσμα, καθώς δεν υπάρχει συγκεκριμένο πλαίσιο προστασίας για τα μη διατηρητέα κτίρια ή παροχή κινήτρων για τους ιδιοκτήτες τους.
Είναι λοιπόν επιβεβλημένο να γίνει γνωστή η επικαιροποιημένη λίστα του ΤΕΕ ώστε να γνωρίζουμε ως πόλη ποια κτίρια έχουν ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον και από εκεί και πέρα να διερευνηθεί εκ νέου η δυνατότητα διάσωσης τους.
Καλώς ή κακώς οι δυνατότητες που έχουμε είναι συγκεκριμένες. Για να μπορέσει ένα κτίριο να διασωθεί θα πρέπει να χαρακτηριστεί ως διατηρητέο μετά από εισήγηση του Τμήματος Νεωτέρων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού . Τα διατηρητέα κτίρια προστατεύονται από τη νομοθεσία, η οποία υποχρεώνει τους ιδιοκτήτες τους να τα συντηρούν και να τα διατηρούν ως έχουν.
Πολλοί ιδιοκτήτες βέβαια αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην διατήρηση τους, γι’αυτό και σωστά έχει αποφασιστεί η έκδοση ενός χρηματοδοτικού προγράμματος, γνωστού ως “Διατηρώ”, το οποίο θα παρέχει οικονομική βοήθεια στους ιδιοκτήτες των διατηρητέων κτιρίων για τις εργασίες συντήρησης που απαιτούνται. Η έκδοση του συγκεκριμένου προγράμματος όμως, παρόλο που έχει εξαγγελθεί, καθυστερεί, με αποτέλεσμα πολλά από τα διατηρητέα κτίρια να κινδυνεύουν, για αυτό και είναι επιβεβλημένη η επιτάχυνση των διαδικασιών που απαιτούνται για την έκδοση του.
Για τα μη διατηρητέα κτίρια τώρα, τα οποία όμως παρουσιάζουν ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, δεν υπάρχει μέχρι σήμερα κάποιο πλαίσιο που να μπορεί να τα προστατεύσει. Και χωρίς πλαίσιο προστασίας, οι ιδιοκτήτες τους δεν είναι υποχρεωμένοι ούτε να τα συντηρούν ούτε και να μην τα γκρεμίσουν.
Για όσα από αυτά τα κτίρια αποφασίσουμε ως πόλη πως θέλουμε να διατηρήσουμε, θα πρέπει να παρθούν συγκεκριμένες αποφάσεις οι οποίες θα εξασφαλίζουν πλήρως τους ιδιοκτήτες τους, ενώ ταυτόχρονα θα δώσουν την δυνατότητα στην πόλη μας να τα διασώσει και να αποτελέσουν μέρος της ζωντανής ιστορίας της.
Καλούμε λοιπόν όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και κυρίως τον Αρχιτεκτονικό Σύλλογο Λάρισας και το Τεχνικό Επαγγελματικό Επιμελητήριο να αναλάβουν πρωτοβουλίες και να δημιουργήσουν ομάδες εργασίες, οι οποίες θα έχουν ως στόχο την παρουσίαση των λεγόμενων «αξιόλογων» κτιρίων της πόλης μας και προτάσεις για τη δημιουργία ενός πλαισίου προστασίας τους. Ο χρόνος δεν είναι με το μέρος μας, γι’ αυτό και απαιτούνται άμεσες ενέργειες!
