Οι ηγέτες της ευρωζώνης ίσως να έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν μια νέα γενιά ευρωσκεπτικιστών, υποχρεώνοντας την Ελλάδα να δεχτεί μια ταπεινωτική τρίτη συμφωνία διάσωσης που ακόμη και το ΔΝΤ λέει ότι είναι καταδικασμένη να αποτύχει – ακριβώς όπως και οι δύο πρώτες.
Είναι ασφαλές να πούμε ότι οι ιστορικοί κάποια μέρα θα κοιτάξουν πίσω στο ελληνικό δράμα και θα απορούν πώς μια διαχειρίσιμη κρίση ελλείμματος σε μια μικρή χώρα που αντιστοιχεί στο 2% του ΑΕΠ της Ευρώπης, ξέφυγε τόσο εκτός ελέγχου που ταρακούνησε τον πιο σταθερό περιφερειακό συνασπισμό στον κόσμο, και προκάλεσε οικονομικό σοκ σε όλη την υδρόγειο.
Θα θυμούνται τις μαραθώνιες συνομιλίες που έληξαν τη Δευτέρα το πρωί, τη στιγμή που το κυρίαρχο μέλος της ευρωζώνης απείλησε ανοιχτά ότι θα απαλλαγεί από τον ενοχλητικό μικρό εταίρο, και εκατοντάδες χιλιάδες Ευρωπαίοι άρχισαν να ουρλιάζουν στα social media, #ThisIsACoup (Αυτό είναι πραξικόπημα).
Μετά την καθυστερημένη δημοσίευση της μυστικής έκθεσης του ΔΝΤ την Τρίτη, θα πρέπει επίσης να θυμούνται ότι ένα ολόκληρο 24 ώρο πριν από τη συμφωνία, η κορυφή της ευρωζώνης έσπρωξε κάτω από το χαλί το επιζήμιο έγγραφο το οποίο δήλωνε ότι η Ελλάδα χρειάζεται αυτό ακριβώς που οι πιστωτές αρνήθηκαν να δώσουν: σημαντική ελάφρυνση του χρέους.
Η έκθεση, την οποία τώρα οι ηγέτες της ΕΕ παραδέχονται ότι είχαν λάβει πριν από την υπογραφή της συμφωνίας, λέει ότι οι ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να δώσουν στην Ελλάδα μια περίοδο χάριτος 30 ετών για την εξυπηρέτηση όλων των χρεών της, ή να δεχθούν «προκαταβολικά βαθύ κούρεμα» των δανείων τους στην Αθήνα.
Η Γαλλία και οι ΗΠΑ είχαν ήδη κάνει έκκληση για την ελάφρυνση του χρέους, όπως είχε κάνει και η συντριπτική πλειοψηφία των οικονομολόγων. Πράγματι, οι εμπειρογνώμονες του ΔΝΤ έλεγαν τα ίδια για χρόνια. Αλλά η Γερμανία και οι σύμμαχοί της αρνήθηκαν, λέγοντας ότι η ελάφρυνση του χρέους θα παραβίαζε τους κανόνες της ευρωζώνης.
Το μόνο που η Αθήνα εξασφάλισε είναι μια αόριστη υπόσχεση να συζητήσει μια «πιθανή» επέκταση των προθεσμιών εξόφλησης – κάτι που της είχαν υποσχεθεί και το 2012 και δεν έγινε ποτέ. Σε αντάλλαγμα, η ταλαιπωρημένη κυβέρνηση της Ελλάδας θα έπρεπε να αποδεχθεί άλλη μια δόση από σαρωτικές περικοπές στον προϋπολογισμό, σε συνδυασμό με μια εικονική εξαγορά της οικονομίας της.
….
«Στυγνή εκδικητικότητα»
Την Τετάρτη το βράδυ, το ελληνικό κοινοβούλιο φιλοξένησε το σουρεαλιστικό σκηνικό ενός πρωθυπουργού που καλούσε τους βουλευτές να στηρίξουν ένα σχέδιο στο οποίο «δεν πίστευε», αλλά αναγκάστηκε να υπογράψει «για να αποφευχθεί η καταστροφή”. Ταπεινωμένος και απαισιόδοξος, ο υπουργός Οικονομικών του, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, δήλωσε ότι η απόφασή του να εγκρίνει τους όρους της διάσωσης θα είναι ένα «βάρος που θα κουβαλάει σε όλη του τη ζωή». Και πρόσθεσε: «Δεν ξέρω αν κάναμε το σωστό. Ξέρω ότι κάναμε κάτι για το οποίο θεωρήσαμε ότι δεν είχαμε άλλη επιλογή.”.
Το πακέτο εγκρίθηκε, αν και μόνο χάρη στην υποστήριξη των κεντρώων και συντηρητικών κομμάτων της αντιπολίτευσης, τα οποία κατηγόρησαν την κυβέρνηση ότι πήραν μια κακή συμφωνία, ως αποτέλεσμα της περιττής μικροπολιτικής.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Τσίπρας υποτίμησε την έκταση στην οποία οι πιστωτές ήθελαν να τιμωρήσουν την κυβέρνησή του για το πείσμα της. Η Ελλάδα προσφέρθηκε να παραδοθεί, αλλά οι σκληροπυρηνικοί ζήτησαν συνθηκολόγηση. «Η Ευρώπη ήθελε να χρησιμοποιήσει την Ελλάδα ως παράδειγμα για να βεβαιωθεί ότι καμία άλλη χώρα δεν θα ακολουθήσει τα βήματά της».
Πηγαίνοντας στη σύνοδο κορυφής, οι Έλληνες διαπραγματευτές βοηθήθηκαν από Γάλλους τεχνοκράτες για να εξασφαλίσουν ότι οι προτάσεις τους θα ήταν συμβατές με αυτά που ζητούσαν οι πιστωτές. Πίστευαν ότι τα πάντα ήταν απολύτως σωστά, και μάλιστα οι αξιωματούχοι της ΕΕ ήταν γεμάτοι επαίνους όταν είδαν τα μέτρα. Αλλά, σε λιγότερο από 24 ώρες, η ελληνική προσφορά έγινε κομμάτια από τους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης, και αντικαταστάθηκε με αυστηρές απαιτήσεις που περιελάμβαναν ακόμη και την αντιστροφή κάθε μέτρου κατά της λιτότητας που είχε λάβει η ελληνική κυβέρνηση από την εκλογή της, τον Ιανουάριο.
Οικονομολόγοι και σχολιαστές έμειναν άφωνοι από τις απαιτήσεις
“Μόλις κατάφερα να διαβάσω το σχέδιο του Eurogroup. Μου θυμίζει όταν οι Ρωμαίοι έσπειραν όλη την Καρχηδόνα με αλάτι », έγραψε ο πολιτικός αναλυτής Vincenzo Scarpetta (LondonerVince). “Πάντα πίστευα ότι οι πιστωτές θα ράπιζαν την Ελλάδα πριν της προσφέρουν μια συμφωνία. Δεν μπορούσα να φανταστώ ότι θα την χτυπούσαν στο κεφάλι με ένα ρόπαλο του μπέιζμπολ,” δήλωσε ο αναλυτής αγοράς Owen Callan (OwenCallan). “Όσον αφορά τις πρόσφατες εξελίξεις φαίνεται βασικά οτι η Γερμανία αρνείται να αποδεχθεί την παράδοση της Ελλάδας», δήλωσε ο Paul Harris (paulxharris), ανώτερος παραγωγός στο Al Jazeera.
Σε ένα κείμενο με τίτλο “Δολοφονώντας το ευρωπαϊκό σχέδιο», ο νομπελίστας Paul Krugman περιγράφει τη λίστα επιθυμιών των πιστωτών ως “τρέλα”. “Πρόκειται για στυγνή εκδικητικότητα, η πλήρης καταστροφή της εθνικής κυριαρχίας, και χωρίς ελπίδα ανακούφισης.”
….
“Με την ελληνική κρίση, το ευρωπαϊκό εγχείρημα έχει χάσει μέρος του οράματός του, του ιδεαλισμoύ του, της ελπίδας του,” λέει ο επικεφαλής ανταποκριτής του BBC, Gavin Hewitt. Ενώ το φταίξιμο πρέπει σίγουρα να είναι κοινό για όλα τα μέρη, δεν μπορεί να μη δει κανείς το γεγονός ότι η Ευρώπη ηγούνταν της οικονομικής κατάρρευσης ενός από τα μέλη της. Ως αποτέλεσμα, η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με δεκαετίες μιζέριας, το Grexit εξακολουθεί να είναι μια μεγάλη πιθανότητα, και το Brexit βρήκε πολλούς νέους οπαδούς.
Διαβάστε όλο το άρθρο ΕΔΩ
