Με μια λιτή πολιτική εκδήλωση η Κομματική Οργάνωση Βάσης του ΚΚΕ Αμπελώνα τίμησε σήμερα τους φονευθέντες από Γερμανούς και ΕΑΣΑΔίτες το Μάη του 1944 στον Αμπελώνα.
Η εκδήλωση, είναι ενταγμένη στους εορτασμούς για τα 100 χρόνια του ΚΚΕ και τέτοιες εκδηλώσεις πραγματοποιούνται σε όλη τη χώρα, για να τιμήσει το κόμμα τους αγωνιστές του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ – ΕΠΟΝ – ΕΛΑΝ – ΟΠΛΑ, την ένοπλη πάλη του λαού μας, που έδιωξε το φασίστα κατακτητή.
Στην εκδήλωση χαιρετισμό απηύθυνε ο γραμματέας της ΚΟΒ Θ. Κοψαχείλης, ο οποίος χαρακτήρισε χρέος τιμής τις εκδηλώσεις τιμής για τους αγωνιστές του λαού και υποχρέωση ανάδειξης της ιστορίας του τόπου μας ξεκαθαρίζοντας ότι τέτοιες εκδηλώσεις θα συνεχιστούν και τα επόμενα χρόνια.
Την κεντρική ομιλία στην εκδήλωση έκανε το μέλος της Τ.Ο. υπαίθρου του ΚΚΕ Νίκος Κούβελας ο οποίος υποστήριξε ότι εκδηλώσεις σαν τη σημερινή αποκτούν ξεχωριστή σημασία γιατί αναδεικνύουν τις ηρωικές σελίδες της Ιστορίας που έχει γράψει ο λαός μας.
“Κυρίως, όμως, μπορούν όχι μόνο να διδάξουν, να εμπνεύσουν τις νεότερες γενιές, αλλά να αποδείξουν ότι όταν ένας λαός αποφασίσει να πάρει τη ζωή του στα χέρια του, να γίνει ο πρωταγωνιστής των εξελίξεων, τότε μπορεί να κάνει το αδύνατο δυνατό, μπορεί να νικήσει αυτόν που στα μάτια του φαίνεται ανίκητος. Ακριβώς αυτές οι ηρωικές σελίδες γράφτηκαν από έναν λαό που δεν έψαχνε και δεν περίμενε σωτήρες, που ήταν αποφασισμένος να σώσει ο ίδιος τον εαυτό του και τον τόπο του και σ’ αυτόν ακριβώς τον αγώνα δεν έκανε σκόντο σε θυσίες, αντίθετα κατέθεσε τις πιο μεγάλες, ακόμα και την ίδια του τη ζωή
Αν αναρωτηθούμε τι οδήγησε τέτοιους απλούς ανθρώπους του λαού να ακολουθήσουν αυτή τη λαμπρή πορεία, που αποτελεί παράδειγμα για τις νεότερες γενιές, δεν πρέπει να σταθούμε στα ατομικά γνωρίσματα του καθενός.
Αυτοί οι άνθρωποι αγαπούσαν την εργατική τάξη, το λαό, είχαν ακλόνητη πίστη στην πάλη για μια κοινωνία που πρεσβεύει το νέο, το αναγκαίο, το μοναδικά προοδευτικό μέλλον για την ανθρωπότητα: Την απαλλαγή της εργατικής τάξης από την εκμετάλλευση, τη θεμελίωση των νέων κοινωνικών σχέσεων, της κοινωνικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής, του κεντρικού σχεδιασμού, της ενεργού συμμετοχής των εργαζομένων στην οργάνωση – διεύθυνση της κοινωνικής παραγωγής και των κοινωνικών υπηρεσιών, δηλαδή το σοσιαλισμό – κομμουνισμό. Το πρώτο εγχείρημα της οικοδόμησης του σοσιαλισμού, κατά τον 20ό αιώνα, επιβεβαιώνει την αναγκαιότητά του. Αποτέλεσε άλμα της κοινωνικής προόδου, παρ’ όλο που δεν απέκτησε την εσωτερική και εξωτερική δύναμη να νικήσει τελεσίδικα τον καπιταλισμό”, σημείωσε χαρακτηριστικά.
Τα γεγονότα του Μάη 1944 στον Αμπελώνα
Ο κ. Κούβελας αναφέρθηκε αναλυτικά στα γεγονότα του Αμπελώνα λέγοντας τα εξής:
“Το ΚΚΕ κατά την περίοδο της Κατοχής, όπως και προπολεμικός, στην επαρχία Τυρνάβου, είχε ισχυρά ερείσματα. Τόσο στον Τύρναβο όσο και στον Αμπελώνα, πριν από τη δικτατορία του Μεταξά, είχε επιτύχει να εκλέξει και στις δύο κοινότητες δικούς του προέδρους. Στην Κατοχή οι οργανώσεις του ΚΚΕ και του ΕΑΜ ήταν ισχυρότατες και στον ΕΛΑΣ είχαν ενταχθεί πάμπολλοι από τους κατοίκους της περιοχής.
Στην περιοχή είχε την έδρα του το Τάγμα Μηχανικού του ΕΛΑΣ με διοικητή τον Αντώνη Βρατσάνο. Η ύπαρξη ισχυρής αντάρτικης μονάδας στον Όλυμπο και ΕΑΜικών αντιστασιακών οργανώσεων στα χωριά ανησυχούσε πάρα πολύ τους Γερμανούς. Γι΄ αυτό στις αρχές του 1944 σε 11 από τα 14 χωριά της επαρχίας Τιρνάβου εγκατέστησαν φρουρές ενισχυμένες με στοιχεία αρμάτων μάχης, συνολικής δύναμης τάγματος. Για να εξασφαλιστούν ακόμη περισσότερο από τις επιθέσεις των ανταρτών, εμπιστεύτηκαν στον ΕΑΣΑΔ Λάρισας να εξουδετερώσει τους κομμουνιστές των χωριών που ήταν στον Βρυότοπο, Αμπελώνα και Φαλάνη.
Σε χωριά της επαρχίας Τυρνάβου είχε και ο ΕΔΕΣ τους δικούς του πυρήνες. Η αστική τάξη της χώρας είχε μηχανισμούς που διατηρούσαν σχέση με τους κατακτητές. Έτσι μέλη και αξιωματικοί του ΕΔΕΣ είχαν ενταχθεί στα Τάγματα Ασφαλείας και στον ΕΑΣΑΔ, συνεργάζονταν με τα S.S. των Γερμανών.
Στις 2 Μάη 1944 οι Γερμανοί και οι συνεργάτες τους ΕΑΣΑΔίτες σε ενέδρα συλλαμβάνουν στο δρόμο Τιρνάβου – Δαμασίου – Κουτσοχέρου – Ζάρκου τους: Ανδρέα Μπιτούνη, (απαγχονίστηκε στο Ορμάν Μαγούλα 31 Μάη), Γιάννη Γαννόπουλο, (μετά από απάνθρωπα βασανιστήρια των ΕΑΣΑΔιτών πετάχτηκε μισοπεθαμένος στον Πηνειό) από τον Βρυότοπο, τον Γιάννη Ούρδα, Γιάννη Θεοχαρούλη (απαγχονίστηκαν στο Ορμάν Μαγούλα 31 Μάη) και Γιώργο Κολοκοτρώνη ( ελευθερώθηκε μετά από λίγες ημέρες) από τον Αμπελώνα, οι οποίοι μετέφεραν σιτάρι στο Ζάρκο για τους αντάρτες του ΕΛΑΣ.
Στις 12 Μάη 1944 200 γυναίκες από τον Αμπελώνα συγκεντρώθηκαν στον Τίρναβο και διαδήλωσαν ενάντια στην εγκατάσταση ΕΑΣΑΔιτών στον Αμπελώνα. Το βράδυ της ίδιας ημέρας Γερμανοί και ΕΑΣΑΔίτες συλλαμβάνουν τον Κώστα Κουλιαλή φαρμακοποιό, Γραμματέα του ΕΑΜ Αμπελώνα και τη γυναίκα του με τρία ανήλικα παιδιά (την οποία μετά από λίγες μέρες ελευθέρωσαν), τη μάνα και τις δύο αδελφές του Νικόλαο Παπαγιάννη Γραμματέα του ΕΑΜ Βρυοτόπου, Βασιλική και Παρασκευούλα, όλους τους εκτέλεσαν.
Στις 17 Μάη 1944 περικύκλωσαν τον Αμπελώνα Γερμανοί SS και ΕΑΣΑΔίτες. Συνέλαβαν πολλούς και σκότωσαν δεκατρείς, από τους συλληφθέντες.
Οι νεκροί: 1) Γεώργιος Κων/νου Πούλιος, 2) Βάϊος Παναγ. Γκουλέτσας, 3) Γεώργιος Κων/νου Καρανίκας, 4) Γεώργιος Νικ. Λαρίγκας, 5) Γεώργιος Ιωαν Ροκάς, 6) Δημήτριος Γεωργ. Βιρβίλης, 7) Δημοσθένης Μιχ. Παπαϊωάννου, 8) Βασίλειος Αθαν. Μούζας, 9) Φίλιππος Δημ. Βλαχόπουλος, 10) Κων/νος Φιλ. Βλαχόπουλος, 11) Γεώργιος Κων/νου Ψύλλας, 12) Νικόλαος Παπακωνσταντίνος από Δεμερλί, και 13) ενας άγνωστης ταυτότητας.
Πριν εγκαταλείψουν την κωμόπολη λεηλάτησαν αρκετά σπίτια και στρατολόγησαν περίπου 40 νέους για τον ΕΑΣΑΔ.
Στις 27 Μάη με νέα επιδρομή στον Αμπελώνα σκότωσαν στην πλατεία άλλους 4: τους Κων/νο Αθαν. Πούλιο, Βασίλειο Κων/νου Ζαμπούκα, Αθανάσιο Δημ. Ζεστό και Λάζαρο Ευαγ. Μπότσκαρη. Επίσης τέλη Μάη σε νέα επιδρομή σκότωσαν τον Κώστα Σβώλα μέλος της ΕΠΟΝ καθώς και όποιον αντιστασιακό συναντούσαν.
Για τους φόνους, τις κακοποιήσεις τις συλλήψεις και τις λεηλασίες των περιουσιών τους, μερικοί παθόντες ή συγγενείς τους, μετά την απελευθέρωση, υπέβαλλαν μηνύσεις κατά ΕΑΣΑΔιτών, αλλά το αστικό κράτος μέσω των δικαστικών αποφάσεων δεν δικαίωσε τους παθόντες και συγγενείς”.
Κλείνοντας την ομιλία του ο κ. Κούβελας και αφού προηγουμένως τόνισε ότι “Ο λαός δεν πρέπει να συμβιβαστεί με την μισοζωή και τη μιζέρια όπου θέλουν να τον καταδικάσουν. Οι αγώνες του προηγούμενου διαστήματος μπορεί να μην απέτρεψαν την ψήφιση των μέτρων, από την σημερινή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ καθώς και των προηγούμενων Ν.Δ. – ΠΑΣΟΚ, επιβεβαίωσαν όμως, ότι άλλος δρόμος για να απαντηθεί η αντιλαϊκή πολιτική δεν υπάρχει, πέρα από την όξυνση των ταξικών αγώνων, με μέτωπο την εργοδοσία και την πολιτική της. Οι εργαζόμενοι και τα άλλα λαϊκά στρώματα δεν έχουν δοκιμάσει ακόμα τη δύναμή τους”, υπογράμμισε:
“Η Τομεακή Οργάνωση Υπαίθρου Λάρισας απευθύνει κάλεσμα σε αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, του ΔΣΕ, σε συγγενείς τους, καθώς και στους φίλους και οπαδούς του Κόμματος για συλλογή και καταγραφή ιστορικών στοιχείων και αντικειμένων (προσωπικές μαρτυρίες, γράμματα, φωτογραφίες κ.α.). Το ΚΚΕ, οι κομμουνιστές τιμάμε τους εκτελεσθέντες Αμπελωνίτες αγωνιστές με τον τρόπο που τους αξίζει, δίνουμε την υπόσχεση ότι θα συνεχίσουμε στο ίδιο μετερίζι.
Το επόμενο διάστημα δεσμευόμαστε να πραγματοποιήσουμε εκδηλώσεις που θα αναδεικνύουν τον αγώνα αυτών των αγωνιστών με βάση το ιστορικό και πολιτικό περιεχόμενο της εποχής, τις θυσίες του λαού.
Το ΚΚΕ έμπειρο και διδαγμένο από την ταξική πάλη του τότε και του σήμερα, και με τις αποφάσεις του 20ου Συνεδρίου του, μπορεί να γίνει ο φάρος της νέας και νικηφόρας αναμέτρησης για το σοσιαλισμό, που είναι αναγκαίος, επίκαιρος και ρεαλιστικός”.
Στη συνέχεια παρουσιάστηκε πολιτιστικό δρώμενο από μαθητές, έγινε προσκλητήριο νεκρών και η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με κατάθεση στεφάνου από το γραμματέα της ΚΟΒ Αμπελώνα.
Στην εκδήλωση παρέστησαν ο επικεφαλής και οι δημοτικοί σύμβουλοι της Λαϊκής Συσπείρωσης Στ. Χατζηκράχτης, Ν. Μπαντόγιας και Γ. Σακοράφας, ο ανεξάρτητος δημοτικός σύμβουλος Δ. Κουτσίνας, μέλη και φίλοι του ΚΚΕ και συγγενείς των φονευθέντων.
