Ντ. Διαμάντος
πρόεδρος ΤΕΕ Κ&Δ Θεσσαλίας
Το μεγάλο αναπτυξιακό οδικό έργο των 4 Ελληνικών Περιφερειών που κυρίαρχα θα βγάλει από την «απομόνωση» τη Δυτική Θεσσαλία, ενταγμένο στα Διευρωπαϊκά Δίκτυα, ο «Αυτοκινητόδρομος Κεντρικής Ελλάδας» (Ε65) συμβασιοποιήθηκε με νόμο ψηφισμένο από την Ελληνική Βουλή έχοντας όλες τις μελέτες που απαιτούσε η Ελληνική και η Ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Το ανάδοχο σχήμα της Κοινοπραξίας παραχώρησης και κατασκευής του έργου γνώριζε εξαρχής, και έτσι κατέθεσε την πρόταση προσφοράς της, ότι το τμήμα Καλαμπάκα- Εγνατία Οδός ήταν ένα τμήμα υψηλών τεχνικών προδιαγραφών και απαιτήσεων και βέβαια, εξ’ αυτού, και ανάλογου κόστους.
Έτσι, και ενώ είχαν ξεκινήσει οι εργασίες, από το 2009 «κυοφορούνταν», ιδιαίτερα στο νομό Γρεβενών, η «ανάγκη» αλλαγής χάραξης του τμήματος αυτού.
Κι αυτό, για να καταλήξει η Ε65 στην Εγνατία Οδό εγγύτερα στα Γρεβενά.
Μάλιστα, ο τότε Διευθύνων Σύμβουλος της Κ/Ξ (και πρ. Δ/νων Σύμβουλος της ΕΓΝΑΤΙΑ ΑΕ) και, μετέπειτα Ειδ. Γρ. Συγχρ. Έργων κ. Σέργιος Λαμπρόπουλος, είχε παραχωρήσει ελικόπτερο της Κ/Ξ και έκανε «αυτοψία» πάνω από το επίμαχο τμήμα με τον τότε Νομάρχη Γρεβενών. Αμέσως μετά το περιστατικό αυτό και τις φήμες, σε ευρεία σύσκεψη στο ΤΕΕ στη Λάρισα, την ίδια περίοδο, παρουσία όλων των εμπλεκομένων και του κ. Λαμπρόπουλου, δεν επιβεβαιώθηκε η διάθεση αλλαγής της χάραξης αλλά, ο προβληματισμός τους ενόψει της επικείμενης απόφασης του ΣτΕ στις προσφυγές φορέων του Νομού Γρεβενών.
Σήμερα, έχουμε την απόφαση του ΣτΕ, που υπογράφει ο αρχαιότερος τότε αντιπρόεδρος και σημερινός πρόεδρος του Ανώτατου Διοικητικού Δικαστηρίου Κώστας Μενουδάκος, στην αίτηση ακύρωσης που κατέθεσαν τον Ιούνιο του 2010 στο Συμβούλιο της Επικρατείας κυνηγετικοί, ιππικοί και πολιτιστικοί σύλλογοι του Νομού Γρεβενών με την οποία ζητούσαν να μην υλοποιηθεί το τμήμα Καλαμπάκα-Εγνατία Οδός, μήκους 37 χλμ. του άξονα Κεντρικής Ελλάδος του έργου, και η οποία αίτηση κρίνεται αβάσιμη.
Όπως επισημαίνεται μάλιστα, στην απόφαση του ΣτΕ, οι τεχνικές προδιαγραφές του έργου (γέφυρες επί του Ίωνα ποταμού, κοιλαδογέφυρες κτλ) επιτρέπουν την ελεύθερη διέλευση της άγριας πανίδας και τη διατήρηση νερού επί υφιστάμενων ρεμάτων.
Ενώ παράλληλα, η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου Καλαμπάκα-Εγνατία Οδός προβλέπει αντισταθμιστικά μέτρα μεταξύ άλλων για την προστασία της άγριας πανίδας της περιοχής και την παρακολούθηση των επιπτώσεων στην πλούσια πανίδα της περιοχής στη φάση της κατασκευής και λειτουργίας. Μάλιστα, σε μήκος 19 χιλιομέτρων προβλέπονται 33 τεχνικά έργα διέλευσης πανίδας και 6 μεγάλες γέφυρες, αριθμός που θεωρείται ικανοποιητικός σε σχέση με τη διεθνή πρακτική.
Ούτε καν δηλαδή, δεν αναζητήθηκε «εναλλακτική χάραξη» στην λήψη της απόφασης. Γιατί άραγε, δεν υιοθετήθηκε από την Ελληνική Βουλή η σημερινή «πιο περιβαλλοντική και πιο σύντομη» χάραξη;
Σήμερα ποια είναι τα δεδομένα για τον Ε-65;
• Η δήλωση του Υπουργού κ. Χατζηδάκη ότι «το έργο θα συνεχισθεί αλλά «ακρωτηριασμένο» στα 2 άκρα του, για τα οποία λόγω κόστους θα μετατεθεί στα επόμενα 3 χρόνια η κατασκευή τους, «χωρίς να αλλάζει ο αρχικός σχεδιασμός».
• Το οικονομικό κόστος ολοκλήρωσης του έργου υπολογίζεται μικρότερο (για το κράτος πάντα) σε αναλογία με το κόστος ματαίωσής του ή και αναστολής κατασκευής των δύο ακραίων τμημάτων του.
• Τα συμφέροντα της Κ/Ξ παραχώρησης (κατασκευαστικοί όμιλοι / τράπεζες) προφανώς εξυπηρετούνται αν επιτευχθεί «μείωση του αντικειμένου και μάλιστα, του πλέον δύσκολου και κοστοβόρου» ενώ το δημόσιο συμφέρον πλήττεται αναλαμβάνοντας την υποχρέωση ολοκλήρωσης του τμήματος αυτού με ίδιους πόρους, όταν αποτελούσε συμβατική υποχρέωση της Κ/Ξ.
• «Αλλαγή χάραξης» του τμήματος Καλαμπάκα – Εγνατία Οδός σημαίνει νέες μελέτες, νέες εγκρίσεις, νέοι περιβαλλοντικοί όροι, εξέταση και από την ΕΕ, πιθανόν νέες προσφυγές που, έστω και αν δεν ευοδωθούν, θα έχουν επιβάλλει στο έργο σημαντική καθυστέρηση. Ο χρόνος όλων αυτών των διαδικασιών, θα υπερβεί κατά πολύ τον ορίζοντα των «των 3 χρόνων» του Υπουργού.
Με όλα τα παραπάνω, και με τις προσπάθειες όλων να συνεχισθεί και να ολοκληρωθεί ο Ε65, δεν γίνεται αντιληπτό γιατί πρέπει σε «γνωστές εδώ και χρόνια μεθοδεύσεις» να «δοκιμάζονται και να διολισθαίνουν οι διεκδικήσεις μας». Οι οποίες πρέπει να είναι αυτές που τα Περιφερειακά τμήματα του ΤΕΕ (Δυτ. Μακεδονίας, Ηπείρου, Στερεάς Ελλάδας, Ευβοίας, Μαγνησίας, Κεντρ. & Δυτ. Θεσσαλίας) εξέφρασαν ομόφωνα σε σύσκεψη στην Καρδίτσα: Την άμεση ολοκλήρωση του έργου στο σύνολο του αντικειμένου που έχει ο αρχικός σχεδιασμός.
