Επιστήμονες «ξυπνούν» χαμένο ανθρώπινο γονίδιο που προστατεύει από ουρική αρθρίτιδα και λιπώδες ήπαρ

Επιστήμονες επαναφέρουν ένα χαμένο γονίδιο που μειώνει το ουρικό οξύ και προλαμβάνει το λιπώδες ήπαρ. Μια ανατρεπτική έρευνα που ανοίγει τον δρόμο για νέες θεραπείες σε ουρική αρθρίτιδα και μεταβολικά νοσήματα.

Ένα εντυπωσιακό βήμα στην ιατρική πραγματοποίησαν ερευνητές του Πανεπιστημίου Georgia State: κατάφεραν να «ξυπνήσουν» ένα γονίδιο που οι άνθρωποι έχασαν πριν από εκατομμύρια χρόνια — και αυτό φαίνεται ότι μπορεί να προστατεύσει από την ουρική αρθρίτιδα και το λιπώδες ήπαρ.

Το γονίδιο αυτό παράγει το ένζυμο ουρικάση (uricase), το οποίο βοηθά στη διάσπαση του ουρικού οξέος. Τα περισσότερα ζώα το έχουν ακόμη, αλλά ο άνθρωπος το έχασε πριν από 20–29 εκατομμύρια χρόνια. Το υψηλό ουρικό οξύ, όμως, ευθύνεται σήμερα για την ουρική αρθρίτιδα, βλάβες στα νεφρά και άλλες μεταβολικές παθήσεις.

Γιατί χάσαμε αυτό το γονίδιο;

Μερικοί επιστήμονες πιστεύουν ότι τότε ίσως μας ωφελούσε: το αυξημένο ουρικό οξύ βοηθούσε τα πρώιμα πρωτεύοντα να μετατρέπουν τα σάκχαρα των φρούτων σε λίπος, ώστε να επιβιώνουν σε περιόδους έλλειψης τροφής.

Στη σύγχρονη εποχή, όμως, αυτός ο «μηχανισμός επιβίωσης» δημιουργεί προβλήματα υγείας.

Τι έκαναν οι ερευνητές;

Με τη βοήθεια της τεχνολογίας CRISPR-Cas9, οι επιστήμονες ανακατασκεύασαν το αρχαίο γονίδιο της ουρικάσης και το εισήγαγαν ξανά σε ανθρώπινα ηπατικά κύτταρα.

Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά:

τα επίπεδα ουρικού οξέος έπεσαν σημαντικά,
τα κύτταρα δεν μετέτρεπαν πλέον τη φρουκτόζη σε λίπος,
το ένζυμο λειτούργησε φυσιολογικά μέσα στα σωστά κυτταρικά «διαμερίσματα» (περοξισώματα).

Τα συμπεράσματα επιβεβαιώθηκαν και σε 3D «μικρο-ήπατα», μια πιο σύνθετη εργαστηριακή δομή που μιμείται καλύτερα την πραγματική λειτουργία του ήπατος.

Τι σημαίνει αυτό για την υγεία μας;

Το υψηλό ουρικό οξύ συνδέεται όχι μόνο με ουρική αρθρίτιδα, αλλά και με:

υπέρταση,
καρδιαγγειακά νοσήματα,
λιπώδες ήπαρ,
μεταβολικό σύνδρομο.

Υπολογίζεται ότι μέχρι και 90% των ανθρώπων με πρόσφατα διαγνωσμένη υπέρταση έχουν και υψηλό ουρικό οξύ.

Η επαναφορά της ουρικάσης θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση για νέες θεραπείες που προλαμβάνουν ή αντιμετωπίζουν πολλές από αυτές τις καταστάσεις με μία μόνο παρέμβαση.

Ποια είναι τα επόμενα βήματα;

Οι ερευνητές συνεχίζουν με δοκιμές σε ζώα και, αν τα αποτελέσματα είναι θετικά, θα προχωρήσουν σε κλινικές δοκιμές. Πιθανοί τρόποι χορήγησης περιλαμβάνουν:

άμεση έγχυση στο ήπαρ,
επανατοποθέτηση τροποποιημένων κυττάρων,
χρήση λιπιδικών νανοσωματιδίων (όπως στα εμβόλια COVID-19).

Προσοχή! Επιτρέπεται η αναδημοσίευση των πληροφοριών του παραπάνω άρθρου ή μέρους αυτών μόνο αν αναφέρεται ως πηγή το https://paidis.com/ και υπάρχει ενεργός σύνδεσμος.