Ξεκινά αυτήν την ερχόμενη εβδομάδα να μπαίνει νερό στην Κάρλα. Αυτό έγινε γνωστό μετά από σύσκεψη που είχε ο περιφερειάρχης Θεσσαλίας κ. Κώστας Αγοραστός με τη δήμαρχο Ρήγα Φεραίου κ. Ελένη Λαΐτσιου, την Ειδική Υπηρεσία Δημοσίων Έργων Επαναδημιουργίας Λίμνης Κάρλας (ΕΥΔΕ) και τον Φορέα Διαχείρισης Περιοχής Οικοανάπτυξης Κάρλας -Μαυροβουνίου – Κεφαλόβρυσου – Βελεστίνου. Αντικείμενο της σύσκεψης ήταν τα έργα για την ανασύσταση της λίμνης Κάρλας αλλά και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή η λίμνη καθώς πολλές από τις εργολαβίες που υλοποιεί το υπουργείο Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής έχουν παγώσει, ενώ και διάφορες άλλες γραφειοκρατικές αγκυλώσεις εμποδίζουν τη συνέχιση των έργων. Λύση όμως δόθηκε στο έργο που αφορά «Κατασκευή των έργων μεταφοράς και διανομής νερού λίμνης Κάρλας (αρδευτικό)» προϋπολογισμού 24.842.941 € καθώς όπως ανέφερε ο κ. Αγοραστός το έργο εντάχθηκε στο πρόγραμμα Αλ. Μπαλτατζής προκειμένου να μπορέσει να ολοκληρωθεί.
«Το έργο επανασύστασης της λίμνης Κάρλας είναι ένα από τα μεγαλύτερα αντιπλημμυρικά και εξυγιαντικά έργα της Θεσσαλίας. Με το έργο πολλαπλής σκοπιμότητας ανασύστασης της λίμνης Κάρλας που έχει ολοκληρωθεί σε ποσοστό 65 με 70%, θα αντιμετωπισθούν σοβαρά προβλήματα των Π.Ε Λάρισας & Μαγνησίας, όπως η προστασία από πλημμύρες & η ρύπανση του Παγασητικού, η υφαλμύρωση των υπόγειων υδροφορέων της ευρύτερης περιοχής, η άρδευση χιλιάδων στρεμμάτων που αρδεύονται πλημμελώς, ενώ ταυτόχρονα θα αποκατασταθεί μερικώς το προϋπάρχον οικοσύστημα της Κάρλας και θα διασφαλισθεί στο μέλλον η «αειφορεία» στη διαχείριση των εδαφικών και υδατικών πόρων. Εμείς επιδιώκουμε να συνεχιστούν τα έργα που εκκρεμούν. Η προστασία του περιβάλλοντος δεν μπορεί να αποτελεί αντικείμενο γραφειοκρατικών διαδικασιών για την αποφυγή ευθυνών» τόνισε ο κ. Αγοραστός και συνέχισε:
«Η αποκέντρωση του κράτους πρέπει κάποτε να γίνει πράξη. Αν τα έργα στην Κάρλα υλοποιούνταν από την Αιρετή Περιφέρεια Θεσσαλίας, δεν θα είχαμε σήμερα αυτά τα προβλήματα. Εμείς εκπέμπουμε ένα μήνυμα αποτελεσματικότητας». Αναφερόμενος στο ρόλο του αρμόδιου υπουργείου τόνισε: «Οι εργολαβίες πρέπει να συνεχιστούν και το αντλιοστάσιο στον Πηνειό πρέπει να λειτουργήσει άμεσα. Το ΥΠΕΚΑ πρέπει να αποφασίσει ποιος θα διαχειρίζεται το έργο αυτό και με ποιο τρόπο και όχι να αφήνει μετέωρη μια ολόκληρη περιοχή και τους ανθρώπους της».
Ο περιφερειάρχης ανέφερε όμως και το γεγονός ότι «ο Πηνειός και η Κάρλα δεν φτάνουν από μόνα τους να λύσουν το μεγάλο πρόβλημα της έλλειψης νερού στη Θεσσαλία. Αν δεν ολοκληρωθούν τα έργα μεταφοράς νερού από την άνω ρου του Αχελώου και παράλληλα τα δίκτυα σύνδεσης με τον Πηνειό τα προβλήματα που θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε στο μέλλον θα είναι μη αναστρέψιμα», ενώ ανέφερε και τις τεκμηριωμένες απόψεις πολλών επιστημόνων και ειδικών που μιλούν για «ερημοποίηση» της Θεσσαλίας αν δεν ολοκληρωθούν τα έργα του Αχελώου.
Επίσης ο κ. Αγοραστός ανέφερε ότι θα επιδιώξει μια σύσκεψη με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και την ηγεσία του ΥΠΕΚΑ για να δοθεί μια λύση στο σοβαρό αυτό ζήτημα. Παράλληλα ανέφερε ότι οι υπηρεσίες τις Περιφέρειας πραγματοποιούν ελέγχους για την ποιότητα του νερού και των ψαριών και ότι τα πρόσφατα τοξικολογικά αποτελέσματα δεν εμπνέουν κίνδυνο ανησυχίας.
Από την πλευρά του Φορέα Διαχείρισης η πρόεδρος κ. Ιφιγένεια Καγκάλου δήλωσε ότι ο φορέας δεν έχει τις θεσμικές αρμοδιότητες για να εποπτεύει τα έργα στην Κάρλα αλλά ούτε και σαφείς εντολές απ’ το ΥΠΕΚΑ για την παρακολούθηση και τη λειτουργία τους. Ενώ η δ/ντρια της ΕΥΔΕ Κάρλας κ. Ξένια Καρατζά ανέφερε τις εργολαβίες που υλοποιούνται αυτή τη στιγμή αλλά και την αδυναμία λειτουργίας των αντλιοστασίων.
Στη σύσκεψη ακόμη παρευρέθηκαν οι κ.κ. Αλ. Σπανός και Αλ. Κοέν από την ΕΥΔΕ Κάρλας, και ο κ. Π. Σιδηρόπουλος απ’ τον Φορέα Διαχείρισης.
Το έργο της επαναδημιουργίας της λίμνης Κάρλας έχει κυρίως περιβαλλοντικό χαρακτήρα και είναι το μεγαλύτερο που έχει κατασκευαστεί μέχρι σήμερα στην περιοχή των Βαλκανίων. Στόχος του είναι:
* η περιβαλλοντική αναβάθμιση της ευρύτερης περιοχής, της χλωρίδας και της πανίδας. Με το έργο επιτυγχάνεται η υποστήριξη της άγριας ζωής και ιδιαίτερα της ορνιθοπανίδας μεταναστευτικών πτηνών.
* η αποτελεσματική αντιπλημμυρική θωράκιση της ευρύτερης περιοχής με δεδομένο ότι ευρίσκεται υψομετρικά στο χαμηλότερο σημείο του θεσσαλικού κάμπου.
* Η βαθμιαία βελτίωση της ποιότητα και η αύξηση της αξιοποιήσιμης ποσότητας των επιφανειακών νερών. Με την κατασκευή του ταμιευτήρα αυξάνονται τα αποθέματα των επιφανειακών νερών και δίνονται δυνατότητες για την κατακράτηση και τον καθαρισμό των στραγγισμάτων από την άρδευση των καλλιεργειών με φυσικές διαδικασίες.
* Τη βαθμιαία ανάταση του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα των παρακάρλιων περιοχών. Τα νερά του ταμιευτήρα θα υποκαταστήσουν τη χρήση των υπογείων νερών για άρδευση που σήμερα πραγματοποιείται μέσω ιδιωτικών γεωτρήσεων (7.000 χιλ. περίπου) που οι περισσότερες εξ αυτών προβλέπεται να καταργηθούν αμέσως μετά την ολοκλήρωση των έργων άρδευσης.
* Την εξεύρεση επαρκών ποσοτήτων πόσιμου νερού από γεωτρήσεις για την ενίσχυση της ύδρευσης του πολεοδομικού συγκροτήματος μείζονος περιοχής Βόλου.
Η παράμετρος αυτή είναι η σπουδαιότερη διότι έχει το μεγαλύτερο δείκτη ωφελιμότητας για τους κύκλους της Ε.Ε. και τη μεγαλύτερη συμμετοχή ώστε το έργο αυτό να έχει κριθεί ως αμιγώς περιβαλλοντικό.
* Την αναμενόμενη αλλαγή του μικροκλίματος της περιοχής (χαμηλότερες το θέρος, υψηλότερες το χειμώνα)
* Την ήπια αγροτουριστική ανάπτυξη της περιοχής και την συνακόλουθη ελάττωση ανεργίας.
* Την αναβάθμιση της αισθητικής του τοπίου.
Το έργο της επανασύστασης της λίμνης Κάρλας είναι ένα σύνθετο έργο που υλοποιείται με 8 εργολαβίες προϋπολογισμού πάνω από 200 εκατ. € και αποτελείται: από ένα Ταμιευτήρα 38.500 στρ. με αναχώματα 23 χιλιομέτρων, 4 συλλεκτήρες 28 χιλιομέτρων, ορισμένα έργα εισόδου και εξόδου του νερού, αντλιοστάσια, έργα μεταφοράς νερού για άρδευση, έργα ύδρευσης περιοχής Βόλου, έργα υγροβιοτόπων, οικοτουριστικής ανάπτυξη, έργα ορεινής υδρονομίας κ.λ.π.
Οι εργασίες του ομώνυμου Ταμιευτήρα άρχισαν πριν από 10 χρόνια (σύμβαση 24/9/1999) στην περιοχή της Κάρλας και ήδη απορροφήθηκαν περίπου 170 εκ. €. (εκ των οποίων 38 εκ. για απαλλοτριώσεις & 9,2 για αρχαιολογία).
Η χωρητικότητα του ταμιευτήρα είναι 180 εκατ. μ3 και η ωφέλιμη 60 εκατ. μ3., ενώ προβλέπεται να γεμίζει με νερό από τον Πηνειό (70 – 80%) και με νερό χειμερινών απορροών (20-30%) από τις γύρω λεκάνες.
Οι υπολειπόμενες εργασίες αφορούν κυρίως την επέκταση του συλλεκτήρα Σ3 (απομένουν 5,7 χιλιόμετρα από τα 18) με τα έργα αποχέτευσης – προσπέλασης, την ολοκλήρωση των Σ6 – Σ7, μπαζώματα στις τάφρους (2 Τ, 1 Τ), τα «έργα ορεινής υδρονομίας», κ.α
α) ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΕΙΣΕΣ ΕΡΓΟΛΑΒΙΕΣ
1. «Ταμιευτήρας Κάρλας και συναφή έργα»
Το έργο περαιώθηκε την 30/6/2006 με συνολική δαπάνη 98.885.749,76 € με ΦΠΑ.
Εχει συντελεστεί η οριστική παραλαβή του έργου.
2. «Κατασκευή των απαιτούμενων έργων τροφοδοσίας της λίμνης Κάρλας από τον π. Πηνειό»
Το έργο ολοκληρώθηκε την 31/01/2010 με συνολική δαπάνη ποσού 6.194.593,61 € με Φ.Π.Α.
3. «Καθαρισμός τάφρων 7Τ – 2Τ και συμπληρωματικά έργα επαναδημιουργίας λίμνης Κάρλας»
Η υπογραφείσα σύμβαση ανέρχεται στο ποσό των 626.623,25 € με Φ.Π.Α.
β) ΕΓΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΕΣ ΕΡΓΟΛΑΒΙΕΣ
1. «Κατασκευή έργων μεταφοράς και διανομής νερού λίμνης Κάρλας (Α΄ φάση)»
Η σύμβαση υπογράφηκε την 20-05-2008 και ανέρχεται στο ποσό των 24.842.941,49 € με ΦΠΑ. Η συμβατική ημερομηνία περαίωσης του είναι 25-05-2012.
2. «Κατασκευή των έργων ενίσχυσης ύδρευσης μείζονος περιοχής Βόλου (Α΄ φάση)»
Η σύμβαση υπογράφηκε την 06-06-2008 και ανέρχεται στο ποσό των 7.903.935,92 € με Φ.Π.Α., έχει συνταχθεί και εγκριθεί ο 1ος ΑΠΕ σε ισοζύγιο με την αρχική σύμβαση και ανέρχεται σε ποσό των 8.457.513,26 ευρώ με Φ.Π.Α.
3. «Κατασκευή των έργων ενίσχυσης ύδρευσης μείζονος περιοχής Βόλου (Α΄ φάση)»
Η σύμβαση υπογράφηκε την 06-06-2008 και ανέρχεται στο ποσό των 7.903.935,92 € με Φ.Π.Α. Το έργο εντάσσεται στο Πρόγραμμα Αλ. Μπαλτατζής προκειμένου να υλοποιηθεί.
4. «Κατασκευή έργων ανάδειξης περιβάλλοντος λίμνης Κάρλας»
Η σύμβαση υπογράφηκε στις 30-12-2009 και ανέρχεται στο ποσό των 4.151.823,08 € με Φ.Π.Α. Η συμβατική ημερομηνία περαίωσης του έργου είναι η 29-03-2012.
5. «Κατασκευή των υπολειπόμενων εργασιών έργου επαναδημιουργίας λίμνης Κάρλας Α΄ φάση»
Η σύμβαση υπογράφηκε στις 19-07-2010 και ανέρχεται στο ποσό των 12.416.586,15 € με Φ.Π.Α.
γ) ΥΠΟ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
1. «Κατασκευή αντιπλημμυρικών έργων και έργων ορεινής υδρονομίας στη λεκάνη λίμνης Κάρλας»
Προϋπολογισμός μελέτης 12.900.000 € με Φ.Π.Α.
δ) ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΕΡΓΟΛΑΒΙΕΣ
1. «Κατασκευή των έργων ενίσχυσης ύδρευσης μείζονος περιοχής Βόλου (Β΄ φάση)»
Ο προϋπολογισμός της εργολαβίας της Β΄ φάσης, εκτιμάται σε 3.500.000 € περί που συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ.
2. «Κατασκευή έργων μεταφοράς και διανομής νερού λίμνης Κάρλας (Β΄ φάση)»
Ο προϋπολογισμός της εργολαβίας της Β΄ φάσης, εκτιμάται σε 7.000.000 € περίπου συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ.
Σε ότι αφορά τις μελέτες:
1. Έχει ανατεθεί σε τεχνικό σύμβουλο της δ/νσης Εγγειοβελτιωτικών Έργων (Δ7) η μελέτη της «Μεταφοράς νερών του ταμιευτήρα Γυρτώνης στη λίμνη Κάρλα μέσω των τάφρων 9Τ & 7Τ» ύψους δαπάνης 158.138,00 € και η οποία εξασφαλίζει την πλήρωσή της με βαρύτητα εξοικονομώντας ενέργεια 5GWh. Έχουν πραγματοποιηθεί οι τοπογραφικές εργασίες και βρίσκεται σε εξέλιξη η σύνταξη της υδραυλικής μελέτης.
2. «Κατασκευή των υπολειπόμενων εργασιών έργου επαναδημιουργίας λίμνης Κάρλας (Β΄ φάση)»
Το φυσικό αντικείμενο της εν λόγω μελέτης θα περιλαμβάνει τις υπολειπόμενες εργασίες που δεν έχουν υλοποιηθεί για διαφόρους λόγους απ’ όλες τις προαναφερθείσες εργολαβίες, την επέκταση του Συλλεκτήρα Σ3 για άλλα 13 χιλιόμετρα περίπου και απ’ όσες θα καταγραφούν από την υπηρεσία και κριθούν ότι είναι απαραίτητες να εκτελεστούν προκειμένου το συνολικό έργο να είναι άριστο από άποψη αρτιότητας και λειτουργικότητας.
3. «Σύστημα διαχείρισης νερών εδαφών και οικοσυστημάτων λίμνης Κάρλας»
Προϋπολογισμός της μελέτης 400.000 € συν Φ.Π.Α.
Η μελέτη έχει ολοκληρωθεί και υπολείπεται η συμβατική υποχρέωση του μελετητή της εκπαίδευσης στελεχών του Φορέα Διαχείρισης και της δ/νσης Εγγειοβελτιωτικών Έργων (Δ7).
Ο ΑΠ. ΠΑΠΑΤΟΛΙΑΣ
Με αφορμή τις εξελίξεις ο επικεφαλής της μείζονος μειοψηφίας στο περιφερειακό συμβούλιο κ. Απ. Παπατόλιας σε δηλώσεις του ανέφερε τα εξής:
«Αισθανόμαστε πλήρως δικαιωμένοι με τις εξελίξεις στο μέτωπο της Κάρλας. Με τις πρωτοβουλίες μας αναδείξαμε και συμβάλλαμε στο να επιλυθεί ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα στον τόπο μας.
Τελικά, «και ο άγιος φοβέρα θέλει…». Μετά από τις τεκμηριωμένες καταγγελίες μας και τις αδιάψευστες επισημάνσεις μας επιτέλους κινητοποιήθηκαν οι συναρμόδιοι φορείς και μπορεί να ξεκινήσει πάλι η τροφοδοσία της λίμνης. Ως πότε όμως θα χρειάζονται οι καταγγελίες και η κινητοποίηση των τοπικών κοινωνιών για να ξεπερνιέται η γραφειοκρατία και να γίνονται οι αυτονόητες ενέργειες για την τοπική ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος; Η περίπτωση της Κάρλας είναι διδακτική, αφού αποκαλύπτει σε ποιο βαθμό νοσεί το ελληνικό διοικητικό σύστημα.
Ας κάνουμε όλοι, πέρα από κομματικές τυφλώσεις, μια προσπάθεια να το ανατάξουμε τώρα, προτού είναι πολύ αργά για τη χώρα μας…».
