Ανησυχία προκαλεί στους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής γύρω από το Μαυρόλιθο η διασταυρωμένη πλέον πληροφορία ότι εδώ και πολύ καιρό η λυματολάσπη που προέρχεται από τους βιολογικούς καθαρισμούς των δήμων Λάρισας και Τυρνάβου καταλήγει στο Χώρο Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων, αφού κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά για το κατά πόσο μια τέτοια ενέργεια είναι ασφαλής τόσο για το περιβάλλον και τον υδροφόρο ορίζοντα, όσο και για τη δημόσια υγεία.
Για το θέμα της εναπόθεσης της λυματολάσπης στους ΧΥΤΑ έχουν προκληθεί αντιδράσεις σε διάφορες περιοχές της χώρας ενώ και οι επιστήμονες σε πολλές περιπτώσεις εκφράζουν ανησυχίες και επιφυλάξεις.
Ειδικότερα για την περιοχή μας όπως αναφέρουν όσοι γνωρίζουν καλά το θέμα τα στερεά απόβλητα που βγάζουν από τις δεξαμενές, του βιολογικού καθαρισμού της Λάρισας εναποθέτονται στο διπλανό (έξω από την περίφραξη) οικόπεδο για να στραγγίσουν.
Εδώ φυσικά γεννάται ένα άλλο ερώτημα για το τι γίνεται με τα υγρά που στραγγίζουν στο έδαφος και για το αν περιέχουν βαρέα μέταλλα, ή άλλες επικίνδυνες ουσίες που φυσικά καταλήγουν στο έδαφος και κατ’ επέκταση στον υδροφόρο ορίζοντα.
Πάντως τα στερεά από τις δεξαμενές του βιολογικού αφού έχουν κάπως στερεοποιηθεί φορτώνονται σε φορτηγά που όμως όπως καταγγέλλουν ακόμη και εργαζόμενοι δεν είναι απολύτως στεγανοποιημένα με αποτέλεσμα να στάζουν υγρά κατά τη μεταφορά τους από το βιολογικό στο ΧΥΤΑ.
Η λυματολάσπη αυτή εναποτίθεται στις κυψέλες του ΧΥΤΑ και εδώ γεννάται ένα ακόμη ερώτημα για το κατά πόσο στην άδεια λειτουργίας του προβλέπεται να δέχεται λυματολάσπη πέραν των οικιακών απορριμμάτων και των πλήρως αδρανοποιημένων.
ΟΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ
Πριν από μερικά χρόνια ο καθηγητής του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου κ. Ξ. Kακάτσιος, με αφορμή το θέμα της εδαφοποίησης της λυματολάσπης της Ψυτάλλειας που είχε εξαγγείλει ο τότε υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Γ. Σουφλιάς σημείωνε μεταξύ άλλων σε άρθρο του στην Καθημερινή (15-10-2005) ότι «η εδαφοποίηση είναι μια μέθοδος ευρέως γνωστή και εφαρμόζεται μόνο σε συγκεκριμένο είδος λυματολάσπης και ποτέ σε λυματολάσπη από τα αστικά απόβλητα γιατί η τελευταία περιέχει άκρως επικίνδυνα στοιχεία (βαρέα μέταλλα) τα οποία με την εδαφοποίηση δεν αποδομούνται.
H μεταφορά της λυματολάσπης της Ψυττάλειας στη χωματερή Aνω Λιοσίων κατ’ ουδένα τρόπο μπορεί να χαρακτηρισθεί ως εδαφοποίηση. Eδώ θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι εδαφοποίηση δεν σημαίνει ανακάτωμα της λυματολάσπης με χώμα, κλαδιά και παρόμοια όπως τότε όταν ο κ. Σουφλιάς αφελώς είχε ισχυρισθεί στην τηλεόραση και προσπαθούσε να πείσει τον κόσμο ότι δεν είχε τίποτε να φοβηθεί και ότι μάλιστα θα είχε στη διάθεσή του «μετά την εδαφοποίηση» ένα υλικό πλούσιο σε κατάλληλα για τη λίπανση των κήπων, χωραφιών κλπ. συστατικά”.
Με δεδομένη αυτή την άποψη του καθηγητή, τι λένε οι υπεύθυνοι του ΧΥΤΑ της Λάρισας για το θέμα της λυματολάσπης, και για το αν έχει ή όχι συνέπειες στη δημόσια υγεία και το περιβάλλον;
Φυσικά τα ερωτήματα είναι τέτοια και η ανησυχία στο άκουσμα της πληροφορίας για την εναπόθεση της λυματολάσπης στο ΧΥΤΑ δικαιολογημένη αφού στο ίδιο άρθρο του ο καθηγητής επισημαίνει ακόμη και τα εξής:
«Οι κίνδυνοι οι οποίοι προέρχονται από την «εδαφοποιημένη λυματολάσπη» δεν είναι μόνον ένας αλλά περισσότεροι. Mε τις πρόσφατες φθινοπωρινές βροχές θα συμβούν τα εξής: ένα μέρος από το νερό των βροχών, περνώντας μέσα από τη λυματολάσπη θα καταλήξει στα υπόγεια νερά και θα τα μολύνει, ενώ ένα άλλο μέρος θα ξεπλύνει επιφανειακά τη λυματολάσπη και θα καταλήξει στο έδαφος μολύνοντάς το και αυτό κυρίως με τα βαρέα μέταλλα. H μόλυνση, λοιπόν, του εδάφους από τα επιφανειακά νερά και των υπογείων νερών με τα στραγγίσματα θα συνεχισθεί και με τις επόμενες βροχές – άλλωστε μετά το φθινόπωρο ακολουθεί ο χειμώνας – και με τα χιόνια που και αυτά δεν αποκλείονται.
H «εδαφοποίηση της λυματολάσπης» στα Aνω Λιόσια δεν είναι ούτε κομποστοποίηση και ούτε μπορεί η λυματολάσπη αυτή να κομποστοποιηθεί. Aπ’ όλα αυτά συμπεραίνομε ότι η λύση που έδωσε ο κ. Σουφλιάς δεν είναι ούτε εδαφοποίηση ούτε κομποστοποίηση, αλλά απλούστατα μία διαδικασία φορτοεκφόρτωσης της λυματολάσπης από την Ψυττάλεια στη χωματερή Aνω Λιοσίων ή όπου αλλού, τώρα σκέπτονται να την πετάξουν. Eτσι, αφού κατ’ αρχήν μόλυνε και βρώμισε τη θαλάσσια περιοχή περί την Ψυττάλεια, Σαλαμίνα κ.λπ. και τους κοντινότερους δήμους είναι πιθανόν να συνεχισθεί πάλι η «εδαφοποίηση της λυματολάσπης» στη χωματερή Aνω Λιοσίων ή σε άλλη περιοχή με άμεση συνέπεια τη δυσοσμία να κάνει τη ζωή των ανθρώπων ανυπόφορη».
Η Ε.Ε.
Σαν να μην έφτανε ο προβληματισμός του κ. Κακάτσιου αλλά και άλλων επιστημόνων, εκπροσώπων φορέων και αιρετών της αυτοδιοίκησης σε άλλες περιοχές έρχεται και η Ε.Ε. η οποία ζητά αποτελεσματική αδρανοποίηση της λυματολάσπης στους ΧΥΤΑ με την ασφαλή επαναχρησιμοποίησή της στη γεωργία, όπως προβλέπουν οι κοινοτικές οδηγίες, κάτι που όμως παραμένει terra incognita στην Ελλάδα.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι σε έκθεση της Ε.Ε. η οποία επικεντρώθηκε στον έλεγχο 73 σταθμών επεξεργασίας λυμάτων σε 4 κράτη – μέλη (Ελλάδα, Ισπανία, Ιρλανδία, Πορτογαλία), τονίζεται ότι μόνο η χώρα μας εξαφανίζει τη λυματολάσπη στους ΧΥΤΑ.
Στο πλαίσιο της έκθεσης επιτόπιος έλεγχος πραγματοποιήθηκε σε έξι ελληνικούς σταθμούς και εξετάστηκαν συνολικά 18.
Αντίθετα, στη συντριπτική τους πλειονότητα, Ισπανία (με 16 σταθμούς), Ιρλανδία (17) και Πορτογαλία (14), επαναχρησιμοποιούν την ιλύ στη γεωργία. Για τα «κατορθώματα» της χώρας μας στον τομέα αυτό αναφέρεται: «Μολονότι επί του παρόντος η Ελλάδα αναπτύσσει εθνικό σχέδιο για την επίλυση του ζητήματος της διάθεσης της ιλύος, κατά το χρόνο του ελέγχου δεν υπήρχαν ούτε εθνικά ούτε περιφερειακά σχέδια»….
Στην έκθεση στηλιτεύτεται επίσης ως μη βιώσιμη πρακτική η επί τόπου αποθήκευση της λυματολάσπης στους σταθμούς επεξεργασίας λυμάτων, καθώς βρέθηκαν δύο τέτοιοι σταθμοί στην Ελλάδα και τρεις στην Πορτογαλία. Το κακό παράδειγμα που αναφέρεται στην έκθεση, προέρχεται από τη χώρα μας: «Μεγάλος σταθμός στην Ελλάδα δεν είχε έγκυρη σύμβαση για τη διάθεση της ιλύος, με αποτέλεσμα 13.450 τόνοι ιλύος ετησίως να αποθηκεύονται επί τόπου».
Σύμφωνα πάντα με την ίδια έκθεση από τους 18 ελληνικούς σταθμούς που ελέγχθηκαν οι πέντε τηρούν οριακά την προβλεπόμενη κοινοτική απαίτηση, η οποία αφορά την ποιότητα των επεξεργασμένων λυμάτων που απορρίπτονται σε κοντινά υδατικά συστήματα. Ενας βρέθηκε εκτός προδιαγραφών. Στους υπόλοιπους, οι ελεγκτές αποφάνθηκαν ότι δεν υπάρχει κάποιο σοβαρό πρόβλημα.
Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη ευρωπαϊκή ντιρεκτίβα, τα λύματα πρέπει να υποβάλλονται σε δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια (όταν απαιτείται) επεξεργασία, ούτως ώστε να μειώνονται σε αποδεκτά επίπεδα οι οργανικοί και ανόργανοι ρύποι. Μ’ αυτόν τον τρόπο δεν καταστρέφεται το υδατικό σύστημα στο οποίο εκρέουν (ευτροφισμός) και δεν εγκυμονεί κινδύνους για τον ανθρώπινο οργανισμό.
ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΑ ΑΠΟΒΛΗΤΑ
Εξάλλου με αφορμή την έρευνα για την εναπόθεση της λυματολάσπης στο ΧΥΤΑ αφού πηγές τόνισαν ότι προ καιρού στο ΧΥΤΑ εναποτέθηκε και λυματολάσπη από τη Θεσσαλονίκη δεν έλειψαν και τα παράπονα εργαζομένων για το επίσης κεφαλαιώδους σημασίας θέμα της εναπόθεσης νοσοκομειακών απορριμμάτων στο χώρο. Επειδή υποστηρίζουν ότι πολλές φορές τοποθετούνται σακούλες που αναγράφουν «επικίνδυνα ιατρικά απόβλητα» στο ΧΥΤΑ καλά θα κάνουν οι υπεύθυνοι του χώρου να δώσουν μια ξεκάθαρη απάντηση στην ανησυχία τους, με δεδομένο ότι όπως υποστηρίζουν τέτοιου είδους σακούλες ακόμη και αν υποστούν επεξεργασία δεν πρέπει να εναποτίθενται στο ΧΥΤΑ αλλά σε ειδικό χώρο που μόνο ο ΕΣΔΑ διαθέτει.
Πηγή: Ημερήσιος Κήρυκας
